در رویداد روز ملی تجارت الکترونیک مطرح شد: ائتلاف دیجیتال آن سوی بحران / روایت نقش راهبردی تجارت الکترونیک در اقتصاد ایران

بورس24 : رویداد روز ملی تجارت الکترونیک با محوریت «ائتلاف دیجیتال» نه‌تنها یک گردهمایی تخصصی، بلکه یک بیانیه راهبردی برای آینده اقتصاد ایران است. پیام اصلی آن روشن است، یعنی اقتصاد دیجیتال باید مقاوم، هوشمند و همیشه آماده باشد.

نشست خبری رویداد «روز ملی تجارت الکترونیکی، ۷۲۴ و اقتصاد دیجیتالی» با شعار «ائتلاف دیجیتال آن سوی بحران»، پیش‌درآمدی برای گردهمایی بزرگ فعالان دیجیتال در تاریخ ۶ مهرماه بود به طوری که این نشست به میزبانی انجمن تجارت الکترونیک ایران و با حضور مدیران بخش خصوصی، کارشناسان فناوری، و نمایندگان نظام پرداخت برگزار شد.

تاب‌آوری و نوآوری در بحران‌ها

رویداد ۷۲۴ و اقتصاد دیجیتالی با هدف بررسی چالش‌ها و فرصت‌های تجارت الکترونیک در ایران، بر نقش حیاتی فناوری در خدمت‌رسانی پایدار در شرایط بحران تأکید خواهد داشت. بر همین اساس شعار «ائتلاف دیجیتال آن سوی بحران» بر ضرورت همکاری بین بازیگران حوزه دیجیتال، سازمان‌های حاکمیتی، و بخش خصوصی برای عبور از تهدیدها و محدودیت‌های اقتصادی اشاره دارد.

 ستون مقاوم خدمات عمومی در بحران

رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای با اشاره به رویداد «جنگ ۱۲ روزه» یادآور شد:
در روزهایی که به دلیل اتفاقات ناگوار، مردم حتی تهران را ترک کردند و بسیاری از کسب‌وکارهای حضوری تعطیل شدند، تنها تجارت الکترونیک بود که توانست خدمات پایدار به مردم ارائه دهد.
این سخن نشان می‌دهد که زیرساخت‌های دیجیتال، برخلاف شبکه‌های فیزیکی، قابلیت حفظ عملکرد در شرایط غیرعادی را دارند. سامانه‌های سلامت دیجیتال توانستند دارو و خدمات پزشکی را حتی به مناطق خارج از پایتخت برسانند؛ نمونه‌ای که اهمیت راهبردی این بخش را برای امنیت و سلامت ملی آشکار می‌کند.
همچنین بر اساس اعلام رسمی، حجم مبادلات حوزه تجارت الکترونیک در سال ۱۴۰۲ به ۳٬۱۸۸ همت رسید. این رقم نسبت به سال ۱۴۰۱ رشد ۷۰ درصدی داشته است؛ رشدی که می‌تواند آن را به یکی از پیشران‌های اصلی اقتصاد دیجیتال در کشور تبدیل کند.
البته پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد در صورت تداوم روند فعلی، حجم مبادلات تا سال ۱۴۰۴ از ۹ هزار همت عبور خواهد کرد. این مسیر رشد، فرصتی برای کسب‌وکارهای نوآور و همچنین بازنگری در سیاست‌های کلان اقتصادی ایجاد می‌کند.

الزام بازنگری قانون تجارت الکترونیک

علی حکیم جوادی، عضو انجمن تجارت الکترونیک نیز در این رویداد با تأکید بر ضرورت تحول در قانون‌گذاری گفت: فناوری‌های جدید مثل بلاکچین و ابزارهای پرداخت غیرمتمرکز نیازمند قوانین به‌روز هستند. انجمن باید نقش ناظر و قانون‌گذار مشارکتی را ایفا کند تا اجرای قانون با دید کلان و ابزارهای فناورانه انجام شود. استاندارد جهانی «۷×۲۴×۳۶۵» اکنون در بانک‌ها اجرا شده و باید به سایر حوزه‌های خدمات آنلاین نیز گسترش یابد. وی به تجربه دوران کرونا اشاره کرد که در آن سالمندان بیش از نسل Z به فناوری دیجیتال گرایش پیدا کردند، چراکه تهدید مستقیم سلامتی انگیزه‌ای قوی برای پذیرش خدمات آنلاین بود. این تجربه بر نقش شرایط اضطراری در تسریع پذیرش فناوری صحه می‌گذارد.

از ظرفیت‌های خام تا کسب‌وکارهای نو

محمد وحیدی، مدیر استانداردسازی انجمن علمی تجارت الکترونیکی ایران، چشم‌انداز اقتصاد در سال جاری را فرصتی استثنایی برای ایران دانست و گفت:
باید از ظرفیت‌های مغفول فناوری دیجیتال برای ایجاد کسب‌وکارهای جدید استفاده کرد.
کسب‌وکارهای تازه باید هوشمندانه مشکلاتی را هدف بگیرند که شاید کمتر به ارتباط آن‌ها با تجارت الکترونیک فکر شده باشد.
وی یادآور شد: تجارت الکترونیک علاوه بر افزایش درآمد، می‌تواند تاب‌آوری اقتصادی و اجتماعی را در کشور تقویت کند.
وحیدی تأکید کرد: موفقیت در این مسیر نیازمند سرمایه‌گذاری هدفمند، نوآوری مستمر، و همکاری جدی دولت و بخش خصوصی است.

چگونگی اثرگذاری مکانیزم ماشه 

میثم بشیری، مدیر نوآوری انجمن علمی تجارت الکترونیکی تهران نیز در این رویداد بخش مهمی از صحبت‌های خود را به فعال شدن مکانیزم ماشه اختصاص داد و اظهار داشت:
فعال‌سازی این مکانیزم می‌تواند موجب بازگشت گسترده تحریم‌ها در سه محور کلیدی شود: غنی‌سازی، بازرسی از کشتی‌ها و محصولات، و محدودیت‌های اقتصادی.
پس از خروج آمریکا از برجام، دامنه تحریم‌ها بسیار گسترده‌تر و عمیق‌تر شد و حتی حوزه‌های غیرهسته‌ای را تحت فشار قرار داد.
اثر روانی این تحریم‌ها در کوتاه‌مدت قوی‌تر از اثر اقتصادی مستقیم بود، و تجارت منطقه‌ای را به‌ویژه در اوراسیا دشوار کرد.
تجارت الکترونیک، به‌دلیل نبود مرز فیزیکی، می‌تواند بخشی از این محدودیت‌ها را دور بزند؛ استفاده از فناوری‌های نوین مانند بلاکچین و پرداخت غیرمتمرکز، فضای تنفس برای کسب‌وکارها ایجاد می‌کند.