چند نکته درباره اثرگذاری ترامپ بر اقتصاد جهان

بورس24 : امروز نوسان شاخص های مالی در بورس های بزرگ اندک بوده البته در بورس آمریکا شاخص ها رشد مطلوب داشته اند. به علل مختلف سرمایه گذاران مشغول ارزیابی شرایط برای تصمیم گیری درباره آینده هستند. تنها دو هفته تا پایان سال باقی مانده و اکنون زمان تمرکز بر تحولات سال جاری و برنامه ریزی برای سال جدید است.

هنگام پیش بینی آینده، قطعا باید برای ترامپ و اقدامات او نقشی بزرگ قایل شد. سال جاری مهم ترین عامل موثر بر بازارهای مختلف برنامه ها و اقدامات او بوده است. در ادامه به این نقش و برخی پیش بینی ها درباره سال جدید اشاره می کنیم.

افول شدید شاخص دلار

سال جاری رقم شاخص دلار از 109 به 99 کاهش یافته و این کاهش که به رغم بالا باقی ماندن نرخ های بهره در آمریکا رخ داده حاصل اقدامات ترامپ است. تنش های تجاری سبب نگرانی درباره وضعیت شاخص های اقتصادی می شود و بر ارزش پول ملی فشار وارد می کند. وضعیت شاخص های اقتصاد آمریکا نه خوب است و نه وخیم. در بازار کار تعداد فرصت های شغلی ایجاد شده سال جاری نسبت به سال پیش کمتر است و نرخ بیکاری رشد کرده است. از سوی دیگر وضعیت بخش تولید مطلوب نیست و انتظار می رود ضعف این بخش افزایش یابد.

سال جاری بسیاری از بانک های مرکزی نرخ های بهره را پایین آورده اند و بانک مرکزی آمریکا تنها در سه نشست اخیر خود نرخ های بهره را پایین آورد. این اقدام دیرهنگام، به دلیل مشاهده ضعف در شاخص های اقتصاد انجام شده است. هراس درباره ضعف در اقتصاد بر ارزش دلار فشار وارد می کند. سال آینده میزان کاهش نرخ های بهره در جهان کمتر از امسال است اما در آمریکا احتمالا نرخ های بهره بیشتر از امسال پایین آورده می شود. به همین دلیل است که پیش بینی شده سال آینده هم عملکرد شاخص دلار منفی است.

سال آینده احتمالا تنش های تجاری ادامه پیدا خواهد کرد. درباره این موضوع دیدگاه های مختلف وجود دارد. عده زیادی از تحلیلگران معتقدند تنش ها شدت پیدا نمی کند اما رفع هم نخواهند شد یعنی موضوع تعرفه ها همچنان بر رفتار سرمایه گذاران و وضعیت بازارها تاثیر خواهد داشت.

اگر تنش ها شدت پیدا کند ارزش دلار بیش از پیش کاهش خواهد یافت. همه می دانند که تنش ها به اقتصاد آمریکا هم لطمه وارد می کند. سال آینده ترکیبی از چند عامل یعنی کاهش نرخ های بهره، تنش های تجاری و اقدامات آشوب زای ترامپ بر ارزش دلار فشار وارد خواهد کرد و سبب عملکرد منفی شاخص دلار می شود البته احتمالا میزان کاهش شاخص دلار کمتر از امسال خواهد بود.

ضعف ساختار اقتصاد جهان

مسلما بی ثباتی حاصل از اقدامات ترامپ بر رفتار بازیگران اقتصاد یعنی مصرف کنندگان، شرکت ها، سرمایه گذاران و دولت های تاثیر منفی می گذارد. اقدامات ترامپ به زیان اقتصاد جهان است و نگرانی در این زمینه سبب ریسک گریزی سرمایه گذاران، کاهش مصرف خانوارها، کاهش سرمایه گذاری شرکت ها و ضعف بخش های مختلف اقتصاد جهان می شود. ترامپ عامل اصلی عدم قطعیت هاست و عدم قطعیت بزرگ ترین دشمن رونق اقتصاد است.

سال جاری وضعیت بخش های تولید خوب نبوده یعنی در بسیاری از اقتصادها رقم شاخص فعالیت ها زیر 50 است. انتظار می رود این وضعیت ادامه یابد. ارقام زیر 50 یعنی فعالیت ها در حال کاهش است. امسال بکی از سال های استثنایی در چند دهه اخیر بوده و احتمالا سال آینده هم وضعیت مانند سال جاری خواهد بود.

ترامپ قصد ندارد تغییری در برنامه های منفی خود بدهد و هیچکس انتظار ندارد او چنین تغییری ایجاد کند. مقابله با چین و اروپا برنامه اصلی ترامپ است. ترامپ به بهانه های مختلف تلاش می کند به اروپا و چین لطمه وارد کند. اروپایی ها درک کرده اند که آمریکای دوران ترامپ دیگر یک همپیمان قابل اعتماد نیست و تحولات بزرگ در روابط اروپا و آمریکا رخ خواهد داد.

از پیش تنازع بین آمریکا و چین یک عامل مهم نگرانی سرمایه گذاران بوده است. برخی از چالش های اقتصاد چین حاصل همین تنازع است. دولت چین سال جاری اقداماتی برای کمک به رشد مصرف انجام داده اما موفق نبوده زیرا مصرف کنندگان نگران هستند. هم اروپایی ها و هم چین و دیگر شرکای تجاری آمریکا به این باور رسیده اند که باید در روابط با آمریکا تجدیدنظر کنند یعنی اساس روابط تجاری و غیرتجاری دو طرف در حال تغییر است.

تا پایان دوره ریاست جمهوری ترامپ بیش از سه سال باقی مانده و این یعنی تحولات بزرگ تر از تحولات امسال در سال های آینده رخ خواهد داد.

رویدادهای آینده

حضور ترامپ در کاخ سفید زمینه ساز تحولات بزرگ در تمامی زمینه هاست. در ادامه به برخی موارد مهم اشاره می شود:

نخستین نکته این است که انتظار می رود دوره ضعف در اقتصاد جهان ادامه یابد. عدم قطعیت ها و سیاست انزواطلبی ترامپ به اقتصاد جهان لطمه وارد می کند.

نکته بعدی این است که آمریکای دوران ترامپ نقش کمتری در اقتصاد و ساختار امنیتی جهان خواهد داشت.

سومین نکته این است که نوسان های بزرگ در بازارها به یک پدیده عادی تبدیل می شود.

چهارمین نکته، تغییر برنامه های کلان اقتصادهای بزرگ در اثر تغییر نقش آمریکاست.

پنجمین نکته افزایش نقش و حوزه نفوذ چین در سال جدید است.

ششمین نکته این است که سال جدید اروپا خود را تنهاتر از سال جاری احساس خواهد کرد و فشارهای اقتصادی و سیاسی بر این قاره افزایش می یابد.

هفتمین نکته تداوم تنش های ژئوپلیتیک در اوکراین و خاورمیانه است.

برایند این عوامل بر بازارهای مختلف تاثیر می گذارد و پیش بینی را دشوار می کند.