واگذاری شرکتهای تودلی سایپا نیازمند شفافیت و اصلاح ساختار بازار سرمایه است. نقش محدود نهاد ناظر و مشکلات تصمیمگیری چندگانه، چالش اصلی واگذاریهاست. تقویت جایگاه سازمان بورس و شفافیت رسانهای، راهکار اصلی عبور از بحران در بازار سرمایه است.

بورس24 : همایون دارابی با نگاهی تحلیلی به واگذاری شرکتهای زیرمجموعه سایپا، بر لزوم اصلاح ساختار، شفافسازی مالی، تقویت نهاد ناظر و حمایت هوشمندانه از سهامداران تاکید میکند؛ مسیری که میتواند نقطه عطفی در بازار سرمایه ایران باشد.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به چالشها و ابعاد مختلف واگذاری شرکتهای زیرمجموعه سایپا، بر ضرورت اصلاح ساختار و تقویت جایگاه نهاد ناظر بازار سرمایه تاکید کرد. وی معتقد است این اتفاق میتواند بهانهای برای بازنگری جدی در قوانین و فرآیندهای تصمیمگیری در بازار سرمایه کشور باشد.
ضرورت اصلاح ساختار سایپا و پیامدهای واگذاری تودلیها
همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با [نام رسانه] درباره تحولات اخیر پیرامون واگذاری شرکتهای زیرمجموعه گروه خودروسازی سایپا گفت: «واگذاری سهام در شرکتهای زیرمجموعه یا همان “تودلیها” از سوی سایپا، در نگاه اول میتواند با اهداف مثبتی همچون تمرکز بر فعالیتهای اصلی، افزایش بهرهوری، شفافسازی صورتهای مالی شرکت مادر و آزادسازی منابع برای سرمایهگذاریهای توسعهای انجام شود. این رویکرد به خودی خود گامی در جهت اصلاح ساختار و افزایش کارایی تلقی میشود.»
وی افزود: «با این حال، نحوه اجرا، قیمتگذاری، شفافیت در اطلاعرسانی و رعایت حقوق سهامداران همواره از دغدغههای اصلی بازار در چنین فرآیندهایی بوده است. باید توجه داشت که صنعت خودروسازی طی سالهای اخیر تحت تاثیر قیمتگذاری دولتی و مدیریت دولتی با بهرهوری پایین به پاشنه آشیل صنعت و اقتصاد کشور تبدیل شده و چارهای جز تغییر وضعیت کنونی وجود ندارد.»
انتظار تغییرات ساختاری در مدیریت خودروسازان پس از واگذاری سهام سایپا
دارابی خاطرنشان کرد: «انتقال مدیریت در ایران خودرو به کروز نیز باعث شده تا سهامداران سایپا نیز انتظاری مشابه برای سهام خود داشته باشند.»
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: «در صحنه صنعت خودرو، دو موضوع همواره چالشبرانگیز بوده است: نخست بحث واگذاری مدیریت شرکتهای خودرویی و دوم عرضه خودرو در بورس کالا که هر دو با فراز و نشیبها و نمایش عدم شفافیت همراه بودهاند. تعدد مراکز تصمیمگیری و نظارتی و عدم هماهنگی آنها در کشور یک معضل اساسی است و همین امر همه فعالیتهای اقتصادی را با مشکل روبهرو میکند.»
وی افزود: «در شرایطی که شرکتهای بورسی ملزم به افشای کلیه اطلاعات هستند، تعدد مراکز دارای نظرهای گوناگون—که اغلب غیرشفاف، شفاهی یا حتی محرمانهاند—شفافسازی را برای بنگاهها دشوار ساخته و شرایط بغرنجی ایجاد میکند.»
جایگاه و محدودیتهای سازمان بورس در اقتصاد ایران در پرونده واگذاری سهام سایپا
دارابی تاکید کرد: «سازمان بورس و اوراق بهادار در ماجراهایی نظیر واگذاریهای سایپا، وظیفه خطیر نظارت بر حسن اجرای قوانین، اطمینان از شفافیت فرایند و حمایت از حقوق سهامداران را برعهده دارد. اما باید در نظر داشت که بازار سرمایه ایران یک نهاد بیندستگاهی است و بسیاری از تصمیمات کلان اقتصادی، صنعتی و سیاستگذاریهای بخشی خارج از اختیارات سازمان بورس اتخاذ میشوند و این سازمان عمدتاً مدیریت پسلرزههای این تصمیمات را عهدهدار است.»
وی تصریح کرد: «در ماجرای سایپا نیز، سازمان بورس تلاش کرده تا در چارچوب اختیارات قانونی خود، نظارت لازم را اعمال کند، اما قدرت این نهاد برای تغییر ریلگذاریهای کلان اقتصادی محدود است.»
نقش رسانهها در شفافیت بازار سرمایه و پرونده واگذاری سهام سایپا
دارابی درباره نقش رسانه در این فرایندها گفت: «انفعال یا کمتحرکی برخی رسانههای تخصصی بورسی در پیگیری عمیق و موشکافانه چنین پروندههایی نیز جای تأمل دارد. این انفعال ممکن است ناشی از محدودیت دسترسی به اطلاعات دقیق و نگرانیهای احتمالی از پیامدهای پیگیریهای جسورانه باشد.»
وی افزود: «سرکوب جریان آزاد اطلاعات، محدود کردن ناشران برای ارائه توضیحات شفاف و به موقع، یا هر گونه فشاری بر مدیران از سوی نهادهای فرادستی مستقیماً به انفعال رسانهها و کاهش شفافیت بازار میانجامد. بازار سرمایه، نیازمند رسانههای پرسشگر، مستقل و جسور است تا بتوانند بدون لکنت، وظیفه اطلاعرسانی و روشنگری را ایفا کنند.»
پیشنهاد کلیدی برای تقویت نهاد ناظر بازار سرمایه در پرونده واگذاری سهام سایپا
این کارشناس بازار سرمایه در پایان خاطرنشان کرد: «برای برونرفت از بسیاری از چالشهای فعلی و جلوگیری از تحمیل تصمیمات یکجانبه و گاه مخرب به بازار سرمایه، تقویت جایگاه قانونی و اجرایی سازمان بورس امری ضروری است. یکی از پیشنهادات کلیدی، ارتقای موقعیت رئیس سازمان بورس به عضویت در هیئت دولت است.»
وی توضیح داد: «این اقدام استراتژیک باعث میشود رئیس سازمان بورس پیش از ابلاغ و اجرای تصمیمات مهم اقتصادی دولت، مطلع شده و دیدگاه کارشناسی بازار سرمایه را به دولت انتقال دهد. در نتیجه از موضع انفعالی فعلی خارج شده و به بازیگری فعال و تاثیرگذار تبدیل خواهد شد.»
نتیجهگیری: زنگ هشدار برای بازار سرمایه؛ لزوم اصلاح ساختار در پی واگذاری سهام سایپا
دارابی در جمعبندی عنوان کرد: «ماجرای واگذاری شرکتهای “تودلی” سایپا فراتر از یک رویداد شرکت خاص است و باید به عنوان زنگ هشداری برای بازنگری در سازوکارهای بازار سرمایه و لزوم تقویت نهاد ناظر تلقی شود. حمایت همهجانبه از سازمان بورس و اوراق بهادار در مسیر اصلاحات، به نفع سهامداران و فعالان بازار و شفافیت و سلامت کل اقتصاد کشور خواهد بود. زمان آن فرارسیده که به بازار سرمایه و نهاد ناظر جایگاهی شایسته و تاثیرگذار داده شود.»
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.