در حالیکه ترامپ تهدید کرده که به ایران حمله نظامی خواهد کرد، گفته این کار تنها در صورتی انجام میشود که مذاکرات دیپلماتیک شکست بخورد. او همواره گفته که میخواهد بهعنوان کسی در یادها بماند که خاورمیانه را باثبات کرده و به درگیریهای آن پایان داده است.

بورس24 : در حالیکه ترامپ تهدید کرده که به ایران حمله نظامی خواهد کرد، گفته این کار تنها در صورتی انجام میشود که مذاکرات دیپلماتیک شکست بخورد. او همواره گفته که میخواهد بهعنوان کسی در یادها بماند که خاورمیانه را باثبات کرده و به درگیریهای آن پایان داده است.
تکرار تاریخ: از چنی تا ترامپ، یک استراتژی ثابت
در سال ۲۰۰۵ نیز چنین بود، زمانی که دیک چنی، معاون رئیسجمهور وقت ایالات متحده، اظهار داشت: «ممکن است اسرائیلیها تصمیم بگیرند ابتدا اقدام کنند و بعد بگذارند بقیه دنیا نگران جمعوجور کردن بههمریختگی دیپلماتیک آن باشند.»
بیست سال گذشته، اما چنین حملهای رخ نداده است. ایران به ساخت بمبی که میگوید خواهان آن نیست نزدیکتر شده است. با این حال هشدارهای اطلاعاتی غرب درباره نیتهای اسرائیل و تهدیدهای این کشور به مداخله نظامی همچنان ادامه داشتهاند، و اخیراً نیز از سوی شبکه سیانان منتشر شدهاند. این شبکه گزارش داد که اطلاعات ایالات متحده نشان میدهد اسرائیل در حال آمادهسازی برای حملات احتمالی است.
واکنش بازار نفت: نشانهای از بیاعتمادی به تهدیدها
افزایش ملایم ۱.۴ درصدی قیمت نفت برنت تا اندکی بیش از ۶۶ دلار در هر بشکه — پس از جهش اولیه بیشتر در معاملات چهارشنبه — نشان میدهد که معاملهگران نفت نسبت به فوریت چنین اقدامی بدبین هستند. و این بدبینی بیدلیل نیست. اگر به سخنان تصمیمگیرندگان پیشین رجوع شود، مشخص میشود که گمانهزنیها درباره حمله اسرائیل اغلب با هدف ترساندن ایران، در جریان مذاکرات با واشنگتن بر سر برنامه هستهایاش، مطرح شدهاند.
تحلیلگران: تهدیدهای اخیر بیشتر جنبه روانی دارد
دینا اسفندیاری و زیاد داوود، تحلیلگران مؤسسه بلومبرگ اکونومیکس، گفتند: «گزارشها درباره حمله قریبالوقوع اسرائیل به ایران احتمالاً اغراقآمیز هستند. این افشاگری بهنظر میرسد تلاشی از سوی ایالات متحده برای افزایش فشار بر ایران پیش از دور بعدی مذاکرات باشد.»
با این حال، این احتمال وجود دارد که صبر اسرائیل نسبت به تهران واقعاً لبریز شده باشد و مقامات آمریکایی برای جلوگیری از حمله، این برنامهها را افشا کردهاند.
در حالیکه ترامپ تهدید کرده که به ایران حمله نظامی خواهد کرد، گفته این کار تنها در صورتی انجام میشود که مذاکرات دیپلماتیک شکست بخورد. او همواره گفته که میخواهد بهعنوان کسی در یادها بماند که خاورمیانه را باثبات کرده و به درگیریهای آن پایان داده است.
کارولین گلیک، مشاور امور بینالملل نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، میگوید هدف اسرائیل جلوگیری از هرگونه غنیسازی توسط ایران است. جمهوری اسلامی میگوید این خط قرمز است و تأکید دارد که باید برای مقاصد غیرنظامی اجازه غنیسازی در سطح پایین را داشته باشد.
گلیک گفت که حمله اسرائیل میتواند بدون منجر شدن به تشدید عمده تنش یا درگیر کردن ایالات متحده انجام شود.
او در تماس تلفنی گفت: «اگر اسرائیل مجبور شود برای جلوگیری از غنیسازی ایران اقدام کند، این باعث آغاز جنگ نخواهد شد.» او با اشاره به نگرانیهایی که برخی مفسران آمریکایی مطرح کردهاند افزود: «این [نگرانیها] مبتنی بر یک فرض اشتباه هستند. ما درباره یک عملیات محدود صحبت میکنیم.»
گلیک چند روز پیش از گزارش سیانان صحبت کرده و هیچ نشانهای از حملهای قریبالوقوع ارائه نداده بود.
