اختیارات سازمان بورس در سلب صلاحیت مدیران محدود شد

بورس24 : هیات وزیران سازمان بورس و اوراق بهادار را در موضوع تائید صلاحیت حرفه ای مدیران نهادهای مالی و ناشران محدود کرد.

محمدجعفر علیخانی وکیل دادگستری و مشاور امور حقوقی در بازار سرمایه در گفت و گو با بورس24 درباره مصوبه 1404/02/21 هیات وزیران به خبرنگار بورس24 گفت : سازمان بورس و اوراق بهادار حق سلب صلاحیت موقت یا دایم مدیران نهادهای مالی. ناشران و تشکل های خود انتظام را ندارد و در صورت تشخیص “فقدان صلاحیت” یا “سلب صلاحیت” از بعد حرفه ای صرفاً مجاز به اعلام " لزوم خودداری از انتخاب مدیر " یا " برکناری مدیر" به مرجع انتخاب کننده می باشد و مرجع انتخاب کننده مکلف به رعایت آن است.

ابطال بخش‌هایی از آیین‌نامه تأیید صلاحیت حرفه‌ای

این کارشناس حقوقی افزود : با توجه به دادخواست تقدیمی اینجانب به دیوان عدالت اداری مبنی بر ابطال بند (ج) و تبصره ذیل ماده ( 3 ) آیین نامه ماده 13 قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید در راستای تسهیل اجرای سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی موضوع مصوبه شماره 31617/ت 47456هـ مورخ 1391/02/20 هیات محترم وزیران ؛ هیات تخصصی دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 140331390002825034 مورخ 1403/11/27 نسبت به پذیرش موضوع و ابطال بند ج و تبصره ذیل ماده 3 آیین نامه یاد شده اقدام و موضوع را جهت صدور رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به هیات محترم عمومی دیوان عدالت اداری ارسال نمود. با عنایت به صدور دادنامه مذکور. هیات محترم وزیران در جلسه مورخ 1404/02/21 نسبت به حذف بند (ج) و اصلاح تبصره ذیل ماده 3 آیین نامه موصوف اقدام نمود.

وی در پاسخ به این پرسش که مصوبه هیات وزیران و اصلاحات انجام شده در مقررات تائید صلاحیت حرفه ای مدیران چه اهمیتی دارد؟ افزود: به موجب بند (ج) ماده 3 آیین نامه یاد شده ، دایره شمول سوابق محکومیت های کیفری موثر در بررسی صلاحیت حرفه ای مدیران بازار سرمایه ، برخلاف قانون توسعه یافته بود که با حذف آن از این پس صرفاً محکومیت های موثر کیفری موضوع تبصره ذیل ماده 40 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 ملاک بررسی سازمان بورس در این خصوص خواهد بود. همچنین تبصره ذیل ماده 3 آیین نامه یاد شده که سلب صلاحیت از سه ماه تا دائم مدیران بازار سرمایه را بر خلاف نص صریح ماده 13 قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید مصوب 1388 و برخی اصول قانون اساسی تجویز نموده بود. اصلاح و صرفاً سلب صلاحیت مدیران اشخاص تحت نظارت از بعد صلاحیت حرفه ای مجاز شمرده شده است.

اصلاح دستورالعمل‌های انضباطی بازار سرمایه براساس مصوبه جدید

علیخانی  خاطر نشان کرد :بنا به مراتب یاد شده و نظر به مفاد مصوبه جدید هیات محترم وزیران ، سازمان بورس و اوراق بهادار در سلب صلاحیت مدیران نهادهای مالی ، ناشران و تشکل های خودانتظام صرفاً در محدوده ضمانت اجراهای مقرر در ماده 13 قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید مصوب 1388 ، یعنی اعلام " خودداری از انتخاب " یا " برکناری سمت " به مرجع انتخاب کننده مدیر واجد صلاحیت است و بر این مبنا می بایست نسبت به اصلاح کلیه دستورالعمل های انضباطی که برای سلب صلاحیت " بازه زمانی " در نظر گرفته است اقدام نماید. بر این بنیاد آرای انضباطی صادره در بازار سرمایه مبنی بر سلب صلاحیت اعم از موقت یا دائم نسبت به مدیران نهادهای مالی ، ناشران و تشکل های خودانتظام قابلیت درخواست اعاده رسیدگی یا اعتراض و ابطال به طرق مقتضی قانونی را دارد. کما این که؛ سابقاً و به موجب آرای قطعی محاکم دادگستری ، برخی از موارد سلب صلاحیت دائم مدیران بازار سرمایه ابطال و نقض شده است.

گفتنی است؛ در دو قانون بازار اوراق بهادار مصوب 1384 و قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی مصوب 1388 اختیاراتی به سازمان بورس اوراق بهادار اعطاء شده است که بعضاً به درستی و در محدوده قانونی اعمال نمی گردد. اما به تدریج تلاش وکلا و کارشناسان حقوقی سبب شد برخی از این اختیارات که بعضا" موجب اعمال سلیقه نهاد ناظر می شد ، اصلاح و محدود شود. همچنین لازم است مقررات تائید صلاحیت حرفه ای موجب بازنگری جدی قرار گیرد چرا که برخی گزارش ها حاکی از آن است که مدارک صادر شده توسط دانشگاه های برگزار کننده دوره های  موسوم به MBA که به پشتوانه آن مدارک حرفه ای بورسی مثل اصول بازار سرمایه ، تحلیل گری و ... توسط خود سازمان بورس صادر شده ، در تائید صلاحیت ها مورد قبول اداره تائید صلاحیت حرفه ای مدیران نیست!این در حالی است که صرف نظر از هزینه های بالای برگزاری این دوره ها ، دو سال از عمر گذراندگان دوره های مالی مزبور تلف شده است!