فاز جدید رابطه اتاق بازرگانی ایران و آمریکا

رونمایی از این سایت با آدرس https://usircc.org درست دو هفته بعد از دستیابی به توافق جامع هسته‌ای ایران و کشورهای 1+5 انجام شده است؛ آن هم درحالی‌که هنوز کنگره آمریکا این توافق را تأیید نکرده و هنوز مشخص نیست که چه بر سر راه این توافق جامع قرار خواهد گرفت. اگرچه قطعنامه‌ای در شورای امنیت، این توافق را تأیید کرد و حکم لغو تحریم‌های پیشین را در بازه‌ای از زمان مطرح کرد اما هنوز مشخص‌نیست تحریم‌های کنگره چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد.

این سایت اگر چه شماره تلفنی برای ارتباط درج نکرده و باید ابتدا در آن عضو شد تا با آنها ارتباط برقرار کرد اما آدرس این مجموعه واشنگتن - پنسیلوانیا اعلام شده است. صفحه اول این وب‌سایت تصاویری از برج آزادی، برج میلاد، عسلویه و برج‌های تهران دارد و قصد دارد جاذبه‏‌های سرمایه‏‌گذاری و تجاری ایران را معرفی کند. گفته شده که ایران بازاری 80 میلیونی دارد که بیش از 12 میلیون نفر آن دارای اسمارت‌فون (گوشی‌های تلفن همراه با تکنولوژی جدید) هستند.

تجار و سرمایه‌گذاران آمریکایی را برای ورود به بازار ایران تشویق کرده است. در این وب‌سایت هدف از راه‌اندازی این اتاق، تسهیل روابط تجاری بین کسب‌وکار و صنایع در ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران اعلام شده‌ است. بنیان‌گذاران آمریکایی این گروه، بازرگانانی هستند که معتقدند با «درک عمیق از روابط سیاسی و اقتصادی ایران و آمریکا» این اتاق را تأسیس کرده‌اند. بنیان‌گذاران هم خود را «رهبران در صنایع و دیپلماسی» معرفی کرده‌اند. گردانندگان این وب‌سایت نیز به نگرانی‌های گذشته رابطه دو کشور پرداخته و نوشته‌اند که قصد دارند به «ترمیم روابط تجاری دو کشور با وجود 30 سال تنش» بپردازند.

اگرچه اتاق بازرگانی آمریکا - ایران از مارس 2014 تأسیس شده اما هنوز مشخص نیست با وجود تحریم‌های کنگره امکان فعالیت بازرگانی خواهد داشت یا نه؟ در صورت تصویب نهایی توافق هسته‌ای ایران و 1+5 در کنگره نیز، این نهاد می‌ تواند تحریم‌های خود علیه ایران را لغو نکند، چراکه مذاکرات هسته‌ ای از ابتدا بر تحریم‌های کنگره آمریکا متمرکز نبود. تحریم‌های ایران شامل تحریم‌ های شورای امنیت سازمان ملل، تحریم‌های اتحادیه اروپا، تحریم‌های یک‌ جانبه از سوی کشورهای مختلف مانند ایالات متحده و تحریم‌های کنگره آمریکا بود که به‌دنبال تصویب توافق جامع و تصویب قطع‌نامه همه این تحریم‌ها به غیر از تحریم‌های کنگره لغو می‌ شود.

دشوارترین بخش در لغو تحریم‌ها مربوط به تحریم‌های کنگره است و در این بین تحریم «ایلسا» از مابقی اهمیت بیشتری دارد. سال 1995 میلادی، واشنگتن نخست به‌دستور بیل کلینتون تحریم‌های کامل اقتصادی علیه ایران وضع کرد و سپس کنگره آمریکا با گذرانیدن قانون ایلسا (Iran and Libya Sanctions Act of 1996) هر شرکتی را که با ایران به میزان بیش از 20 میلیون دلار تجارت داشت نیز تهدید به اعمال تحریم کرد. با وجود این قانون مشخص نیست که چگونه ممکن است بازرگان‌های آمریکایی بتوانند با ایران مراوده کنند.

