کاهش نرخ بهره بانکی و بورس/حقوقی سرشناس بازار از آینده سهام می گوید...

بورس24 -مسعود رضا طاهری:تک رقمی شدن نرخ تورم در این ماه ها ، توقعات برای کاهش نرخ سود تسهیلات و همچنین سپرده های بانکی را افزایش داده است.بر اساس گزارش بانک مرکزی شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران در دی‌ماه 1394 به عدد 232.6 رسید که نسبت به ماه قبل 0.4 درصد افزایش یافت.شاخص مذکور در دی‌ماه 1394 نسبت به ماه مشابه سال قبل معادل 9.6 درصد افزایش داشته است.

در واقع نرخ تورم روند کاهشی خود را ادامه داده تا جایی که رییس جمهوری در مجمع بانک مرکزی در ابتدای هفته ، با بیان این که گزارش رییس‌کل بانک‌مرکزی هم موضوع پایه پولی و ترکیب نقدینگی حائز اهمیت بود و نشان می داد،‌ پایه پولی رشد زیادی نداشته ،
از بانک ها خواست سود بانکی را در حد معقول، کنترل کنند و پایین آورند چرا که نرخ تورم تا حد زیادی پایین آمده و نرخ سود باید با تورم همخوانی داشته باشد.
خود رییس کل بانک مرکزی نیز که در ماه های قبل در مواجه با تقاضای فعالان بازار سرمایه و حتی وزیر اقتصاد از نرخ بهره بالا در بانک ها دفاع می کرد ،در گزارش مجمع بانک مرکزی گفت: رویکردهای انضباطی در سیاست های پولی و مالی و مدیریت مناسب انتظارات تورمی، نرخ تورم از 15.6 درصد در سال 1393 به 13.2 درصد در دی‌ماه سال جاری کاهش یافته است و رشد نقطه به نقطه شاخص قیمت مصرف‌کننده نیز از 16.2 درصد در سال 1393 به 9.6 درصد رسیده و در دو ماه گذشته تک‌‌رقمی شده است.این امر به آن معنا است که با روند موجود، کاهش نرخ تورم در ماه‌های آتی نیز استمرار خواهد داشت.

همچنین طیب نیا ،وزیر اقتصاد و امور دارایی نیز ضمن حضور خود در سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به این که تورم کنترل شده در خصوص وضعیت نرخ سود بانکی گفت: در حالی که این نرخ در بازار بین بانکی 29.5 درصد بود با مداخله موثر بانک مرکزی به 18.5 درصد رسیده و به سمت 18 درصد در حال حرکت است و این نرخ 11.5 درصد کاهش داشته است.

طیب نیا گفت: قریب به اتقاق مدیران سیستم بانکی معتقدند تداوم نرخ فعلی سود بانکی به دلیل چسبندگی ها امکان پذیر نیست و شرایط به گونه ای است که نمی توان نرخ های کنونی را ادامه داد.به گفته وزیر امور اقتصادی و دارایی نرخ سود بانکی باید تفاوت دو تا سه درصدی با نرخ تورم داشته باشد. نرخ تورم نقطه به نقطه در آذر ماه کمتر از 10 درصد بوده و این رقم در دی ماه به 9.6 درصد کاهش یافته است.به گفته وی با نرخ تورم 9 تا 10 درصدی، نرخ سود نمی توان بیش از 12 تا 13 درصد باشد.

به گزارش بورس24 ،ارتباط منطقی بین تورم و نرخ بهره بانکی نیز بر همین مبنا قطعیت افت نرخ بهره را به اثبات رسانده است،اما این که نظام بانکی کشور تا چه زمانی بتواند به این مهم دست یابد،خود محل سوال است.

افت نرخ بهره بانکی کار چند روز و چند هفته نیست

بهزاد گلکار،مدیر عامل هلدینگ مالی و اقتصادی سینا در این رابطه تاکید دارد که اصولا در اقتصاد پیش بینی عدد و رقم کار دشواری است که قطعیت هم ندارد.از این رو می توان تنها با مطالعه روندها ،چشم انداز تحقق یک اتفاق را برآورد کرد.از این رو با این که نرخ تورم روند کاهشی داشته اما افت نرخ بهره بانکی به تبعیت از تورم کاری زمان بر است.اگرچه شدنی است و باید هم این اتفاق در بازار پول کشور رخ دهد.وی گفت:در سخنرانی که وزیر اقتصاد در سازمان بورس داشته رقم 12 تا 13 درصد برای نرخ بهره عنوان شده که باتوجه به تناسب این عدد بانرخ تورم 9.6 نقطه به نقطه دی ماه ، به نظر عددی ایده آل است که تحقق آن در شرایط فعلی نیاز به زمان بیشتری دارد و فکر نمی کنم باسرعت زیادی عملیاتی شود.

