«محتاج به بسته نجات !!»  

علیرضا باغانی: 1) پیش‌بینی بازار ...

بورس24 : از تحرکات نیمه دوم بازار یکشنبه مشخص بود که فضای معاملات دوشنبه دست‌کم در نیمه نخست نمی‌تواند جالب و جذاب باشد. لذا با کشیدن سوت آغاز معاملات، گلادیاتورهای فروشنده با کلاه‌خود و نیزه و تبر وارد گود شدند و با عبور از روی تقاضاهای ثبت شده در سامانه معاملات، بازار را به زیر کشیده و یک روز تلخ دیگر را رقم زدند و جالب اینکه در نیمه دوم معاملات هم خبری از تقاضا و کمک به بازار نبود ! در نتیجه معاملات روز گذشته شاخص کل با افت جدی 24 هزار واحدی تا ارتفاع دو میلیون و 90 هزار واحدی عقب نشست. ارزش معاملات مجددا کاهشی شد و با افت 36 درصدی به 2.4 همت رسید و رقمی بالغ بر 520 میلیارد تومان از چرخه بازار خارج شد.  

در گزارش‌های اخیر عنوان شد که "با افزایش دامنه نوسان بازار می‌تواند به شرایط عادی بازگردد اما بسیار مهم است که نقدینگی خوبی برای این موضوع تجهیز شده باشد و سیاستگذار آمادگی کافی برای کمک گسترده به بازار را داشته باشد." در غیر اینصورت، ممکن است در مسیر بحران و رکود عمیق‌تری قرار بگیریم. حتی راه‌هایی برای کمک به بازار را مطرح کردیم که مجددا به این راهکارها اشاره می‌کنیم:

1- ارزش خالص دارایی‌های صندوق‌های با درآمد ثابت نزدیک به 180 همت برآورد می‌شود. چنانچه این صندوق‌ها مجاب به خرید سهام تا 2 الی 3 درصد ارزش دارایی‌ خود (با انتشار اوراق تبعی با نرخ سود تضمین شده 25 درصدی) شوند، رقمی بالغ بر 5 همت راهی بازار خواهد شد. به نظر اگر واقعا قرار به اصلاح ساختار بودجه، افزایش دلار نیما و کاهش نرخ بهره باشد، این استراتژی، بازدهی خوبی را برای این صندوق‌ها به همراه خواهد داشت.

2- رایزنی با هلدینگ‌هایی نظیر غدیر، امید، تامین اجتماعی، صندوق بازنشستگی، سرمایه‌گذاری ملی و برخی شرکت‌های بزرگ و کوچک سرمایه‌گذاری، تامین سرمایه‌ها و سایر نهادهای مالی و ایجاد اتحاد بین آنها برای فعال شدن در بازار با ارائه این تضمین که بواسطه برخی تحولات (که در بند یک هم به آنها اشاره شد) فضای سودسازی شرکتها رو به بهبود خواهد رفت. اگر این موضوع عملیاتی شود، بیش از 3 همت پول از سوی این نهادها و حقوقی‌ها راهی بازار خواهد شد.

3- پیگیری موضوع تزریق 5 الی 10 همت نقدینگی توسط بانکها و افزایش لاین اعتباری کارگزاران (مطابق با وعده‌ای که رئیس بانک مرکزی داده بود و عملیاتی نشد.)

4- و مورد آخر که بیشتر جنبه روانی ماجرا را دارد، تزریق اخبار مثبت به بازار است. اخبار مهمی از 3 گروه موثر در بازار (خودرویی، بانکی و پالایشی). اگرچه بازار در نقاط ارزنده‌ای برای سرمایه‌گذاری قرار دارد اما به‌هر جهت از آنجا که اعتمادی به سیاستگذار نیست، رسیدن خوراک خبری می‌تواند در فعال کردن انگیزه معامله‌گران برای ورود پول به بازار موثر باشد.

اما ظاهر قضیه نشان می‌دهد که خبری از بسته نجات نیست و تصور نهاد ناظر این بوده که با یکی دو همت پول و باز کردن دامنه نوسان می‌توان از بحران ایجاد شده عبور کرد و بازار را به تعادل رساند ! انصافا دلسوزان بازار این آلارم را داده بودند که با سیاست‌های اینچنینی بازار نمی‌تواند روی پای خود بایستد. بنابراین کار حتی سخت‌تر از هفته قبل شده است؛ چراکه دامنه نوسان به شرایط عادی بازگشته اما تعادل برقرار نشده و این یعنی راهکار روزهای اخیر را باید شکست‌خورده تلقی کنیم !

البته این بسته نجات هم که مطرح می‌کنیم به این دلیل است که دولتها با سیاست‌های غلط خود بازار را به این روز انداختند. شک نکنید اگر همین امروز نرخ بهره اصلاح میشد و نیما به یکباره 3 - 4 هزار تومان رشد می‌کرد و یا اخبار قوی از برخی تغییرات در لایحه بودجه می‌رسید، در چشم‌ بهم‌زدنی فلش پیکان تحلیلگران بازار از نزول به صعود تغییر می‌یافت و اصلا نیازی به این بسته‌ها و حمایت‌ها نبود اما وقتی سیاستگذار به دلیل برخی مسائل سیاسی داخلی و خارجی قدرت و جسارت کافی برای تصمیمات ضربتی را ندارد، طبیعی است که محتاج بسته حمایتی برای فرار از بحران باشیم.

