منطق عرضه و تقاضا است، که می گوید، یک میلیون تومان از جیب مسافر نگون بخت گرفتار در برف بیرون بکش! جامعه ای که در آن شاهدیم همه چیز تبدیل به کالا می شود و قابل خرید و فروش. منطقی که مردم گرفتار آمده در فرودگاه به دلیل نزول برف را طعمه می بیند و یک میلیون تومان از جیب مسافر نگون بخت بیرون می آورد، چون منطق عرضه و تقاضا حاکم است؛ منطقی که سلامتی یک قربانی نظام اقتصادی را به دلیل فقر از او می رباید و او را تا پایان عمر کوتاهش ناقص می کند....
بورس24 : حسین راغفر اقتصاددان و استاد دانشگاه در یادداشتی نوشت: جامعه ای که در آن همه چیز تبدیل به کالا می شود و قابل خرید و فروش. منطقی که مردم گرفتار آمده در فرودگاه به دلیل نزول برف را طعمه می بیند و یک میلیون تومان از جیب مسافر نگون بخت بیرون می آورد، چون منطق عرضه و تقاضا حاکم است؛ منطقی که سلامتی یک قربانی نظام اقتصادی را به دلیل فقر از او می رباید و او را تا پایان عمر کوتاهش ناقص می کند.
آنها با پرداخت 20 میلیون تومان کلیه او را به کمک "تکنیسین هایِ نظامِ پزشکیِ" در خدمت سرمایه داریِ هار از بدن قربانی خارج می کنند و طنز تلخ دیگر این که "تکنیسین های اقتصاد" نیز این همه خدمات را به حساب بخش "خدمات نظام درمان" به حساب تولید در نرخ رشد اقتصادی به حلقوم مسئولین مملکت می کنند که از تریبون های عمومی آنها را با شعف کودکانه ای به مردم بفروشند تا قربانیان فراموش نکنند که شکرگذار این همه کرامات مسئولین باشند.
نتیجه حاکمیت این منطق حداقل پنج پیامد ناگوار است که در همه جا- از جمله جامعه ایران خودمان- رخ داده است.
نخست افزایش شدید نابرابری است؛ آنهایی که پول دارند، می توانند هر چه را اراده کنند به تملک خود در آورند و آنهایی که ندارند هیچ نخواهند داشت، جز فروش کلی و یا جزیی بدن خود.
دوم رشد اَشکال مختلف فساد است که گریبان جامعه ما را سخت فشرده است و از آنجایی که نشانی از عزم جدی مقابله با آن مشاهده نمی شود می رود تا بنیان جامعه را بَر کَنَد.
سوم اینکه جامعه را تکه تکه کرده و بددلی و کینه را در بین گروه های از هم گسیخته شده نشانده و آنها را به مثابه گروه های خصم در مقابل هم قرار می دهد؛ بطوری که وقتی دختری در خودروی پورشه با درخت تصادف می کند و جان می بازد گروهی دیگر که متعلق به طبقات متوسط هستند، در شبکه های اجتماعی نمی توانند شعف خود را از مرگ این دختر جوان پنهان کنند.
چهارم فرسایش اخلاق، رحمت و شفقت از جامعه است که انسان ها را تبدیل به گرگ همنوعان خود می کند؛ که موارد بی شمار آنها را کسانی که در این جامعه زندگی می کنند تقریبا به انواع مختلف بطور روزمره تجربه می کنند.
و پنجم- که یک تهدید امنیتی مغفول مانده است - احساس تحقیری است که در این فرایند در دل و جان میلیونها شهروند این کشور نشانده و هریک را تبدیل به انباشتی از اعتراض های آشکار و پنهان به نابرابری های لجام گسیخته کرده است. این ها همه بخشی از دستاورد های سیاست های تعدیل ساختاری هستند که جامعه را تا مرز از هم گسیختگی پیش می برند.
نگاه غلط به مسائل موجب می شود که نظام مفهومی غلطی نیز حاکم شود. فهم غلط از رشد اقتصادی، عدالت، آزادی اقتصادی، رقابت، کارآفرینی، خصوصی سازی، دولت و بازار، و صدها مفهوم دیگر منجر به فهم غلط از مشکلات و تغییر اولویت های جامعه شده است و این دور تسلسل خود توضیح دهنده بخشی از نابسامانی های موجود جامعه است.
از پیامدهای همین درک غلط فروش بنگاه های دولتی به ثمن بخس به دوستان و رفقا، ایجاد بانک های به اصطلاح خصوصی، تضعیف هر چه بیشتر نظام مالیاتی بنام تشویق کارآفرینی، و در یک عبارت "نهادینه شدن زد و بند" در اقتصاد کشور را شاهد بوده ایم که شواهد شکل گیری همه آنها در زمان حاکمیت مدافعین اولیه سیاست های تعدیل ساختاری در کشور، مستند وجود دارد.
بنابراین نمی توان انگشت اتهام را تنها به سمت حاکمیت و سلطه نهاد های قدرت بر اقتصاد نشانه رفت پرسش این است که چه تفکری این سلطه را امکان پذیر ساخت.
بنیادگرایان بازار ابتدا با تسخیر دولت و مجلس و با استفاده از ابزارِ زورِ دولت و تهدید معترضین، سیاست هایی را که در شرایط عادی با مقاومت روبرو می شد به تصویب رساندند و به اجرا درآوردند و وقتی با اعتراض های مردمی روبرو شدند انگشت اتهام را متوجه دولت کردند دولتی که به تسخیر خود درآورده بودند و سی سال است علیرغم تغییر دولت ها در تسخیر همین تفکر مانده است.
طمع ترویج شده از سوی سیاست های تعدیل ساختاری- کاهش نقش دولت، خصوصی سازی، آزادسازی قیمت ها- موجب بروز نابرابری های عمیق اقتصادی و گسل های اجتماعی شد که بدنبال آنها سست شدن ارزش ها و هنجار ها و پیدایش جامعه بی هنجار کنونی را سبب شده است.
منبع: فرارو
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.