رابطه غیرمستقیم مسکن با برجام

وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد، بخش مسکن از تحولات اجرای برجام و لغو تحریم ­ها قطعاً تاثیر خواهد گرفت،اما نوع اثرپذیری این بخش متفاوت از سایر بخش ­ها خواهد بود.

عباس آخوندی معتقد است: مرتبط‌ کردن بحث مسکن به برجام چندان مبنای کارشناسی ندارد و نمی توان رونق در بازار مسکن را مستقیما به برجام وابسته کرد با این حال اگر مرتبط باشد بیشتر در جهت توسعه رونق اقتصادی و افزایش درآمد مردم به صورت غیرمستقیم و نه مستقیم است. ارتباط برجام و بازار مسکن به این صورت است که کشور از حالت رکود خارج شود، مردم وضعیت مالی بهتری پیدا کنند و وقتی مردم وضعیت مالی بهتری پیدا می‌کنند قاعدتا اقدام به خرید مسکن خواهند کرد و بدین‌ترتیب مسکن فعال می‌شود. بنابراین ارتباط مسکن با برجام ارتباط غیرمستقیم است و مانند بقیه صنایع حمل و نقلی کشور نیست.

وزیر راه و شهرسازی در تحلیلی جامع درباره تفاوت برنامه­ ها و سیاست­ های دولت یازدهم در بخش تامین مسکن در مقایسه با دولت ­های گذشته، گفت:‌ مسکن طی سال‌های اخیر و قبل از دولت یازدهم به شدت متورم شد و اصطلاحا قیمت حبابی پیدا کرد. در مدت این ۲ سال و اندی تنها بخشی که افزایش قیمت نداشت و در عین حال با کاهش قیمت نیز مواجه شد بخش مسکن بود. مداخله فوق‌العاده دولت گذشته که اگرچه به ظاهر اقدامی مردمی بود برای این که مسکن مهری احداث و واحدهایی واگذار شود، اما نشان داد که همین اقدام به ظاهر مردمی باعث شد تا قیمت مسکن طی ۸ سال قبل و پیش از روی کارآمدن دولت یازدهم ۹ برابر افزایش داشته باشد. بنابراین در این دولت از هر نوع اقدامی که به حباب­ سازی در بازار مسکن منجر شود، پرهیز کردیم.

آخوندی در ادامه تاکید کرد: اقدامی‌که وزارت راه و شهرسازی برای رونق بازار مسکن انجام داده است و گزارش‌ها نیز حاکی از موفقیت آن دارد،متکی کردن خانوارها به نظام پس‌انداز است. اگر بتوانیم یک رژیم پس‌اندازی را برای خانوار پیشنهاد کنیم تا خانوارها با آن رژیم نسبت به پس‌انداز در بانک مسکن مطمئن باشند و بانک نیز به صورت متعهدانه تسهیلات پرداخت کند و نسبت به آن تعهد داشته باشد تداوم این وضعیت می‌تواند روند باثباتی را در بخش مسکن ایجاد کند و این وضعیت، شرایطی است که سابقا نیز در ایران اجرا می شد و هم‌اکنون نیز در دنیا نیز این روش اجرا می‌شود و مورد پذیرش است.

آنچه وزیر راه و شهرسازی به آن اشاره می­ کند راه اندازی صندوق پس انداز مسکن یکم است که خرداد امسال در بانک مسکن شکل گرفت. در این صندوق هرکس بر اساس پس‌اندازی که به مدت یک سال در بانک می‌گذارد می‌تواند در مدت زمان تعیین‌شده یکساله به اندازه دو برابر پس‌انداز خود تسهیلات بانکی دریافت کند و سقف پرداخت تسهیلات نیز در تهران ۸۰، در شهرهای متوسط ۶۰ و در شهرهای کوچک ۴۰ میلیون تومان است.

وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به این پرسش که چرا اینکار تا ابتدای امسال معلق بود و اجرایی نشد؟ گفت: پرداخت تسهیلات بر اساس پس انداز مردم روشی بود که در دهه ۷۰ به خوبی انجام شد و بیش از ۳ میلیون پس‌انداز کننده داشتیم. اشکال کار این بود که پس از آن سال‌ها، عده‌ای آمدند و گفتند که خانه دار کردن مردم نیازی به پس انداز ندارد و علیه سیستم پس انداز در کشور عمل کردند. اگرچه این اقدام به ظاهر مردم‌گرایانه بود اما در باطن همین اتفاقی رخ داد که می‌بینیم مسکن افزایش قیمت ۹ برابری را تجربه کرد و قیمت‌های حبابی و وضعیت بغرنج در تامین مسکن مردم پیش آمد. در حال حاضر که بحث پس‌انداز مطرح شده خانوارها کم‌کم قانع شده‌اند که برای خانه‌دار شدن باید پس‌انداز کنند.

وی همچنین درباره اقدامات دولت یازدهم برای خانه‌دار کردن مردم در مدت فعالیت بیش از ۲ سال گفت: میزان پس‌اندازها اعلام شده‌اند و این اقدام از یک سال پیش آغاز شد. در حال حاضر و در مدت یکساله اخیر توانستیم ۵۶۰ میلیارد تومان از پس‎‌اندازهای مردم را در بانک مسکن جمع‌آوری کنیم و در حدود ۳۰ هزار نفر نیز پس‌انداز کرده‌اند. این ها در واقع افرادی هستند که به سیستم پس‌انداز باور دارند و این سیستم نیز در برابر آن ها متعهد است. این روش اقدامی است که معتقدم بتدریج می‌تواند یخ بخش مسکن را آب کند و به بازار مسکن رونق ببخشد.

در حال حاضر نیز نرخ معاملات مسکن بر اساس آمار دو ماهه آخر پاییز رشد ۱۱ درصدی را نشان می‌دهد و در اولین ماه زمستان سال جاری نیز حجم معاملات مسکن در مقایسه با پاییز امسال 30 درصد رشد کرد که این نشان می دهد و حاکی است که ما بتدریج از رکود خارج می شویم.

آخوندی گفت: نباید تصور کنیم که یک‌شبه می‌توانیم از رکود چند ساله مسکن خارج شویم و همچنین نمی‌توان این تصور را داشت که یک بخش از اقتصاد و مثلا مسکن را می‌توان رونق داد در حالی که سایر بخش‌های اقتصادی همچون صنعت، اشتغال و کشاورزی در رکود به سر می‌برند. اقتصاد مانند ظروف مرتبطه است بدین‌معنا اگر اقتصاد از رکود خارج شود همه بخش‌هایش از رکود خارج می‌شوند. البته درحال حاضر با برجام بتدریج تحرک و رونق نسبی را در بخش‌های مختلف اقتصادی شاهد هستیم.

وزیر راه و شهرسازی همچنین درباره این که افرادی که هم اکنون ساکن تهران هستند و صاحب خانه نیستند با وضعیت تراکم جمعیت در تهران نباید منتظر خانه‌دار شدن در این شهر باشند؟ گفت: بحث صاحب خانه‌شدن بحث صفر و صدی نیست. همانطور که همه می‌دانند وظیفه دولت تحرک‌بخشیدن و محرک توسعه بودن است. حال پرسش این است که آیا ما باید اقدامات محرک مسکن را در شهرهای میانی انجام دهیم یا در شهرهای بسیار پرجمعیت که دارای آلودگی بسیار شدید هستند؟ کارشناسان گزینه اول را در اولویت می­دانند.

آخوندی درباره بالا بودن میزان اقساط بازپرداختی تسهیلات مسکن نیز گفت: افراد به میزانی که تسهیلات دریافت می‌کنند باید تعهد به بازپرداخت داشته باشد زیرا تسهیلات دریافتی نیز متعلق به مردمی است که در بانک‌ها پس‌انداز کرده‌اند.

وزیر راه و شهرسازی درباره این که آیا دولت می‌تواند در بحث بازپرداخت تسهیلات خرید مسکن کمک حال مردم باشد نیز تصریح کرد: دولت اگر بودجه کافی داشت در وهله نخست طرح‌های عمرانی خود را اجرا می‌کرد.