همین امروز که صحبت می‌کنیم، بحث نرخ بهره بزرگترین و جدی‌ترین پاشنه آشیل بازار است. این چندمین بار است که عنوان می‌کنیم، قدرت تخریب نرخ بهره حتی از موشک‌هایی که دشمن می‌زند بیشتر است و بازار را در فضای تلخ‌تری فرو می‌برد. برخی معتقدند رسیدن اطلاعیه روز یکشنبه مبنی بر حراج 60 همت اوراق دولتی یکی از دلایلی است که مجددا بازار گارد نزولی گرفته ! طبق گزارش جدید مرکز مدیریت بدهی دولت، ۶۰.۶ همت از کل اوراقی که قرار است در سال ۱۴۰۳ منتشر شود، هنوز باقی مانده و این هفته قرار است تمام این اوراق به مزایده گذاشته شوند. اگر پس از انتشار این اوراق، اوراق جدیدی منتشر گردد، به معنی انتشار مازاد بر بودجه خواهد بود.

اما اگر علاوه بر اوراق فوق، تا پایان سال اوراق جدیدی توسط دولت منتشر نشود، باید منتظر کاهش نرخ بهره باشیم. به هر حال فضا به نقاط حساسی رسیده؛ نرخ بهره و نگاه سیاستگذار باید کم‌کم روشن شود. از گوشه و کنار شنیده می‌شود با اتمام این حراج، دولت در مسیر اصلاح نرخ بهره قرار خواهد گرفت ! البته که امیدواریم اینچنین باشد و بعد از این حراج شاهد پایان افسانه جذب نقدینگی با افزایش نرخ سود باشیم. چراکه آمارها نشان می‌دهد افزایش نرخ سود بانکی نتوانسته در جذب سپرده و مدیریت نقدینگی موفق عمل کند.

و حرف آخر. در بین نمادهایی که دیروز پرعرضه و یا صف فروش بودند، نمادهای زیادی هستند که گزارش 6 ماهه خوب و یا چشم‌انداز رشدی در سودآوری دارند. طبیعتا کسانی که روی اینگونه سهم‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند، تا زمان انتشار گزارش‌های 9 ماهه (یعنی حدود 3 ماه بعد) بازده خوبی کسب خواهند کرد. کما اینکه از مردادماه که بازار در اوج منفی‌ها بود تا امروز، نمادهایی زیادی بازده 20 درصدی و بالاتر داده‌اند که اکثر رشد درآمد و سودآوری یا اتفاقات مهمی داشتند. اما برخلاف سهام کوچک که نمادهای مناسب در آنها زیاد است، در بین نمادهای بزرگ گزارش‌های 6 ماهه نامناسب می‌تواند زیاد باشد. نمادهای سیمانی، غذایی، قندی، لاستیکی، حمل‌ونقل، قطعه‌سازی، بانکهای کوچک، پیمانکاری، ماشین‌آلات، برقی، در پتروشیمی اوره‌ای‌ها و پلی‌اتیلنی‌ها، گزارش‌های 6 ماهه خوبی خواهند داد و اتفاقا چشم‌انداز درآمد و سود آنها صعودی است. بنابراین پیشنهاد می‌شود تحولات کدال و روند معاملات این صنایع را با دقت بیشتری دنبال کنید.

اما به سراغ بازار برویم. بازاری که واقعا حرفی برای گفتن نداشت. با اولین پرتاب نیزه از سوی فروشنده‌ها به خود لرزید را در لاک دفاعی رفت و تا پایان ساعت معاملات توفیقی حاصل نگردید. به نظر برای امروز و فردا هم بازار پرعرضه‌ای داشته باشیم.

به هر حال روزهای عجیبی را بازار پشت سر می‌گذاریم. یک روز دنیای سیاست آرام می‌شود، نرخ بهره علم می‌شود و روز دیگر که موضوع نرذخ بهره کم‌رنگ می‌شود، تنش‌های خاورمیانه‌ و جنگ یقه بازار را می‌گیرد ! یکی از دلایل عدم ورود پول به بازار همین ترس‌ها و اتفاقات است و می‌بینیم که هر روز ریسکی برای آسیب زدن و دست‌اندازی بازار تراشیده می‌شود.

خیلی علاقه به مطرح کردن تئوری توطئه نداریم اما برخی معتقدند همزمانی باز کردن دامنه نوسان و حراج اوراق دولتی، در این راستا بوده که حقوقی‌ها بتوانند با فروش سهام نقدینگی لازم جهت خرید (دستوری) این اوراق را تجهیز کنند ! به‌نظر خیلی بیراه نیست و لذا اگر واقعا چنین هدفی در کار بوده باشد، باید از هفته آینده بازار بهتری داشته باشیم.

