خود شخص اردوغان قبل از ساخت سریال پایتخت پولی را به من داد، برای معرفی جاذبه های توریستی ترکیه ما این قدر بدبخت هستیم که نمی توانیم زیبایی های کشورمان را نشان بدهیم حین فیلم برداری برخی می گفتند، لوکیشن ها متعلق به نوشهر است، نه ترکیه! از روز اول حضور اوج شرط کردم که تحت هیچ شرایطی، آنها نباید دخل و تصرفی در داستان سریال داشته باشند قشری فوق العاده بی سواد و از کار افتاده در صدا و سیمای ما مدیرند محسن تنابنده نویسنده و بازیگر سریال پایتخت در گفت و گویی در مورد حواشی این سریال پرداخته است. او گفته، ما موضوع ازدواج کودکان را مطرح کردیم، تا آسیب شناسی شود؛ بالاخره باید یک جایی این موضوع مطرح می شد. به هر حال مساله ازدواج در سنین پایین یکی از معضلات اجتماعی ما به شمار می رود و برای من هم موضوعی حساس است، که...
بورس24 : محسن تنابنده نویسنده و بازیگر سریال پایتخت در گفت‌وگو با روزنامه فرهیختگان در مورد حواشی این سریال پرداخته است.
مشروح کامل این گفت‌وگو را در ادامه بخوانید:
*سریال «پایتخت» در پنجمین فصل خود دچار حواشی زیادی شده، یکی از انتقاداتی که بیشتر در فضای مجازی در مورد این سریال صورت گرفت، مطرح شدن مساله ازدواج در سنین پایین بود. پاسخ شما به عنوان طراح اصلی و بازیگر نقش اول این سریال به این انتقادات چیست؟
- نگرش من به مساله ازدواج کودکان این طور است که احساس می‌کنم بالاخره باید جایی این موضوع مطرح می شد تا بتوان به آسیب‌شناسی آن پرداخت. این مساله روشن شود، که چرا برخی بر این باورند ازدواج نباید در سنین پایین صورت بگیرد.
ضمن اینکه معتقدم کار هنرمند رادیولوژی و سونوگرافی کردن است؛ نه تجویز. به هر حال مساله ازدواج در سنین پایین یکی از معضلات اجتماعی ما به شمار می رود و برای من هم موضوعی حساس است.
کما اینکه می بینیم در جامعه فعلی، به‌خصوص در شهرهای دیگر با این مساله موافقند و توجیه آنان هم این است که حالا اسمی روی دختر و پسر از سنین پایین گذاشته شود تا ببینند بعد چه پیش می آید؛ غافل از اینکه همین رسم و رسوم مثل شیرینی خوردن و اسم روی همدیگر گذاشتن می تواند تبعات ناخوشایندی داشته باشد.
در عین حال دیدگاه من نسبت به ازدواج این است که دختر و پسر باید در شرایطی به فکر ازدواج بیفتند که عقل‌رس شده باشند و آگاهانه نسبت به این مساله مهم تصمیم گیری کنند؛ نه اینکه اطرافیان برای آنها تصمیم بگیرند.
ضمن اینکه اگر توجه کرده باشیم، می بینیم امروز آمار طلاق در جامعه روز به روز در حال افزایش است. نکته تاسف بار اینکه این آمار متعلق به آدم هایی است که آگاهانه ازدواج کرده اند ولی نتیجه مطلوبی از زندگی مشترک شان نگرفته اند. گذشته از این ها، مساله ای که درباره سوال شما می خواهم مطرح کنم این است که به محض اینکه یک سریال در تلویزیون ساخته می شود، شرایط و حواشی برای آن پیش می آید که تلویزیون مجبور می شود بخش های بعدی آن سریال را سانسور کند.
به عنوان مثال، تلویزیون بعد از رویا‌رویی یک سریال با مردم به مجموعه‌ای از فیدبک ها می رسد که بر اساس این بازخوردها دچار نگرانی می شود و تصمیم می گیرد بخش های بعدی سریال پخش نشود. حرف من این است، این قدر دنبال آن نباشیم که سانسورمان کنند، به نظرم برخی ها، بیشتر از نهادها دنبال این موضوع هستند که سانسور شویم و این خوب نیست.