حقیریان: هیأت جدید اتاق مشترک ایران و آمریکا مورد تأیید دولت ایران هستند

مجتبی حقیریان که خود را نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و آمریکا معرفی می‏‌کند در گفت‏‌وگویی با «شرق»، ضمن تأیید تشکیل این اتاق مشترک گفت: پایه این اتاق شکل گرفته و حتی هیأت‌ مدیره آن مشخص شده است، اما در نهایت باید تأیید دولت آمریکا برای این اتاق دریافت شود.

حقیریان که برای رسانه‌‏ای‌شدن این موضوع هنوز کمی تردید داشت، از جلسه‌‏ای گفت که قرار است پیرامون همین مسأله در هفته آینده با رؤسای اتاق بازرگانی ایران برگزار شود و تا آن موقع نمی‏‌تواند اطلاعات بیشتری را در اختیار رسانه‏‌ها قرار دهد. البته وی تأکید داشت که دفتر حفاظت از منافع ایران در آمریکا و وزارت امور خارجه ایران نیز در جریان این موضوع بوده و مشکلی از این باب وجود ندارد و هیأت جدید که قصد راه‏‌اندازی این اتاق را دارند، مورد تأیید دولت ایران هستند.

البته وی نیز بر این مسأله تأکید داشت که هنوز باید منتظر تأیید وزارت خزانه‏‌داری آمریکا برای مبادلات تجاری با ایران درحالی‌که هنوز تحریم‏‌ها علیه ایران از سوی آمریکا پابرجاست، ماند. اما او معتقد بود تا زمانی که این لغو تحریم‏‌ها اعمال نشود، می‏‌توان برای تعامل، فراخوان و آشنایی میان تجار ایرانی و آمریکایی اقدام کرد.

حقیریان که خبر ریاست «اکرام مناف‏زاده» را به‌‏عنوان ریاست این اتاق رد می‏‌کرد، تأکید کرد: «این فرد مورد تأیید ریاست‏‌جمهوری ایران نبود به همین دلیل «هادی صادقی» به‌عنوان ریاست این اتاق در نظر گرفته شده است. صادقی پیش از این ریاست دفتر حفاظت از منافع ایران در آمریکا را برعهده داشت و چهره‌‏ای شناخته‌شده هستند. دکتر هافینگتن نیز به عنوان وکیل حقوقی ما در آمریکا در حال پیگیری موضوع است».

وی با اشاره به دایرکردن دفتر این مجموعه در منطقه آزاد کیش، از همایشی خبر داد که این گروه برای آشنایی با تجار ایرانی تا یک‌ ماه آینده برگزار خواهند کرد تا «بتوانیم به‌ این‌ ترتیب اولین هیأت نمایندگی را از میان تجار ایرانی به آمریکا ببریم».

بهکیش: تشکیل شرکتی با نام «اتاق بازرگانی ایران و آمریکا»

برای پیگیری بیشتر، این موضوع را با محمدمهدی بهکیش، دبیرکل اتاق بازرگانی بین‌ المللی ایران در میان گذاشتیم. بهکیش در این رابطه به «شرق» گفت: پیش از این شرکتی با نام «اتاق بازرگانی ایران و آمریکا» در آمریکا شکل گرفت که در واقع اتاق بازرگانی محسوب نمی‏شد و فقط با این نام ثبت شده بود. این اتفاق زمانی رخ داد که رئیس‌‏جمهور برای نخستین‌بار به نیویورک سفر کرده و «اکرام مناف‏زاده» که مؤسس این اتاق محسوب می‏‌شد نیز در آن زمان با آقای روحانی دیدار کرد.