اسرائیل بین تهدید و عمل؛ محدودیتهای عملیاتی
اگرچه نیروهای اسرائیلی از نظر فناوری پیشرفته و از نظر میدانی باتجربه هستند — بهویژه در طول ۱۹ ماه گذشته در نبرد با گروههای شبهنظامی مورد حمایت ایران — اما برای انجام پروازهای مکرر و طولانیمدت که برای نابودی سایتهای هستهای ایران که پراکنده و بهشدت محافظتشده هستند نیاز است، تحت فشار قرار خواهند گرفت. اسرائیل بارها گفته که انجام کامل این مأموریت نیازمند بمبافکنهای استراتژیکی است که رئیسجمهور دونالد ترامپ اخیراً برای کمپینی علیه حوثیهای یمن بهکار گرفت.
اما آن عملیات در اوایل ماه جاری لغو شد، زمانی که ترامپ آتشبس اعلام کرد — آتشبسی که مانع از ادامه شلیک موشکهای حوثیها به اسرائیل نشد.
گروهی از تحلیلگران شرکت اوراسیا گروپ، از جمله گریگوری برو و فراس مقصد، در یادداشتی این هفته نوشتند: «تحرکات اخیر سیاسی و تغییرات در تیمها حاکی از آن است که ترجیح ایالات متحده بهسوی دیپلماسی نسبت به زور تقویت شده است.» آنها احتمال تشدید نظامی را ۲۰ درصد برآورد کردند: «کشورهای خلیج فارس از دیپلماسی حمایت میکنند، و اسرائیل بهدلیل اتکای خود به کمک آمریکا احتمالاً بهطور مستقل به ایران حمله نخواهد کرد.»
با این حال، اسرائیل معتقد است که طی دو تبادل موشکی با ایران در سال گذشته، سامانههای پدافند هوایی دشمن را از بین برده است، و این موضوع میتواند هدف قرار دادن سایتهای هستهای را سادهتر کند. اگرچه خسارات وارده به تأسیسات هستهای ایران میتوانند قابل بازگشت باشند، اما واکنش فوری تهران — بهویژه اگر دامنه آن وسیع باشد، مثلاً با مسدود کردن تنگه هرمز که بخش عمدهای از نفت دریابرد جهان از آن عبور میکند — ممکن است نیروهای آمریکایی را درگیر کند.
برای نتانیاهو، جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای دغدغهای دیرینه و ابزاری برای حفظ میراث سیاسیاش است؛ میراثی که با حمله غافلگیرکننده حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ که جنگ غزه را آغاز کرد، خدشهدار شد. تصمیم ترامپ برای مذاکره با ایران خوشایند اسرائیل نبود، و برخی مقامات اسرائیلی نگراناند که او اجازه حمله اسرائیل را صادر نکند، چراکه چنین اقدامی ممکن است خطر گسترش درگیری را در پی داشته باشد.
عاموس یادلین، رئیس پیشین اطلاعات نظامی که اکنون مؤسسه مشاوره «مایند اسرائیل» را اداره میکند، گفت که اسرائیل باید منتظر نتیجه مذاکرات ایالات متحده و ایران بماند. تاکنون چهار دور مذاکره انجام شده، به رهبری استیو ویتکاف، فرستاده اصلی ترامپ در امور خاورمیانه، و عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران. هر دو طرف گفتهاند که آخرین مذاکرات در عمان رضایتبخش بوده.
او در حالیکه به گفتوگوهای پیشین با دولت بایدن اشاره داشت، گفت: «ما فکر نمیکنیم این مذاکرات هم نتیجه بدهند»، «ما نمیدانیم چه پیش خواهد آمد.»
یادلین گفت اگر بنبست باقی بماند یا ترامپ در موضوع غنیسازی کوتاه بیاید، ممکن است اسرائیل تصمیم به اقدام بگیرد.
او گفت: «در حال حاضر ما جایی بین وضعیت قرمز و نارنجی هستیم.» یادلین یکی از خلبانانی بود که در سال ۱۹۸۱ در عملیات غافلگیرکنندهای که پیشاپیش با آمریکاییها در میان گذاشته نشده بود، راکتور اتمی عراق را نابود کردند.
اما اکنون شرایط فرق کرده است. اسرائیل بخشی از چتر نظامی منطقهای ایالات متحده است. عربستان سعودی نیز همینطور است، کشوری که هواپیماهای جنگنده اسرائیلی احتمالاً برای عبور بهسوی ایران باید از آن اجازه عبور بگیرند. ریاض و دیگر کشورهای عربی مانند امارات متحده عربی در سالهای اخیر روابط خود را با تهران بهبود دادهاند و میخواهند مذاکرات با ایالات متحده به نتیجه برسد.
از سوی دیگر، ایران سالهاست که برای یک حمله احتمالی آماده میشود و گفته است که چنین حملهای به تأسیسات هستهای را بهمثابه اقدام جنگی تلقی خواهد کرد.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.