*ما در «پایتخت» از ابتدای ساخت تا امروز با موضوعاتی مواجه هستیم، که اگرچه گاهی در قالب فانتزی و اغراق شده مطرح می شود، ولی اغلب آنها ما به ازای بیرونی دارند و نمونه های حقیقی اتفاقات و کاراکترها را به وضوح در جامعه دیده ایم. شاید یکی از دلایلی که مخاطب تمایل دارد پنج فصل این سریال را با علاقه دنبال کند، در همین نکته باشد که آن را به نوعی آینه ای از فضای امروز جامعه ایرانی می بیند. نظر شما چیست؟
ـ درست است، هر آنچه در پایتخت می بینیم به نوعی ریشه در حقیقت دارد. ما تلاش کرده ایم در جریان ساخت این سریال، معضلات و ناهنجاری های اجتماعی را با بیان و نوع دیگری از جنس طنز و فانتزی و به قول شما به مدد اغراق به مردم منعکس کنیم.
حالا بماند که شرایط در جامعه امروز به گونه ای شده که بیان معضلات روز اجتماعی به زبان جدی هم به گوش کسی نمی رود و عملا می بینیم بسیاری از مشکلات جامعه حل نشده باقی می ماند. ضمن اینکه از زمان ساخت اولین فصل سریال پایتخت، بازخوردهای مردمی را نسبت به این سریال دنبال می کردیم.
درواقع می توان گفت ما پس از اقبال عمومی مردم، حاضر شده ایم، فصل های بعدی این سریال را بسازیم. واقعیت این است که سریال پایتخت فارغ از وابستگی به هر جناح ساخته شده و دل در گرو توجه و مقبولیت مخاطبان دارد؛ مقبولیتی که فقط به مخاطبان درون مرزی محدود نمانده و خود من بر اساس سفرهایی که به کشورهای دیگر داشته ام می بینم امروز در اغلب خانه های ایرانیان خارج از کشور، دی وی دی هایی از بخش های مختلف این سریال به چشم می خورد.
مستندات دقیق اینکه اقبال عمومی نسبت به این سریال بالاست را هم می توان از نمایش قسمت های مختلف آن در شبکه های مجازی، به‌خصوص اینستاگرام مشاهده کرد.
*سوال بعدی من درباره رویکرد تلویزیون در سال های اخیر است. اگر می بینیم پایتخت، امروز در کنار اقبال عمومی با موجی از انتقاداتی که ممکن است، به هر اثر هنری وارد شود مواجه شده، تلویزیون خیلی پیش از این با هجمه گسترده ای از انتقادات و دل چرکینی ها از سوی هنرمندان و مخاطبان مواجه بوده است، به طوری که می دانیم بین مخاطب امروز و به روز جامعه و تلویزیون دیرگاهی است، فاصله افتاده، حالا با این اوصاف «پایتخت» به عنوان سریالی که به قول شما فراگیر شده توانسته مقبول واقع شود. با این حال دیدگاه شما نسبت به سیاست های سریال سازی در تلویزیون چیست؟
ـ آنچه مسلم است، اینکه تغییر سیاست در تلویزیون و تغییر مداوم مدیران باعث شده امروز در این رسانه، سیاست واحدی وجود نداشته باشد و هنرمندان و اساسا گروه برنامه ساز به‌طور مشخص ندانند که هنگام ساخت یک اثر با چه موضعی در صداوسیما مواجه هستند. متاسفانه در سال های اخیر، قشر فوق العاده بی سواد و ازکار افتاده ای در بخش تخصصی و تولیدی و به خصوص فیلمنامه در صداوسیما، سمت مدیریتی را به‌عهده گرفته‌اند و مزیدی بر علت ناکارآمدی بیشتر این رسانه شده‌اند. این عده به دلیل نداشتن اشراف و آگاهی و دانش نمی‌توانند به تشخیص درستی در تلویزیون بپردازند. به‌خصوص در زمان مدیریت آقای سرافراز که مشاورانی را همراه خود به صداوسیما آورد. این مشاوران به معنای واقعی ضربه بزرگی به تلویزیون وارد کردند و موجب قطع ارتباطاتی شدند که می‌توانست در رونق گرفتن دوباره تلویزیون نزد مردم موثر باشد.
