روزی که اعلام شد بانک ها بر سر کاهش نرخ سود به تفاهم رسیده اند، بسیاری از اهالی بازار سرمایه خوش بین بودند نقدینگی جدید وارد بورس خواهد شد چراکه مردم پول خود را از بانک ها خارج می کنند و آن را روانه سایر بازارهای موازی خواهند کرد. اما چنین اتفاقی رخ نداد و واکنش بازار سرمایه به این اتفاق، در بهترین حالت خنثی بود.
ولی نادی قمی مدیرعامل شرکت تامین سرمایه نوین درباره عدم واکنش مثبت بازار به خبر کاهش سود بانکی از 22 به 20 درصد در گفت و گو با بورس24 گفت: «بسیاری می پرسند که چرا با وجود تصمیم بانک ها به کاهش نرخ سود بانکی از 22 درصد به 20 درصد، بازار سهام به این موضوع واکنش مثبت نشان نداد و میانگین P/E بازار رشد نکرد. کارشناسان نیز در توجیه و تفسیر عدم رشد بازار، به عدم تغییر (کاهش) معنی دار سود بانکی و نیز عدم توان نظام بانکی در کاهش سود به دلیل عدم نقدینگی بانک ها اشاره کرده اند. حتی برخی، تاثیرگذاری نرخ بازده بدون ریسک بر P/E بازار را به چالش کشیده اند. برای درک دقیق تر این موضوع باید تحلیل ریسک - بازده بازار اوراق بهادار را مورد توجه قرار داد. اصولا صَرف ریسک بازار (رشد P/E بازار) تحت تاثیر میزان ریسک گریزی سرمایه گذاران و نوسان پذیری بازده بازار قرار دارد. طی ده سال اخیر همزمان با کاهش ١.٦ درصدی میانگین بازده ماهانه، میزان ریسک ماهانه بازار رشد نیم درصدی داشته است. بدین معنی که نوسان پذیری منفی بازار شدت یافته است. اگر چه طی یکی ، دو سال اخیر میانگین بازدهی ماهانه رشد داشته و ریسک ماهانه بازار سهام کاهش یافته اما به نظر می رسد كه سرمایه گذاران با توجه به ریسک مترتب بر بازدهی اوراق بهادار، مجموعه فرصت های خارج از بازار سهام را برای سرمایه گذاری انتخاب کرده اند.»
او ادامه داد: «در چنین حالتی می توان انتظار داشت که میانگین P/E بازار سیر نزولی به خود بگیرد. میزان P/E بازار طی ده سال اخیر نزدیک به ٢ واحد نسبت به قبل کاهش یافته و به میانگین ٥.٨ واحد رسیده است. در مجموع توجه به چند مورد، در خصوص درك مناسب تر از این نسبت و دلایل عدم رشد بازار در اثر كاهش سود سپرده بانكی مفید خواهد بود. اول اینکه نسبت P/E یکی از پرکاربردترین نسبتهای مالی است که در عین پیچیدگی موجود در تحلیل و تفسیر آن، به علت سادگی کاربرد در بین فعالان بازار طرفداران زیادی دارد. بسیاری بر مبنای این عدد در خصوص گران یا ارزان بودن یك سهم یا بازار سهام قضاوت می کنند. از این ضریب به عنوان شاخص رشد عایدات موردانتظار و نیز نرخ بازگشت سرمایه استفاده می شود.»
مدیرعامل شرکت تامین سرمایه نوین در توضیح دومین موردی که می تواند برای درک دلایل عدم رشد بازار در اثر کاهش سود سپرده بانکی مفید باشد گفت: «میانگین P/E بازار به صورت بنیادی تحت تاثیر نرخ واقعی بهره بدون ریسک، نرخ تورم انتظاری، مراحل چرخه تجاری و نوسان پذیری بازده اوراق بهادار قرار دارد. تورم كیفیت سود را كاهش داده و توهم پولی ایجاد می كند. بدین ترتیب بر سطح P/E بازار اثر می گذارد. این ضریب تحت تاثیر چرخه های تجاری نیز قرار دارد. به اعتقاد شیلر به عنوان یكی از نظریه پردازان پرنفوذ اقتصادی و مالی ، استفاده از P/E چرخه ای می تواند پایداری و قدرت پیش بینی این نسبت را به طور معنی داری افزایش دهد. چرا كه اثرات چرخه های اقتصادی ( دوران رونق و ركود ) با میانگین گرفتن از ادوار گذشته كمرنگ خواهد شد.»
این کارشناس بازار سرمایه، افزایش ریسک اقتصاد و تاثیر آن بر بازارهای مالی را به عنوان عامل سوم نام برد و گفت: «نتایج تحقیقات تجربی در بازارهای پیشرفته بین المللی نشان می دهد که هر یک درصد افزایش در نوسان پذیری بازار نزدیک به ١.٨ واحد از میانگین P/E بازار را کاهش می دهد. در ایران نیز هر ٤ درصد افزایش در ریسك بلندمدت بازار سهام نزدیك به یك واحد P/E بازار را كاهش می دهد. در واقع با افزایش ریسک اقتصاد تحت تاثیر تحریم ها، شوك های سیاسی و اقتصادی، و سیاست های پولی و مالی پر نوسان، اعتماد عمومی در بازارهای مالی كاهش یافته و شرایط كاهش P/E فراهم آمده است.»
کاهش قیمت های جهانی مواد خام، مورد چهارم است که نادی قمی به آن اشاره کرد: «با توجه به كاهش قیمت های جهانی مواد خام ، خالص ارزش فعلی ( NPV) انتظاری برای ظرفیت های تولیدی بلااستفاده بنگاههای اقتصادی و پروژه های سرمایه ای در دست اجرا كاهش یافته است. لذا جبران خرید گران قیمت سودهای جاری بر مبنای رشد نمایی سودهای آینده تا حدودی به زیر سوال رفته است.»
نادی قمی در بیان آخرین مورد، به زمان بر بودن تاثیرگذاری کاهش نرخ سود بانک ها بر بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: «با توجه به شرایط ركودی اقتصاد كشور تحت تاثیر تحریم ها، مطالبات معوق بانك ها و ركود بازارهای جهانی مواد خام، حركت بازار سهام به تدریج و همراه با بروز نشانه های رونق بخش واقعی اقتصاد، اتفاق خواهد افتاد. در حال حاضر بسیاری از فعالان بازار سرمایه در خصوص وضعیت سودآوری بنگاههای اقتصادی دغدغه خاطر دارند و در صورت تداوم شرایط موجود احتمال می دهند كه سود ناشران بورسی و فرابورسی بنا به دلایل متعدد دچار كاهش شود. لذا با توجه به مختصات بازار سهام ایران ، صِرف كاهش ٢ درصدی سود سپرده های بانكی نمی توان انتظار داشت كه بازار سهام به آن واكنش معنی دار نشان دهد. اگرچه بازار سرمایه باید تبلور انتظارات بلندمدت باشد اما بازار ایران تحت تاثیر شوك های سیاسی و اقتصادی كوتاه مدت گرا شده است.»
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.