رکود و هزینه‌های بالای ساخت مسکن؛ سرمایه‌گذاری ساختمانی در سال ۱۴۰۳ تقریبا ثابت ماند

بورس24 : سال گذشته یک هزار و 215 همت در بخش ساخت مسکن سرمایه گذاری صورت گرفت که این رقم براساس اعلام بانک مرکزی، به قیمت های جاری از رشد 35 درصدی برخوردار بوده است.
این رشد اما در مقایسه با رشد هزینه های ساخت که حدود 30 تا 35 درصد برآورد می شود بیانگر آن است که سرمایه گذاران ساختمانی در سال گذشته آورده (سرمایه) بیشتری نسبت به سال 1402 در این بخش تزریق نکردند.

رشد اسمی سرمایه‌گذاری، اما بدون افزایش واقعی

کارشناسان علت این که میزان سرمایه گذاری ساختمانی به قیمت ثابت در سال 1403 تقریبا برابر با سا 1402 بوده است را فشار هزینه ها از یک سو و فشار رکود مسکن از سوی دیگر عنوان می کنند که باعث تضعیف توان سرمایه گذاران شد.
بانک مرکزی میزان رشد سرمایه گذاری ساختمانی به قیمت ثابت سال 1400، برای سال گذشته را رقمی برابر با 4 درصد عنوان کرده و اعلام کرده است،‌ عملکرد افزایشی سرمایه گذاری حقیقی در نتیجه افزایش سرمایه ‌گذاری در تهران، شهر های بزرگ و سایر مناطق شهری بوده است.

تکمیل واحدهای مسکونی، اما محدودیت ورود به بازار فروش

در سال 1403، همچنین تعداد 374.3 هزار واحد مسکونی با زیربنایی معادل 60.9 میلیون متر مربع در کل مناطق شهری کشور توسط بخش خصوصی تکمیل گردید که میزان تغییر تعداد واحدهای مسکونی و زیربنای آن نسبت به سال قبل از آن به ترتیب معادل 4.1 و 5.5 درصد کاهش یافته است.
این تعداد واحد مسکونی تکمیل شده احتمالاً مستقیم وارد بازار فروش مسکن شده است. با این حال هزینه ها و قیمت تمام شده بالای آنها احتمالاً باعث شده فقط بخش کمی از واحدهای نوساز فروش رود.
بخش دیگری از گزارش جدید بانک مرکزی حکایت از آن دارد که در سال 1403، آمار پروانه‌ های ساختمانی صادره توسط شهرداری‌ های مناطق شهری کشور برحسب تعداد و سطح کل زیربنا نسبت به سال قبل از آن به ترتیب 5.8 و 3.6 درصد افزایش نشان می‌دهد. عملکرد تعداد پروانه ‌های ساختمانی صادره بر حسب مناطق شهری موید کاهش 1.1 و 0.7 درصدی به ترتیب برای "تهران" و "شهرهای بزرگ" و افزایش 8.9 درصد "سایر مناطق شهری" نسبت به سال 1402 می باشد. همچنین عملکرد سطح کل زیربنای مندرج در پروانه‌های ساختمانی نیز در "تهران" و "شهرهای بزرگ" به ترتیب 7.9 و 10.6 درصد افزایش و در سایر مناطق شهری معادل 1.8 درصد کاهش نشان می دهد.
در سال های گذشته براساس آمارهای اعلامی قبلی میزان صدور پروانه های ساختمانی در مناطق شهری کشور همواره زیر رقم 500 هزار واحد مسکونی در سال بوده است.
این در حالی است که کارشناسان معتقدند برای تعادل بخشی به عرضه و تقاضا در بازار مسکن شهرهای کشور لازم است میزان صدور پروانه های کل دست کم حدود 600 تا 700 هزار واحد در سال باشد.

رکود ساختمانی سال های اخیر اما مانع از رشد تا سطح مطلوب شد.

بین رشد سرمایه گذاری ساختمانی و تعداد پروانه های صادره ارتباط مستقیم وجود دارد. در عین حال هر دو پارامتر تابعی از شرایط رکود یا رونق بازار مسکن است.
در شرایط موجود کارشناسان تنها راه رشد مثبت و پایدار سرمایه گذاری ساختمانی در کشور را پرداخت پرقدرت تسهیلات ساخت مسکن عنوان می کنند. این در حالی است که در سال گذشته سهم بخش مسکن و ساختمان از تسهیلات بانکی در حد 5 درصد بود.
با این حال بانک مرکزی مانده تسهیلات پرداختی به این بخش به لحاظ سهم از کل تسهیلات را بالاتر اعلام کرده است.
در پایان اسفندماه سال 1403، مانده خالص تسهیلات پرداختی بانک‌ ها و موسسات اعتباری غیر بانکی به بخش ‌های غیردولتی "مسکن" و "ساختمان" (بدون احتساب سود و درآمد سال‌ های آتی) نسبت به پایان اسفند ماه 1402 به ترتیب با افزایش 48.2 و 19.5 درصد به مبلغ 934 همت و 187 همت رسید. در پایان اسفندماه سال 1403، مجموع سهم بخش مسکن و ساختمان از کل مانده تسهیلات اعطایی به بخش ‌های مختلف اقتصاد معادل 15.1 درصد بوده است.