ارتش در بورس سهام دارویی می خرد

بورس24 : هلدینگ سرمایه‌گذاری شفادارو،  یک دهه گذشته دومین هلدینگ بزرگ دارویی کشور به شمار می‌رفت اما طی سال‌های اخیر با افول سهم بازار و کاهش بهره‌وری مواجه شده است.

بر همین اساس بورس24 تصمیم گرفت، با محمدرضا مرادی مدیر عامل شفا که به تازگی بر کرسی مدیریتی این هلدینگ سرمایه گذاری نشسته است در گفت‌وگویی داشته تا ضمن تشریح دلایل این عقب‌نشینی، به ظرفیت‌های مغفول شرکت، برنامه‌های کلیدی برای احیا شفا و نگاه تلفیقی خود بین مدیریت دولتی و خصوصی بپردازد.

در این گفت و گو وی راهکارهایی همچون تقویت R&D، بازنگری در بازاریابی، اصلاح ساختار مالی و ارتقای حاکمیت شرکتی را به‌عنوان ستون‌های بازگشت به اوج معرفی می‌کند و روند قانونی واگذاری مالکیت شفا به خریداران دارای اهلیت و توان مالی نیز توضیحاتی می دهد که در ادامه می خوانید.

در سال‌های گذشته، شفا یکی از بازیگران اصلی صنعت دارو بود اما امروز کاهش سهم بازار را تجربه می کند. چه دلایلی باعث از دست رفتن این سهم شده است؟

 تا کمتر از یک دهه پیش، شفا دومین هلدینگ بزرگ دارویی کشور بود و عمدتاً با مدل مدیریتی دولتی اداره می‌شد. اما به مرور زمان، تغییرات متعدد در سطح مدیریت کلان و خرد، هم در هلدینگ و هم در شرکت‌های زیرمجموعه، به همراه پیچیدگی مدل مدیریتی، بهره‌وری را کاهش داد.  بنابراین نتیجه از دست رفتن سهم بازار به نفع بخش خصوصی بود. از منظر کلان، شاید این انتقال به بخش خصوصی مشکل بزرگی نباشد، ولی برای شفا، استفاده‌نشدن کامل از ظرفیت‌های داخلی و افت جایگاه را رقم زد.

آیا این ظرفیت‌ها هنوز وجود داشته و امکان بازگشت به جایگاه قبلی هست؟

بله، شفا ظرفیت‌های فراوانی دارد که متأسفانه از آن‌ها بهره‌برداری کامل نمی‌شود. بهره‌وری فعلی شفا پایین‌تر از پتانسیل واقعی است. با اصلاح فرآیندها، جذب نیروهای متخصص و ایجاد انگیزه، حتماً می‌توان این بهره‌وری را افزایش داد. البته این کار آسان نیست و مسیر پرچالشی دارد، اما شدنی بوده و به آن اعتقاد کامل است.

برنامه مشخص شما برای احیای شفا چه محورها بوده و اولویت‌ها چست؟

در این باره زمانی (تغییرات مدیریتی اخیر) شش محور اصلی به بانک ملی ارائه شد که چهار مورد آن بسیار کلیدی‌اند:

۱. توجه ویژه به تحقیق و توسعه (R&D): سال‌هاست محصول جدیدی به سبد تولید اضافه نکرده‌ایم. R&D زمان‌بر است، اما در بلندمدت مزیت رقابتی می‌آفریند.
۲. بازنگری در بازاریابی و فروش: باید به نیاز واقعی بازار توجه کنیم و تولید را بر اساس تقاضای واقعی انجام دهیم. تجربه سال‌ها فعالیت من در بازار پخش، مزیت بزرگی در این حوزه ایجاد کرده است.

۳. اصلاح ساختار مالی و انضباط مالی: حوزه مالی پاشنه آشیل شفادارو است و اولین اقدام ما در این بخش، ایجاد نظم و شفافیت کامل خواهد بود.
بهبود حاکمیت شرکتی: با وجود بورسی بودن شرکت‌های زیرمجموعه، به دلیل تغییرات مدیریتی مکرر، این بخش از عملکرد ایده‌آل فاصله گرفته که باید اصلاح شود.

در این برنامه‌ها، رویکرد شما بیشتر دولتی خواهد بود یا خصوصی؟

اعتقاد داشته که بنگاه‌داری ذاتاً یک فعالیت اقتصادی است و باید با نگرش کاملاً خصوصی پیش برود، حتی در مالکیت دولتی. اما محدودیت‌های بخش دولتی، از قوانین تا بروکراسی، سرعت اجرا و دستیابی به نتایج را کاهش می‌دهد. با این حال، مسیر و روش کار باید اقتصادی، رقابتی و سودمحور باشد.

بحث واگذاری مالکیت شفا در چه مرحله‌ای بوده و خریدار مشخصی وجود دارد؟

 این واگذاری یک تکلیف قانونی است. بر اساس قانون، بانک‌ها باید از بنگاه‌داری خارج شوند و بانک ملی هم متعهد به اجرای آن است. دو الی سه سال است که فرآیند و تشریفات این واگذاری آغاز شده و در سالجاری با عزم جدی‌تری دنبال می‌شود.  نهادهایی مانند ارتش، وزارت دفاع و سایر ارگان‌هایی که اهلیت و توان پرداخت دارند مذاکره کرده‌ اند. اما در نهایت، ملاک انتخاب خریدار، معیارهای قانونی مانند توان مالی و اهلیت است.

ممکن است مالکیت شفا به یک نهاد بزرگ عمومی یا خصوصی منتقل شود؟

هر نهادی که بتواند شرایط قانونی را برآورده کند، چه ارتش، چه وزارت دفاع و چه بخش خصوصی، می‌تواند خریدار باشد. مهم‌ترین مسئله این است که فرآیند طبق تشریفات پیش برود و مالک جدید توانایی عملی برای تحقق برنامه‌های توسعه شفا را داشته باشد.البته آگهی فروش سهام این هلدینگ نیز طی چند روز آینده منتشر می شود.

با تحقق این برنامه‌ها، چشم‌انداز آینده شفا را چگونه می‌بینید؟

اگر اصلاحات ساختاری، تقویت R&D و بازاریابی، و انضباط مالی را به‌طور کامل اجرا کنیم و ظرفیت‌های موجود فعال شود، شفا نه‌تنها به جایگاه گذشته بازمی‌گردد، بلکه می‌تواند در رقابت با بهترین شرکت‌های خصوصی کشور  نیز حرفی برای گفتن داشته باشد.