نکته دیگر اینکه مردم همیشه به دنبال اثر خوب هستند و دوست دارند اثر قابل دیدن تماشا کنند، دراین راستا تلاش خود هنرمندان در این سال‌ها بوده که منتج به تولید آثار کیفی شده است. در عین حال معضل دیگری دراین ارتباط وجود دارد و آن اینکه امروز هنرمندان بیش از هر شخص دیگری برای یکدیگر می‌زنند، درحالی که معتقدم اگر این گروه از هنرمندان، وقتی را که صرف تخریب هم‌صنفان خود می‌کنند روی انجام کارهای خلاقانه بگذارند به نتیجه بهتری می‌رسند. حرکت برخی هنرمندان مانند تقلب سارا و نیکا در قسمتی از سریال پایتخت است، در حالی که به قول مادرشان در این سریال، اگر این دو دختر، این حجم از وقتی را که برای نوشتن تقلب گذاشته بودند، به مطالعه و حفظ کردن آن درس می‌پرداختند به مراتب می‌توانست برای‌شان مفید‌تر واقع شود.
*از این بحث که بگذریم، یکی دیگر از نقدهایی که این روزها در فضای مجازی متوجه سریال پایتخت شده و توجه برخی را به خود جلب کرده، حضور نگین میرزایی کارمند شبکه جم در این سریال است و اینکه گفته می شود او زمانی منشی سعید کریمیان، موسس شبکه جم نیز بوده، پاسخ شما به این مساله چیست؟
ـ وقتی ما فیلمبرداری بخش های سریال در ترکیه را شروع کردیم و به ترکیه رفتیم، به دنبال یک مشاور ایرانی بودیم. قرار شد شخصی باشد که براساس شناختی که دارد بتواند تعدادی از هنروران را بیاورد. می‌خواهم بگویم ما اصلا شناختی نسبت به پیشینه کاری این خانم نداشتیم و نمی‌دانستیم در شبکه جم کار می‌کرده است. حالا بماند که دراین بین یکی از کارمندان شبکه جم که زمانی در صداوسیما کار می‌کرده و حالا در جم فعالیت می‌کند، شیطنت کرد و با مطرح کردن این مساله تلاش کرد حواشی بیشتری به وجود بیاورد. در ضمن این خانم بازیگر، صدام حسین نبوده که خیلی قیافه‌اش آشنا باشد و ما او را بشناسیم تا از او در سریال استفاده نکنیم. مهم‌تر اینکه ما قسمت‌هایی که این خانم در آن حضور داشته را یک ماه قبل‌تر برای بازبینی به صداوسیما فرستاده‌ایم، بنابراین اگر مشکلی داشت آنها هم دیده بودند و اعلام می‌کردند، پس همانقدر که آنها متوجه پیشینه کاری این خانم نشدند ما هم نشده بودیم.
*به نظر شما بروز این مساله می‌تواند موجب بازخواست صداوسیما از عوامل سریال شود؟
ـ نه، چراکه ما تلاش کرده‌ایم کار بامعدل به تلویزیون ارائه بدهیم تا مخاطبان به سمت سریال‌های شبکه جم نروند، بنابراین دست‌اندرکاران صداوسیما باید خیلی بهتر از ما این مساله را بدانند که بروز این مساله تعمدی نبوده است.
*امسال در پنجمین فصل سریال پایتخت، سازمان فرهنگی هنری «اوج» اسپانسر و به نوعی سرمایه گذار این سریال بوده است، این مساله هم باعث بروز واکنش های متفاوتی شده است، ولی فارغ از تمام آنها یک سوال پیش می‌آید و آن اینکه معمولا این‌طور بوده که اگر ارگانی بودجه تولید یک اثر هنری را قبول کند تمایل دارد درونمایه آن اثر مطابق سلایق آن ارگان باشد، آیا درباره این فصل از پایتخت و اوج این اتفاق افتاد؟
ـ اجازه بدهید اول به این نکته اشاره کنم که این ما بودیم که از «اوج» درخواست کردیم بودجه این سریال را متقبل شود. ما بر اساس نیازهای قصه در این فصل به دنبال سرمایه گذاری بودیم که بتواند تمام مخارج سریال را مرتفع کند.
