بورس تهران در هفته‌ای كه گذشت به مسیر اصلاحی خود ادامه داد و در كانال ٦٥ هزار واحدی عقب‌نشینی كرد. به گزارش «اعتماد»، در معاملات هفته گذشته بازار سهام در هیچ گروه خاصی تقاضای قابل توجهی وجود نداشت ولی در گروه‌های محصولات غذایی و دارویی روندی نسبتا متعادل حاكم بود. در گروه‌هایی مانند خودرویی‌ها، بانكی‌ها و فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی كه در دوران رونق پیش از توافق خود را به عنوان لیدر بازار معرفی كرده بودند در دو سه هفته اخیر افزایش عرضه سبب كاهش قیمت اكثر نمادها و در نتیجه سقوط شاخص شده است.
این در حالی است كه نمادهای پالایشگاهی همچنان متوقف هستند و پیش‌بینی روند آنها بعد از بازگشایی راحت نیست. اما یكی از گروه‌هایی كه اخیرا نشان داده پتانسیل تغییر روند را دارد گروه فلزات اساسی و معدنی است. بررسی نمودارهای تكنیكال نشان می‌دهد كه سنگین‌وزن‌ترین نمادهای فلزی و معدنی در‌حال‌حاضر در كف قیمتی و محدوده حمایتی قرار دارند و ممكن است هر لحظه به رفتار اصلاحی خود پایان داده و با افزایش تقاضا و قیمت همراه شوند. این در‌حالی است كه در هفته گذشته قیمت انواع فلزات اساسی در بازارهای جهانی رشد كرد. بررسی بنیادی سهام گروه‌های مختلف بورسی نشان می‌دهد كه در گروه‌های لاستیكی، فلزی و شركت‌های سرمایه‌گذاری، قیمت‌ها در آستانه تغییرند و ممكن است با یك خبر مثبت یا هیجان روند صعودی را در پیش بگیرند. این در حالی است كه گروه‌های خودرویی و بانكی فعالا جا برای اصلاح قیمت دارند. خودرویی‌ها در حال حاضر براساس نمودار فیبوناچی ممكن است قیمت‌های دو رقمی را تجربه كنند و شرایط برای آنها چندان مساعد نیست. اما به نظر می‌رسد بعد از این سقوط بتوانند جزو گروه‌های پرهیجان و انفجاری جهشی مثبت را دنبال كنند.
چه عواملی سبب رونق بازار سرمایه می شوند؟
در چنین شرایطی به نظر فعالان بازار چند عامل می‌تواند سبب حمایت بازار شود. نخستین عامل تزریق نقدینگی از سوی دولت است كه با وجود وعده‌های مختلف وزیر اقتصاد اكنون عملی نشده است. دومین عامل كه می‌تواند بازار را تحت‌تاثیر قرار دهد كاهش نرخ سود سپرده‌های بانكی است كه در صورت كاهش می‌تواند منجر به انتقال نقدینگی از بانك‌ها به بورس شود. اما شاید مهم‌ترین عاملی كه می‌تواند بازار را از شرایط ركود فعلی خارج كند و رونق كسب و كار و رشد سودآوری شركت‌های بورسی باشد. در صورت تحقق این مهم می‌توان انتظار داشت كه بازار سرمایه به‌طور‌طبیعی وضعیت اقتصادی كشور را منعكس كند و بازتاب رشد اقتصادی صنایع كشور باشد و بدین‌ترتیب سرمایه‌های سرگردان را به سمت صنایع نیازمند هدایت كند. برایناساس لازمه بازگشت رونق به بازار سرمایه بهبود وضعیت اقتصادی شركت‌های بورسی است كه این اتفاق هم به نظر می‌رسد در آینده نزدیك محقق نشود و نیاز به گذر زمان و برداشته شدن تحریم‌ها و رشد صادرات و واردات شركت‌ها داشته باشد.
حضور سرمایه‌گذاران خارجی در بورس تهران
بعد از این عوامل برخی عوامل مانند حضور سرمایه‌گذار خارجی هم می‌تواند منجر به تغییر روند بازار سرمایه و رونق گرفتن معاملات در این بازار شود. در شرایط كنونی نیز یكی از راهكارهایی كه به نظر می‌رسد مدیران بورسی برای خروج بورس از بحران در نظر دارند ورود سرمایه‌گذاران خارجی به معاملات است. اما این در حالی است كه مكانیزم بورس‌های جهانی با بورس تهران متفاوت است و سرمایه‌گذاران خارجی با شرایط فعلی چندان رغبتی برای حضور در بازار سرمایه ایران از خود نشان نخواهند داد. در این میان افزایش دامنه‌نوسان شاید یكی از اقداماتی مثبتی بود كه سازمان بورس پیش از توافق هسته‌ای انجام داداما به نظر می‌رسد محدودیت فعلی هم با استانداردهای جهانی تفاوت زیادی دارد و نمی‌تواند بسیاری از سرمایه‌گذاران را به بازار ایران جذب كند.
رفع ابهام‌های موجود در بازار
نكته بعد این است كه عملكرد معامله‌گران، كارگزاران، مدیران بورسی و مدیران شركت‌های بورسی نیز نیازمند بازنگری اساسی است و با مشكلات كنونی كه كم هم نیستند نمی‌توان انتظار داشت سرمایه‌گذاران خارجی به بازار سرمایه ما اعتماد كنند و بخواهند سرمایه‌شان را از بازارهای مطمئن دیگر خارج و به بازار ما وارد كنند. در واقع رفتاری‌های هیجانی و غیراصولی معامله‌گران كه ناشی از عدم شناخت صحیح از بازار سهام است می‌تواند ریسك بالایی را به سرمایه‌گذاران وارد كند كه به نظر می‌رسد سازمان بورس باید با بررسی موشكافانه چنین مشكلات و ایرادهایی را مرتفع كند یا آنها را به حداقل برساند. همچنین به نظر می‌رسد سازمان بورس باید در جهت اعتماد‌سازی تا حد امكان رفتار شركت‌های بورسی را شفاف كند و ابهام‌ها و رانت‌های اطلاعاتی را از بازار دور كند كه خوشبختانه رییس جدید بورس چنین رویكردی را در پیش گرفته است.
