یکی از نقدهای اساسی به بازار سهام کشور کم عمقی آن است، که باعث شده تا بورس ما هر چند سن و سال زیادی دارد، اما کودک و کوچک باقی بماند و...
تسنیم: در روزهای پایانی تابستان امسال حسن قالیباف اصل پس از 10 سال حضور و نشستن بر صندلی بالاترین مقام شرکت بورس تهران، جای خود را به علی صحرایی از مدیران این شرکت داد؛ آن هم در شرایطی که پس از رکودی سنگین و چند ساله، بازار سهام، شاخص بورس و نمادهای معاملاتی از هر نوع و صنعتی، تنها به دلیل افزایشنرخ ارزو موضوع ارزش جایگزینی و البته چند مورد و موضوع دیگر روزهای خوشی را تجربه می کردند.
بر این اساس باید گفت مدیر تازه نفس این روزهای بورس تهران در بین فعالان بازار سهام به عنوان مدیری مسلط در حوزه سامانه معاملات و بازار مبادلات سهام نامآشنا است.
شاید به همین دلیل هم باشد که یکی از انتظارات اصلی فعالان بازار سهام پس از انتخاب او بهعنوان سومین مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران، اصلاح زیرساختها و بسترهای معاملاتی بورس در کنار موضوعات دیگری همچون اصلاح مقررات معاملات بهویژه در حوزه انتشار اطلاعات و مدرنسازی بازار است.
اما در این میان بدون شک بهینه سازی "هستهی خسته ی معاملات بورس" که بارها و بارها دچار سکته و اختلال شده و رویه معاملات بازار سهام را با مشکل مواجه کرده، دست کم در گام نخست بیش از دیگر انتظارات فعالان بازار سرمایه خودنمایی میکند؛ دلیلش هم واضح است؛ چرا که این روزها با استفاده از شبکه های اجتماعی در مدت بسیار کوتاهی خبرهای مختلف به معامله گران و سرمایه گذاران تالار شیشه ای می رسد و در پی آن کسی در بازار سهام موفق تر خواهد بود و به سود بیشتری می رسد که پس از دریافت خبرها و اطلاعات، سریعتر و در کوتاهترین مدت زمانی سفارش خرید و یا فروش خود را وارد سامانه معاملات کند.
حالا فرض را هم اینگونه در نظر بگیرید که بسته به موضوع و خبری خصا، شما سفارش فروش سهام خود را در سامانه درج کردهاید و این سامانه ناگهان سکته می زند. در مدت زمانی که متولیان امر در حال بهبود حال و احوال سامانه و بهوش آوردنش هستند به ناگه خبری دیگر منتشر و استراتژی شما را تحت تاثیر قرار داده و معکوس می کند؛ و شما می مانید و درخواست فروشی که باید لغو شود اما نمیتوان لغوش کرد و بسیاری از مسایل دیگر!
بنابراین کارشناسان بر این باروند که نخستین و مهمترین اقدامی که مدیرعامل جدید بورس تهران باید انجام دهد، ترمیم و بهینهسازی هسته معاملات است که در طول سالهای گذشته مشکلات زیادی را در جریان معاملات ایجاد کرده است.
این در شرایطی است که نه تنها در کشور ما بلکه در همه جای دنیا، تابلوی بورس اصلیترین و ابتداییترین ابزار معاملات است و چنانچه ابتداییترین ابزار بازار سهام در کشور ما هنوز به شکلی بهینه کار نمیکند، چگونه میتوان انتظار داشت که خارجیها هم به بازار سهام ما بیایند و بورس ما هم بزرگ و توسعه یافته شود.
جدای از مشکلات مربوط به اختلالات سامانه معاملاتی که از قضا، رئیس جدید بورس هم از روزگاران قدیم به جزئیات، مشکلات و اختلالات آن آگاهی دارد و البته بنظر هم نمیرسد دستکم در کوتاه مدت مشکلات این سامانه رفع شود، یکی دیگر از انتظارات فعالان بازار سهام و نیز فعالان اقتصادی کشور تسریع در پذیرش شرکت های جدید در تالار شیشهای است، آن هم به این دلیل که پذیرش شرکت های جدید در بازار بسیار کند است و گاه پذیرش یک شرکت جدید با اینکه همه اسناد و مستندات پذیرش تکمیل است، بین یک تا 3 سال طول می کشد.
