در گفت‌وگوی چالشی ۱۲۰ دقیقه‌ای دکتر عشقی با بورس۲۴، او پرده از تصمیمات عجیب اقتصادی دولت رئیسی برداشت؛ از ترس دولت از رشد بورس تا نامه مشاور رئیس‌جمهور برای ریزش ۸۰۰ هزار واحدی شاخص و حتی پیشنهاد تعطیلی بازار سهام توسط یکی از معاونان دولت.
بورس24 : برنامه جدید بورس24 با عنوان «کُد به کُد» در نخستین قسمت خود با حضور دکتر مجید عشقی، رئیس پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار در دولت سید ابراهیم رئیسی، به گفت‌وگویی ۱۲۰ دقیقه‌ای اختصاص یافت که شاید بتوان آن را صریح‌ترین گفت‌وگوی تاریخ بازار سرمایه نامید.
عشقی در این گفت‌وگو از مداخلات سیاسی، فشارهای غیررسمی بر روند شاخص، پرونده وام مدیران سازمان، ماجرای اطلاعات نهانی خوراک پتروشیمی، سهام عدالت، صندوق‌های تثبیت و توسعه و دخالت سیاست در بورس سخن گفت.
فشارها و تصمیمات پنهان در دولت رئیسی
دکتر مجید عشقی در گفت‌وگو با علیرضا باغانی، مدیرمسئول بورس24 ، در پاسخ به پرسشی درباره شایعه وام مدیران گفت: این موضوع سابقه‌ای طولانی دارد و از اولین دوره سازمان بورس در زمان آقای صالح‌آبادی رایج بوده است؛ اما در مورد من، همین موضوع بهانه‌ای شد برای فشار وارد کردن. به‌روشنی می‌گویم بسیاری از بحث‌هایی که مطرح شد تسویه‌حساب بود، نه تخلف مالی.
او درباره انتقادات مطرح‌شده از دوره ریاست خود توضیح داد: بله، همواره بخشی از سهامداران حقیقی منتقد بودند، اما من تنها رئیس سازمان بورس بودم که از دل معامله‌گری بالا آمدم و صدای حقیقی‌ها را می‌شنیدم. همین ارتباط مستقیم با بدنه فعالان بازار سبب شد تا در تصمیمات سازمان نگاه واقع‌گرایانه‌تری نسبت به فضای واقعی معاملات وجود داشته باشد.
حضور در هیئت دولت و نگاه منفی به بورس
عشقی در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به مداخلات دولت در روند بازار سرمایه گفت: بنده به جلسات متعدد ستاد اقتصادی دولت دعوت می‌شدم و گاهی مستقیم از معاون اول رئیس‌جمهور دعوت‌نامه داشتم. یکی از دستاوردها، تصویب بند «س» تبصره ۶ بودجه بود که معافیت مالیاتی صندوق‌های سرمایه‌گذاری و افزایش سقف معافیت ناشران بورسی را به‌دنبال داشت. اما همین جلسات نشان داد در سطوح عالی تصمیم‌گیری، هنوز گاردی منفی علیه بورس وجود دارد. او با صراحت گفت: «یکی از مشاوران اقتصادی رئیس‌جمهور در بهار ۱۴۰۲ نامه نوشت که شاخص کل باید از ۲.۴ میلیون به ۱.۶ میلیون برسد!»
ماجرای خوراک پتروشیمی و اطلاع نهانی
او درباره بحران اردیبهشت ۱۴۰۲ و سقوط تاریخی بازار پس از ابلاغ نرخ خوراک پتروشیمی‌ها گفت: سازمان بورس در جریان این تصمیم نبود و زمانی مطلع شد که نامه در رسانه‌ها منتشر شد. بعد از آن پرونده‌های متعددی برای برخی کدهای حقیقی و حقوقی گشوده شد و نشانه های وجود اطلاعات نهانی بررسی شد.
عشقی تأکید کرد: این ماجرا ضربه‌ی سنگینی به اعتبار بورس بعد از سال ۹۹ زد و تا امروز هم بازار از شوک آن خارج نشده است.
از بورسی‌کردن خودرو تا نقد صندوق‌های تثبیت
در ادامه این گفت‌وگو، او درباره ورود خودرو به بورس کالا توضیح داد: موفق شدیم خودرو را شفاف کنیم اما مقاومت شدیدی از سوی دستگاه‌های اجرایی وجود داشت. شورای رقابت و وزارت صمت فشارهای سنگینی وارد کردند و در نهایت فروش خودرو از طریق بورس متوقف شد. عشقی گفت: «دولت از رشد بورس و بازگشت تقاضا می‌ترسید.»
وی درباره صندوق‌های تثبیت و توسعه نیز گفت: متأسفانه این دو صندوق بزرگ‌تر از مأموریت خود شدند و به‌جای حامی بازار، به بازیگر دائمی آن تبدیل شدند. آنان با منابع کلان خود عملاً می‌توانند بازار را بالا و پایین کنند، چیزی که فلسفه وجودی‌شان را زیر سؤال می‌برد.
سهام عدالت، دامنه نوسان و اهرمی‌ها
عشقی در پاسخ به پرسشی درباره سهام عدالت گفت: ساختار فعلی استانی آن ناکارآمد است و بهره‌مندی از سود سهام عدالت تنها با تشکیل «هلدینگ مرکزی» ممکن خواهد بود. او همچنین تأکید کرد: هیچ‌گونه «رسوب وجوه» وجود نداشته و همه سودها مستقیماً به حساب سهامداران واریز شده است.
درباره صندوق‌های اهرمی نیز گفت: فلسفه تأسیس آن‌ها مدیریت هوشمند بازار بود، اما چون نظارت و مقررات‌گذاری پیوسته ادامه نیافت، در افت‌ها و رشدهای سریع اثر مضاعف گذاشتند؛ اگر امروز در جایگاه قبلی بودم، به جای حذف، آن‌ها را اصلاح مقرراتی می‌کردم.
نگاه عشقی به آینده بورس
او در پایان تأکید کرد: بورس ایران نیاز به بازتعریف دارد. سیاست‌گذاری‌های دستوری، دامنه نوسان محدود و مخالفت برخی نهادهای بالادستی با منطق بازار سرمایه، مانع توسعه بورس هستند. من در دوره خود با وجود شرایط سخت سیاسی، تنش‌های منطقه‌ای و حتی شهادت رئیس‌جمهور، اجازه توقف مسیر توسعه را ندادم.
به گفته عشقی، «اگر بازار سهام قرار باشد واقعاً آیینه اقتصاد ایران باشد، باید سیاست‌گذار بپذیرد که رشد بورس، رشد کشور است؛ نه تهدید برای دولت.»
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.