بهکیش افزود: قرار بر این است که از ایران گروهی به آمریکا برود و با استفاده از امکانات اتاق بازرگانی بین‏‌المللی بتوانیم اتاق مشترکی را شکل دهیم، اما آن‌ طوری که از تحلیل ‏‌های حقوقی برمی‏‌آید بنا بر تحریم سال 1995 کنگره آمریکا، آمریکایی‏‌ها هنوز نمی‌توانند با ایران روابط تجاری برقرار کنند، چرا که حتی براساس توافق اخیر، فقط تحریم‌‏های مرتبط با برنامه هسته‌‏ای ایران لغو خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه در صورت صحت این تحریم‏‌ها از لحاظ حقوقی، تشکیل اتاق مشترک ایران و آمریکا به‌زودی میسر نخواهد بود، مگر اینکه این تحریم‌‏ها لغو شود یا آمریکایی‏‌ ها این محدودیت را به هر ترتیبی بردارند. در این شرایط طبیعتا اتاق ایران از این امر استقبال خواهد کرد.

بهکیش با اشاره به جلسه صبح دیروز با رئیس و سران اتاق بازرگانی ایران بیان کرد: هنوز هیچ اتاق مشترکی مربوط به ایران و آمریکا ثبت نشده است که از اتاق آمریکا تأیید شده باشد تا ایران بتواند با آن همکاری کند.

البته این نکته را نباید از نظر دور داشت که در سایت رسمی اتاق بازرگانی آمریکا، اتاقی با نام «اتاق مشترک ایران و آمریکا» ثبت شده است، هرچند به گفته بهکیش این نام فقط نام یک شرکت بوده که در سایت رسمی اتاق بازرگانی آمریکا ثبت شده که نام اتاق ایران و آمریکا را برای خود برگزیده است. این گفته‏‌ها را نایب‌ رئیس اتاق ایران نیز تأیید می‏‌کند.

پدرام سلطانی در این رابطه گفت: در آمریکا اشخاص حقوقی نیز می‏‌توانند برای ثبت شرکت خود در اتاق بازرگانی آمریکا اقدام کنند. با در نظر‌ گرفتن این مسأله که پیش از این نیز در زمان دیدار اکرام مناف‏زاده با رئیس‌‏جمهور ایران، شرکتی با نام اتاق ایران و آمریکا به ثبت رسیده بود، به نظر می‏‌رسد این بار نیز همین روال ادامه یافته باشد، چرا که تشکیل اتاق بازرگانی در قالب ارتباطی دوسویه میان اتاق‏‌ های ایران و آمریکا هنوز شکل نگرفته است.

اما رئیس اتاق بازرگانی ایران و امارات با این گفته‏‌ها مخالف است. به گفته مسعود دانشمند، نام رسمی اتاق مشترک ایران و آمریکا در سایت رسمی اتاق بازرگانی آمریکا ثبت شده و این موضوع مربوط به زمانی است که رئیس‏‌ جمهور با مناف‏زاده دیدار کرده بود. در نتیجه ثبت این اتاق محلی برای انکار نیست، اما هنوز درخواست ‏‌ها برای تشکیل اتاق مشترک ایران و آمریکا در ایران پذیرفته نشده است.

دانشمند در گفت‏‌وگویی افزود: براساس ماده 5 قانون اتاق بازرگانی ایران، هرکسی می‏‌تواند برای تشکیل اتاق مشترک درخواست دهد، اما نه در دوره قبل و نه در دوره کنونی اتاق بازرگانی، این درخواست پذیرفته نشده است.

او می‏‌ گوید: ایران برای برقراری روابط تجاری با آمریکا هیچ مانع قانونی‌ ای ندارد و اگر مشکلی در این رابطه وجود دارد از سوی دولت آمریکاست. به همین دلیل به هیأت ایرانی و آمریکایی که این اتاق را تشکیل داده‌ ‏اند توصیه کردیم، ابتدا دولت آمریکا را برای رفع محدودیت ‏‌ها و تحریم‌‏ ها علیه ایران قانع کنند تا این روابط از سر گرفته شود.

منبع: روزنامه شرق