٨ تا ١٠ بانکی که مجوز تامین مالی واردات دارو و غذا را از بانک مرکزی دریافت کرده اند، از امکانات سوئیفت تا کنون استفاده کرده و می کنند.
بورس24 - مسعود رضا طاهری: نزدیک شدن به زمان برداشته شدن تحریم ها حتی با وجود خودزنی عربستان درعرصه های دیپلماتیک و تزریق فشرهای بیشتر بر بازار نفت ، اقتصاد کشور را درمعرض پتانسیل های بهتری قرار می دهد. بانک ها در این میان از محل آزاد سازی مراودات مالی با بانک های بزرگ دنیا و رسمیت یافتن دوباره کارگزاری های طرف قرارداد با بانک های داخلی، دوباره به سود آوری های بهتری دست خواهند یافت. مشکل موجود این است که از زمان اعمال تحریم ها تا کنون مشتریان سنتی بانک ها در مبادلات ارزی از دست رفته اند و بخش عمده این مبادلات از طریق صرافی های بخش خصوصی اجرا می شود. بازگشت این ظرفیت ها به بانک البته زمان بر بوده و نیازمند جلب اعتماد و بهبود مستمر توانمندی ها و آمادگی ها است.در عین حال مجوز یافتن طرف های غربی نیز برای از سر گیری مراودات مالی با ایران خود حدیث دیگری است.
بررسی این موضوع در حالی است که در تازه ترین اظهار نظرها وزارت خارجه آلمان از احتمال لغو تحریم های ایران تا پایان ژانویه خبر داده است. «مارتین شفر» سخنگوی وزارت خارجه آلمان از احتمال لغو کامل تحریم های غرب علیه ایران تا پایان ماه جاری میلادی (ژانویه) خبر داد.
به هر حال در کشور بانک های بزرگ تا قبل از تحریم نقش مهمی در نقل و انتقال ارز داشته اند. بانک صادرات به عنوان بیشترین دارنده باجه و شعبه در دنیا در این مسیر شرایط خوبی داشته است. برهانی مدیر عامل سابق این بانک معتقد است شعب زیان ده بانک صادرات در دهه 80 به تدریج در دهه 90 یکی بعد از دیگری به واحدهای سودده تبدیل شدند. او گفت: اعتقاد بر این است که شعب خارج از کشور در درجه اول باید یک بنگاه اقتصادی سودده و ایجاد کننده ارزش افزوده باشند. تلقی و تصور ما این است که وظیفه اصلی شعب خارج از کشور، صادرات خدمات است و در ازای صادرات خدمات، باید ارزش افزوده ایجاد کنند و به کشور بازگردانند.
وی گفت: تا قبل از تحریم ها تقریباً همه شعب خارج از کشور سودده بوده اند و می‌توانم بگویم بخش زیادی از سود نظام بانکی کشور از طریق شعب خارج از کشور کسب می‌شده است. تا جایی که زمانی بیش از 80 درصد سود بانک صادرات ایران از شعب خارج از کشور به‌دست آمده است. نمونه بارز این رشد را می‌توانیم در منطقه خلیج‌فارس مشاهده کنیم که تقریباً 95 درصد سود مجموعه شعب خارج از کشور بانک صادرات از این حوزه است. اگر بخواهیم سود شعب خارج از کشور را با شعب داخل کشور یا سود داخلی بسنجیم، شاید قیاس عادلانه و منصفانه‌ای نباشد و بهتر است این مقایسه را با بانک‌های بزرگ جهانی که در آن بازار فعالیت دارند، انجام دهیم. بانک صادرات ایران توانسته در بین 26 بانک خارجی فعال در امارات‌متحده‌عربی سومین مقام را در تمام حوزه‌ها و زمینه‌های ارزشیابی بانکها به‌دست آورد. معیارهایی که در امارات متحده‌عربی برای مقایسه بانکها در نظر گرفته می‌شود، چهار عامل کل دارایی‌ها، کل سپرده‌ها، کل تسهیلات و میزان سود است. این بانک براساس هر 4 معیار توانسته است 3 سال متوالی مقام سوم در بین 26 بانک خارجی را به‌دست آورد. این امر بیانگر وجود ظزفیت‌های بالقوه‌ای برای فعالیت شعب بانک‌های خارجی در آن کشور است و وضعیت بازار طوری است که این اجازه را می‌دهد.این سخنان در حالی مطرح شده است که این بانک با بیش از 40 باجه و شعبه در دنیا همچنان درمعرض بهره مندی از بهترین فرصت ها است.
در بانک ملت شرایط از پتانسیل های بهتری خبر می دهد. بر اساس گفته یک مقام مطلع در این بانک بازگشت مشتریان قبلی و محول شدن دوباره کارهای بزرگ ارزی از طریق این بانک نه تنها از محل کارمزدهی ارزان تر موجب سود آوری است ، بلکه بازگشت حساب های سپرده، تسهیلات ریالی و به طور کل پکیج خدمات مشتریان ویژه می تواند سودهای بزرگی را برای این بانک رقم بزند.