واضح است که اگر کسی سبزی بخواهد به طلافروشی نمی رود، ما دراین فصل از داستان پایتخت به ادوات مفصلی احتیاج داشتیم و با تلویزیونی مواجه بودیم که با بودجه ای که در اختیار دارد حتی نمی‌تواند دو تفنگ ترقه‌ای برای این سریال فراهم کند. طبیعی بود در چنین شرایطی به دنبال اسپانسری باشیم که توان مهیا کردن تمام این امکانات را برای ما داشته باشد. درعین‌حال در پاسخ به سوال شما باید بگویم خود من از روز اول شرط کردم که تحت هیچ شرایطی، سازمان اوج نباید دخل و تصرفی در سریال داشته باشد. ما از ابتدای ساخت سریال پایتخت به کلیتی دست یافته بودیم و براین اساس پیش می‌رفتیم. شرط من این بود که هر نهادی که تخصیص بودجه برای سریال را به‌عهده می‌گیرد نباید در کلیت و اساسا روند و جزئیات سریال مداخله کند. ضمن اینکه این فصل از سریال پایتخت به نوعی خط‌شکن‌تر از سایر فصل‌هاست، طبعا اگر سازمانی مثل اوج می‌خواست به مداخله محتوایی دراین ارتباط بپردازد شاهد چنین خط‌شکنی‌هایی نبودیم.
*بازهم ناچارم یکی‌دیگر از حواشی‌ای که برای سریال به وجود آمده را با شما درمیان بگذارم و آن اینکه برخی براین باورند سازندگان سریال به نوعی در تبلیغ جاذبه‌های توریستی ترکیه نقش زیادی داشته اند؟
ـ می دانید ماجرا از چه قرار بود، رجب طیب اردوغان پولی را قبل از ساخت این فصل از سریال به من داد و از من خواهش کرد جاذبه‌های توریستی ترکیه را معرفی کنم، او به من گفت خواهشا مملکت ما را به ایران و جهان بشناسان چون داریم بیچاره می‌شویم!! واقعا از دوستانی که چنین بحث‌هایی را نسبت به سریال مطرح می‌کنند خواهش می‌کنم واقع‌بینانه نگاه کنند و این مساله را بپذیرند که ترکیه به دلیل ویژگی‌های جغرافیایی، اجتماعی و فرهنگی احتیاجی به این کارها ندارد. مساله این است که ما اینقدر بدبخت هستیم که نمی‌توانیم زیبایی‌های کشورمان را نشان بدهیم. کما اینکه حین فیلمبرداری برخی می‌گفتند لوکیشن‌ها متعلق به نوشهر است نه ترکیه.
به هرحال آنچه مسلم است این که همه گروه و عوامل سازنده پایتخت، تمام تلاش خود را کردند تا اثری متفاوت با آنچه تا امروز در تلویزیون نشان داده شده را به تصویر بکشند. ما تلاش کرده‌ایم به مردم احترام بگذاریم و ساخت سریالی که مقبول آنها بوده و دراین سال‌ها آن را پیگیری کرده‌اند را ادامه دهیم.
*صرف نظر از حواشی و انتقاداتی که غالبا در فضای مجازی دست به دست شده و حتما به گوش همه شما هم رسیده آیا حین ساخت این سریال با مشکل جدی مواجه شدید؟
ـ نه، خوشبختانه گروه به‌رغم اینکه با پروژه سنگین و عظیمی به لحاظ قصه و جنس کار مواجه بود ولی خوب پیش رفت. می‌توانم بگویم برآیند عملکرد ما در پایتخت5 برای خودمان و براساس آمارها و شواهد برای مخاطبان تلویزیون راضی‌کننده و مطلوب بوده است. ما تمام تلاش خود را کردیم تا این سریال نزد مخاطبان مقبول بیفتد. اطمینان دارم هر کاری کامل نیست و نقیصه‌هایی در آن وجود دارد، ما تلاش کرده‌ایم اگر خدا عمری بدهد کار کم عیبی ارائه کنیم.
منبع: روزنامه فرهیختگان
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.