وی گفت:حتی در سخنان رییس جمهور هم در مجمع بانک مرکزی موید این بود که کاهش نرخ سود دستوری نیست و مکانیسم عرضه و تقاضای بازار است که می تواند به نتیجه دلخواه منتج شود.وی افزود:تقاضای رییس جمهور برای کاهش نرخ بهره بانکی و تک نرخی کردن ارز در این مجمع در راستای جذاب تر کردن منابع مالی برای بنگاه ها است تا از این طریق جلوی افزایش قیمت کالا و خدمات گرفته شود و تولید در کشور مورد حمایت بیشتری قرار گیرد،اما این به معنی توقع برای افت نرخ بهره در چند روز و چند هفته نیست.

مدیر عامل هلدینگ مالی و اقتصادی سینا در عین حال اظهار امیدواری کرد که بالاخره این اتفاق در سال آینده تحقق یابد .وی گفت :گفتن عدد و رقم در اقتصاد به خصوص در مورد نرخ بهره کار پیچیده ای است.این مهم البته در کشورهای غربی که عرضه و تقاضای پول در یک بازار متشکل صورت می گیرد هر لحظه و هر آن قیمت آن مشخص است،کار چندان دشواری نخواهد بود اما در کشور ما که قیمت پول و نرخ تنزیل مجدد با مکانیسم عرضه و تقاضا در یک بازار شفاف به دست نمی آید،تخمین و تعیین آن البته کاری دشوار است.این که از سطح 20 تا 22 درصد چطور می توان نرخ بهره را یکباره تا 12 تا13 درصد کاهش داد با این که رقمی ایده آل است اما قطعا به سهولت اتفاق نخواهد افتاد و زمان بر نیز خواهد بود.

وی درعین حال تاکید کرد :بر اساس تئوری ها و قاعده اقتصاد نرخ بهره باید باید نرخ تورم رابطه معنی داری داشته باشد و این که با نرخ تورم تقریبا 9 درصدی نرخ بهره حداقل 20 درصدی داشته باشیم ،فاصله بی معنی را در اقتصاد تحمل کرده ایم.

وی افت هزینه پول را به نفع تولید دانست و تاکید کرد تسهیلات بانکی نباید با نرخهایی حباب دار برای بخش تولید همراه باشد.بهزاد گلکار همچنین گفت : نرخ بهره بین بانکی برای بانک هایی که جریان ورود و خروج نقدینگی سالمی دارند دراین روزها از 17 تا 18 درصد فراتر نمی روداما برای بانک هایی که به لحاظ cashflow مشکل دار هستند البته می تواند از 20 درصد هم بالاتر باشد.

وی در ادامه در توضیح این که نرخ تورم فعلی بر اساس بنیان های پولی افت کرده و به طور مصنوعی با توسل به حبس پول در بانک ها ایجاد شده گفت: در این رابطه 2 دلیل از همه دلایل برجسته تراست. اول این که به دلیل عدم رشد غیر متعارف نقدینگی و چاپ نکردن پول و حتی کاهش پایه پولی رخ داده است.در عین حال درآمد ارزی زیادی نیز وجود نداشته که موجب رشد لجام گسیخته نقدینگی بشود.افت درآمد های نفتی دولت یازدهم بر خلاف دولت قبل نقش مهمی دراین میان داشته است.

وی درتوضیح دلیل دوم نیز گفت: تقاضای کل نیز در بخش های مختلف جامعه کاهش یافته است،تقاضا برای کالا و خدمات در کشور افت قابل توجهی داشت و حجم نقدینگی درگردش را نیزکم تر کرد.

وی ادامه داد:برداشت من از سخنان رییس جمهور برای تک نرخی کردن ارز و افت نرخ بهره بانکی کنترل و مدیریت واردات است.این روند قطعا به سمتی می رود که مانع واردات کالاهای غیر موثر و مفید شده و در مقابل به تولید داخلی کمک کند.تولید در این راستا نباید تنهابه فکر تولید هر چیزی باشد بلکه تشکیل شراکتی است بین تولید کنندگان داخلی و سرمایه گذاران خارجی در سال های آتی .بر اساس پیش بینی صندوق بین المللی پول تا سال 2025 اقتصاد ایران جز معدود اقتصاد های قابل توجه جهان از لحاظ رشد و توسعه خواهد بود.