مریخ هنوز ناشناخته‌های بسیاری برای انسان دارد.به گزارش بی‌بی‌سی یک مدل سازی علمی نشان داده که شیارهای سطح مریخ می تواند در اثر انباشت دی اکسید کربن که باعث راه افتادن ماسه در شیب تپه ها می شود شکل بگیرد.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین؛در طول زمستان مریخ، لایه منجمدی از دی اکسیدکربن - یخ خشک - در بسیاری از نواحی این سیاره شکل می گیرد.
محققان فرانسوی در نشریه "نیچر ژئوساینس" نوشتند که با تصعید لایه یخ دی اکسیدکرن، این گاز در زیر سطح به تله می افتد و به تدریج فشار آن افزایش می یابد.
به گفته آنها این گاز، و نه آب مایع، می تواند علت پیدایش شیارهای روی سطح مریخ باشد؛ شیارهایی که در سطح زمین به آبکند معروف است.
این شیارها که در بسیاری نواحی استوایی مریخ در شیب تپه ها و ماسه زارها حفر شده، معمایی برای دانشمندان بوده است.
بعضی محققان می گفتند که اینها شواهدی از گذشته دور و مرطوب مریخ است، اما بسیاری از این شیارها در مقیاس های ژئولوژیکی نسبتا جوان هستند و تعدادی هم تازه درحال شکل گیری اند.
نتیجه اینکه ممکن است چیزی غیر از آب مسئول پیدایش شیارها باشد، چون سطح مریخ در این مناطق سردتر از آن است که آب به شکل مایع در آن شکل بگیرد یا دوام آورد.
سدریک پیلورگت و فرانسوا فورگت از دانشگاه پاریس سودو و دانشگاه سوربن می گویند در پایان زمستان با تصعید این دی اکسیدکربن (تبدیل مستقیم از حالت جامع به گاز)، بخشی از این گاز می تواند زیر یخ خشک به تله بیافتد. عمق این یخ خشک حداکثر ۳۰ سانتی متر است.
عکس های ماهواره ای ناسا نشان می دهد که گودال راسل و تپه شنی عظیم آن محل تشکیل شیارهای تازه است و با کمک همین عکس ها بود که این دو محقق شرایط مزبور را شبیه سازی کردند.
آنها دریافتند که افزایش تدریجی فشار گاز می تواند طوری ماسه ها را به جریان بیاندزاد که شیاری به جا بگذارد.
پیلورگت و فورگت نوشتند: "چنین فرآیندی می تواند در سطح گسترده انجام شود و نیازمند آب مایع نیست."
این مهم است چون امکان شکل گیری شیارهایی به پهنای ده ها متر را فراهم می کند - برخلاف شیارهای کوچکتر که دانشمندان در ماه سپتامبر گفتند می تواند ناشی از مقدار کمی آب خیلی شور باشد.
به علاوه، براساس مدل سازی این محققان پیش بینی می شود که بهترین شرایط برای شکل گیری این شیارها در همان نقاطی است که عملا مشاهده شده اند.
کالین دونداس از مرکز مطالعات زمین شناسی آمریکا در مقاله ای در نیچر ژئوساینس نوشت که مدل تیم فرانسوی "به خوبی با مشاهدات از پدیده تشکیل شیارها همخوانی دارد" اما افزود که احتمالا چند فرآیند متعدد عامل آنهاست.
او نوشت که معلوم شده مریخ هم مثل زمین محیطی پویا دارد و فرآیندهای مختلفی در سطح آن در جریان است.
"عجیب خواهد بود اگر فقط یک فرآیند واحد در تشکیل شیارها نقش داشته باشد."
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.