بر اساس این گزارش بیش از 95 درصد نقل و انتقال ارزی بودجه کشور از طریق بانک ملت انجام شده و ارائه خدمات به شرکت های نفتی و سایر درآمدهای بزرگ این بانک در حوزه نفت پتانسیل بالقوه ای است که باید دوباره به بانک بازگردد. بازگشت این پکیج به بانک ملت به گفته مقامات مسوول آن البته به زمان نیاز دارد و البته در زمان تحریم کارکنان ویژه ای برای این کار آموزش دیده اند و در کنار تجهیز نیروی انسانی ماهر، زیر ساخت های قبلی نیز تقویت شده است.
مشکل سوییفت نیست
در این میان مجید نورمحمدی مدیر مالی و معاون مدیرعامل بانک خاورمیانه به بورس24 گفت: مشکل تنها بازگشایی دوباره سویفت نیست.چراکه مهم این است که کارگزار فعالی در آن سوی مرزها داشته باشیم. از زمانی که تحریم ها اتفاق افتاده کارگزاران امکان بازگشایی اعتبارات اسنادی LC را نداشته اند و این مشکل ارتباطات کاری بین المللی بانک های داخلی را قطع کرده است. وگرنه مشکل سوییفت نیست و منابع ارزی لازم برای واردات دارو و غذا از همین کانال تامین شده است. وی افزود: تحریم ها که برداشته شود و کارگزاران طرف خارجی برای بازکردن LC متقاضیان ایرانی مجوز دریافت کنند، اتفاقات خوبی برای بانک ها خواهد افتاد. تغییر سود آوری بانک ها و بازگشت به ثبات سیستمی قبلی قطعا برجسته تر خواهد شد.آن میزان از درآمدهای ارزی از بابت حوالجات و اعتبارات اسنادی ارزی که انجام شود به میزان سود آوری بانک ها اضافه خواهد شد. هر بانکی تقریبا به اندازه خودش از این روند سود خواهد برد.
وی افزود: بانک خاورمیانه در زمان تحریم های بین المللی مجوزهای ارزی خود را دریافت کرده است و به همین دلیل امکان تخمین دقیقی از شرایط آتی و ارقام دقیق سود آوری بانک از محل مراودات ارزی نیست. به هر حال بانک خاورمیانه نیز مانند 8 تا 10 بانکی که مجوز تامین مالی واردات دارو و غذا را از بانک مرکزی دریافت کرده است، از امکانات سوئیفت تا کنون استفاده کرده و می کند.
اعتماد دوباره می تواند به بانک ها بازگردد
علیجان محمدی، خزانه دار و مسوول روابط بین الملل بانک دی نیز به بورس24 گفت: شکی نیست که برداشته شدن تحریم ها و بازگشایی سوئیفت ارتباطات بانکی را بیشتر می کند. رابطه کارگزاری ها بهبود می یابد و امنیت جابجایی ارز و پول فراهم می شود. درآمد زایی برای هر بانکی بسته به حجم مبادلات، زمان و مکان جابجایی آن دارد.این شرایط ارقام متفاوتی را می تواند برای سود آوری بانک رقم بزند.کارمزد مبادلات ارزی از 10 درصد تا 2 درصد نیز می تواند افت کند. همه اینها البته منوط به برداشته شدن تحریم ها است.برای بانک دی نمی توان رقم خاصی از بابت سود آوری مبادلات ارزی تخمین زد اما آنچه مسلم است اینکه قطعا امکان بازگشت مبادلات ارزی از صرافی ها به بانکها وجود دارد.
90 درصد مبادلات ارزی به بانک ها برمی گردد
اصغر سمیعی، رییس شورای عالی کانون صرافان نیز در این رابطه به بورس24 گفت: در شرایط تحریم تمام مبادلات ارزی کشور حتی آن بخش که مربوط به کارهای بزرگ دولتی بوده نیز در نهایت از طریق صرافی های خصوصی انجام شده است. حتی صرافی های بانک ها این کار را به بخش خصوصی واگذار کرده بودند. در زمان احمدی نژاد رانت های زیادی به برخی افراد داده شد تا در خارج از کشور شرکت های مجازی متعدد راه اندازی کنند و مبادلات ارزی را با دور زدن تحریم ها انجام دهند. عدد و رقم خاصی را نمی توان در میزان مبادلات ارزی خرد و کلان ذکر کرد اما 7 تا 10 صرافی بزرگ بخش خصوصی بخش اعظم این کار را بر عهده داشته اند. مبادلات ارزی آن ها اغلب میلیارد دلاری است. وی افزود: در گذشته بانک ملت ارتباط خوبی با بانک های ترکیه داشت. بانک کشاورزی در دبی خوب فعالیت می کرد و بانک ملی با برخی بانک های آلمانی مراوده ارزی داشت. تا قبل از تحریم ها همه صرافان بخش خصوصی از طریق آن ها فعالیت خود را دنبال می کردند. با این حال می توان گفت با برداشته شدن تحریم ها حداقل 80 تا 90 درصد معاملات به بانک ها باز خواهد گشت.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.