بنابراین به باور کارشناسان این موضوع نیز به عاملی دیگر برای کندی روند توسعه ارزش پایه بازار سرمایه منجر شده است و باید فکری به حال تسریع در روند پذیرش و عرضه سهام شرکت های جدید انجام شود.
از سوی دیگر هر چند رفت و آمد نمادهای معاملاتی به تالار شیشهای این روزها بهتر از روزهای نه چندان دور دیروز است، اما برخی بر این باورند که در حال حاضر باز و بسته شدن نمادها در بورس بر اساس یک سیستم قضاوتی انجام می شود که این رویه نیز باید اصلاح شود.
علاوه بر این ها عدهای از معامله گران بورس می گویند از بین رفتن دخالت در جریان معاملات بهمعنای اینکه تکالیفی برای سهامداران عمده یا حقوقی برای خریدن یا نخریدن سهام تعیین شود، هم موضوع دیگری که باید در بورس مورد توجه مدیر عامل جدید شرکت بورس قرار گیرد.
اما یکی از نقدهای اساسی به بازار سهام کشور کمعمقی آن است که باعث شده تا بورس ما هر چند سن و سال زیادی دارد، اما کودک و کوچک باقی بماند. به همین دلیل یکی دیگر از اساسیترین کارهایی که باید در دوره جدید مدیریت بورس برای حل این مشکل انجام شود، تلاش برای افزایش ارزش پایه بازار سهام و فراهم آوردن شرایط ورود شرکت های جدید و توسعه و سرعت در عرضه های اولیه است.
البته این موضوعات به خودی خود موجب بزرگی و عمق بازار سهام کشور نمیشود و موضوع اصلی در این زمینه توسعه روابط بورس ما با سایر کشورها بویژه در زمینه توسعه زیرساختها است. ضمن این که تا سرمایه خارجی هم به بورس ما نیاید، نباید انتظار بزرگی و بزرگ شدن بورس ایران را داشت.
همچنین خواسته دیگری که می توان از مدیر عامل جدید بورس تهران داشت این است که نقش شرکت بورس را بهعنوان دستگاه اجرایی بازار سرمایه تقویت و تلاش کرده و وظایف نظارتی را از امور اجرایی تفکیک کند.
در این میان اما اهالی رسانه نیز توقع و انتظاراتی از مدیرعامل تازهنفس شرکت بورس دارند و موضوعات مربوط به انعکاس خبرهای بازار، اعلام اظهار نظر مسوولان این شرکت در خصوص مسایل مختلف، برگزاری نشست ها و جلسات پرسش و پاسخ و همچین دورههای آموزشی و ... از جمله این موارد است که باید به این موارد موضوعاتی چون تلاش برای افزایش سهام شناور، برداشتن حجم مبنا و ... را نیز اضافه کرد.
با وجود همه این نیازهای بازار سهام و خواستههای سرمایهگذارانش، در مقابل چندی پس کلیددار جدید تالار شیشهای در جلسه معارفه خود به رونمایی از برنامههای 10گانه خود برای بورس پرداخت و از شفافیت در حوزه عملیاتی شرکتها، ایجاد بسترهای جدید برای ارتقای سطح درآمدزایی بورس تهران، افزایش ضریب نفوذ بورس در سطوح تصمیم گیری کشور، تحقیق و توسعه با هدف الگوبرداری و بومیسازی، بهبود فرآیند حوزه پذیرش، حوزه نظارت بر ناشران بورسی، نظارت بر کارگزاران، توسعه بورسهای مناطق، افزایش حوزه نظارت بر بازار و ارتقای حوزه بینالملل به عنوان مهم ترین برنامه های توسعه ای خود نام برد.
در مجموع باید گفت از آنجا که گذر زمان بهترین قاضی و دارو در مورد عملکرد هر مسئولی در پست و صندلی خود می باشد، باید منتظر ماند و دید علی صحرایی که پس از علی رحمانی و حسن قالیباف اصل این روزها سومین مدیری است که بر صندلی ریاست شرکت بورس تهران تکیه می زند چه کارنامه ای از خود بر روی این صندلی بجای خواهد گذاشت و آیا انتظارات بورس و فعالانش را برآورده خواهد کرد یا نه ؟!!
*مهدی حاجی وند
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.