سیاست‌زدگی بازار سرمایه
یكی دیگر از عواملی كه در سال‌های اخیر به عنوان یكی از مشكلات بورس تهران خودنمایی كرده، سیاست‌زدگی بازار است. تجربه نشان داده كه اخبار مثبت و منفی سیاسی خیلی سریع بازار سهام را با واكنش‌های هیجانی و روانی مواجه می‌كند. این در حالی است كه بازار سهام رفتاری پایدار داشته باشد و براساس وضعیت اقتصادی شركت‌ها و سودآوری و زیاندهی آنها رفتار خود را برگزیند. از طرفی در سال‌های اخیر بارها دیده شده كه دولتمردان یا جریان‌های خاص از نفوذ خود در شركت‌های حقوقی حاضر در بازار سوءاستفاده و شاخص‌ها و قیمت را دستكاری می‌كنند.
لزوم استقلال سازمان بورس
«مهندسی بازار» اصطلاحی آشنا برای فعالان بازار سرمایه در هشت سال اخیر است كه در مقاطع مختلف منجر به ایجاد حباب در بازار سرمایه شد و درنهایت با تركیدن حباب سهامداران خرد و حقیقی را ورشكسته كرد. ازاین‌رو به نظر می‌رسد یكی از مهم‌ترین اقداماتی كه دولت یازدهم می‌تواند برای خارج كردن بازار سهام از بازی‌های سیاسی انجام دهد مستقل كردن سازمان بورس و هم‌ردیف كردن مدیر بورس با رییس كل بانك مركزی است. این اتفاق می‌تواند پای جریان‌های سیاسی زیاده‌خواه و باجگیر را از بازار سرمایه ببرد و تا حدود زیادی بازار سرمایه سیاستزده ایران را آزد كند. همچنین وجود یك شورای قدرتمند و مستقل برای نظارت بر بورس می‌تواند بسیاری از مشكلات و ابهامات موجود در بازار را برطرف كند. یكی دیگر از راهكارهای موجود برای بهبود شرایط بازار سرمایه بررسی راه‌های موجود برای ارایه اطلاعات غلط توسط شركت‌های بورسی و كارگزاری‌هاست. به‌نظرمی‌رسد در بحث عرضه‌های اولیه باید مكانیسمی به وجود آید كه كارگزاران نتوانند به صورت رانتی و غیراصولی در عرضه‌های اولیه رفتار كنند و هر سرمایه‌گذاری بدون پیش‌شرط و با شرایط مساوی بتواند از عرضه‌های اولیه استفاده كند. همچنین سازمان بورس باید بتواند كلیه اطلاعات موجود را به‌طور شفاف بین همه سهامداران اطلاع‌رسانی كند و هیچ شركتی نتواند اطلاعات رانتی خود را دراختیار اشخاص یا شركت‌های خاص قرار دهد.
توجه به مشكلات به ظاهر كم اهمیت سهامداران
همچنین به نظر می‌رسد سازمان بورس باید نسبت به عملكرد شركت‌ها در مجامع و چگونگی تخصیص سود شركت‌ها الگوی مشخصی را ارایه دهد تا یك سهامدار عمده نتواند سبب عدم‌رضایت سهامداران خرد و خروج اعتراضی آنها از سهام مذكور شود. یكی دیگر از مشكلات جزیی موجود مشكلات سهامداران مختلف به‌ویژه حقیقی‌ها پرداخت سود‌های سالانه است كه حساب متمركزی برای آنها وجود ندارد و سهامداران مجبورند برای هر شركتی در یك بانك خاص حساب بازكنند یا به بانك‌های عامل برای دریافت سود مراجعه كنند. به نظر می‌رسد حل مشكل حساب بانكی برای پرداخت سود یكی از لازمه‌های جهانی شدن و تراز اول شدن بورس ایران درآستانه حضور سرمایه‌گذاران خارجی باشد. از طرفی امكان دریافت برگه سهام با سهام جدید حاصل از افزایش سرمایه توسط كارگزاری یكی از مشكلات این روزها بورس تهران است كه برایناساس سرمایه‌گذار باید برای دریافت برگه جدید حتما به صورت حضوری به شركت موردنظر مراجعه كند كه این عامل درخصوص برخی شركت‌هایی كه در داخل پایتخت دفتر نمایندگی ندارند ایجاد مشكل می‌كند و سرمایه‌گذاران را به زحمت می‌اندازد ولی این مشكل به‌سادگی به دست كارگزاران قابل حل است. حل چنین مشكلات به ظاهر كوچك و جزیی می‌تواند منجر به پیشرفت ساختاری بازار سرمایه ایران شود و بسیاری از ریسك‌های موجود را از بازار حذف كند و درنتیجه منجر به اعتماد‌سازی میان سرمایه‌گذاران و رونق بازار سرمایه شود. اتفاقی كه می‌تواند بعد از امضای توافق هسته‌ای و برداشته شدن تحریم‌ها منجر به رونق بی‌سابقه و جهانی شدن بورس تهران شود.
منبع: اعتماد
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.