2) جدول بررسی آخرین وضعیت شاخص‌ها، بازار، نوسانات بازارهای جهانی و منحنی ارزش معاملات :

3) سر تیتر خبرهای سیاسی و اقتصادی – اخبار و شایعات بازار :  

* عباس عراقچی و سید بدر البوسعیدی وزرای امور خارجه ایران و سلطنت عمان در مسقط دیدار و گفتگو کردند. عراقچی گفت: در حال حاضر روند مسقط به‌دلیل شرایط خاص منطقه متوقف است و الان زمینه‌ای برای این گفت‌وگوها نمی‌بینیم تا زمانی که بتوانیم بحران جاری را پشت سر بگذاریم و آن زمان تصمیم خواهیم گرفت که آیا وارد کار مجدد شویم یا نشویم و یا روند کار چگونه باشد. در جریان این سفر ما در این رابطه تماسی نداشته‌ایم و پیامی به کشورهای دیگر داده نشده اما در همه مشورت‌ها و رایزنی‌هایی که در منطقه و کشورهای دیگر داشتیم مواضع ایران را با قوت بیان کردیم و خواستیم که این مواضع به اطلاع همه طرف‌ها برسد. موضع ما روشن است بارها تکرار کرده‌ایم که ما خواهان جنگ و درگیری نیستیم؛ اگرچه برای آن آمادگی داریم اما فکر می‌کنیم که دیپلماسی باید کار کند و جلوی این اتفاق را بگیرد.

* واشنگتن پست: نتانیاهو به واشنگتن اطلاع داده است که اسرائیل تاسیسات نظامی ایران را هدف قرار خواهد داد نه تاسیسات هسته ای یا میادین نفتی را.

* مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: قصد دارم در هفته‌های آینده با پزشکیان در تهران ملاقات کنم. در دولت جدید ایران به این نتیجه رسیده‌اند که نیاز است موضوع آثار اورانیوم در سایت‌های هسته‌ای ادعایی اعلام نشده حل و فصل شود.

* وزیر اقتصاد گفت: وقتی رقابت را از اقتصاد بگیرید یعنی نابودش کردید. اقتصاد دستوری فقط ۶ ماه جواب می‌د‌هد، اما در بلندمدت اقتصاد را نابود می‌کند. اصلا منطقی نیست بنزین را لیتری ۳۰ هزار تومان بخریم و 3 هزار تومان بفروشیم. همتی با بیان اینکه در سال جاری حدود ۸۵۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه داریم و عمده این کسری به خاطر قانون هدفمندی است، اضافه کرد: در قانون پیش‌بینی شده وزارت نفت درآمد‌هایی از حامل‌های انرژی داشته باشد و بر اساس آن مفاد قانون هدفمندی و یا پرداخت یارانه به گندمکاران و آرد و نان و ... انجام شود. اما وزرات نفت نه تنها نتوانسته حامل‌های انرژی را با قیمت مناسب بفروشد بلکه براساس ضرورت اقدام به‌ واردات ۴ میلیارد دلار بنزین کرده است.

* محمدعلی دهقان‌دهنوی در نخستین نشست خبری خود در جمع اهالی رسانه با تشریح علل منفی‌شدن تراز تجاری ایران، از لزوم پیوستن ایران به پیمان تجارت‌جهانی گفت و به کم و کاستی‌‌‌‏‌های فضای تجارت کشور با شرکای خارجی خود پرداخت. او ضمن انتقاد از مقررات دست و پاگیر، کاهش فاصله نرخ ارز آزاد و نیما را یکی از اقدامات مثبت جهت رشد تجارت برشمرد و احیای شورای‌عالی صادرات را به‌عنوان اولین اقدام سازمان توسعه‌تجارت عنوان کرد.

* حجت‌اله صیدی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در حکمی کیومرث اعلایی را به‌عنوان معاون اجرایی سازمان بورس منصوب کرد.

* مدیرعامل پرحاشیه ایران‌خودرو، به زودی برکنار می‌شود. وزیر صمت و رئیس جدید ایدرو در تلاشند تا با تغییر مدیریت، اوضاع صنعت خودروسازی کشور را بهبود بخشند. عملکرد ضعیف عظیمی در حوزه تولید و کیفیت محصولات، باعث نارضایتی گسترده و زیان‌های میلیاردی برای ایران‌خودرو شد. همچنین، اظهارات جنجالی او به انتقادات شدید عمومی دامن زد. سه گزینه برای جانشینی عظیمی مطرح شده که به زودی یکی از آن‌ها به‌عنوان مدیرعامل جدید معرفی می‌شود.

* فخوز شفاف‌سازی زد و اعلام کرد هزینه‌های شرکت بواسطه اصلاح نرخ گاز (در سال 1402 و 6 ماه ابتدایی 1403) حدود 1,100 میلیارد تومان (به ازای هر سهم 55 ریال) کاهش یافته است. این تعدیل برای فولاد مبارکه نیز حدود 3 همت (به ازای هر سهم 30 ریال) است.