در نشست خبری «مس در اقتصاد کم‌کربن» که با حضور مدیران ارشد صنعت مس برگزار شد، روندهای جهانی تقاضا، تغییر جایگاه این فلز در اقتصاد سبز و اقدامات شرکت ملی مس ایران در توسعه پایدار زنجیره تولید مورد بررسی قرار گرفت.
بورس24 : در نشست خبری «مس در اقتصاد کم‌کربن» که با حضور مدیران ارشد صنعت مس برگزار شد، روندهای جهانی تقاضا، تغییر جایگاه این فلز در اقتصاد سبز و اقدامات شرکت ملی مس ایران در توسعه پایدار زنجیره تولید مورد بررسی قرار گرفت.
روند جهانی تقاضای مس
اسماعیل دلفراز، مدیرعامل گروه مالی کیمیا، با اشاره به نقش بنیادین مس در تحولات صنعتی و زیست‌محیطی جهان گفت: رشد مصرف جهانی مس عمدتاً ناشی از دو عامل رشد جمعیت و افزایش سرانه مصرف است؛ به‌طوری‌که ۳۶ درصد آن به رشد جمعیت و ۶۴ درصد دیگر به افزایش مصرف سرانه مرتبط است.
وی گفت: سرانه مصرف مس از ۱.۵۷۰ کیلوگرم در سال ۱۹۶۰ به ۳.۱۵۰ کیلوگرم در سال ۲۰۲۳ رسیده است.
قرار گرفتن مس در فهرست عناصر حیاتی
مدیرعامل گروه مالی کیمیا گفت: از سال ۲۰۲۵ مس از لیست فلزات معمولی خارج و در لیست ۱۰ عنصر حیاتی جهان در گذار به جهان جدید قرار گرفته است. رشد مصرف مس در خودروهای برقی تا ۲۶۰ درصد افزایش داشته است. مصرف مس در خودروهای برقی به میزان ۹۰۰ هزار تن معادل ۴.۸ درصد مصرف جهانی‌ست. مصرف مس در شبکه توزیع برق به ۳ میلیون تن در ۲۰۳۷ و در انرژی بادی و خورشیدی به ۳۰۸۴ تن در ۲۰۴۴ خواهد رسید.
رویکرد شرکت ملی صنایع مس ایران
در ادامه، غلامرضا ملاطاهری معاون طرح و برنامه‌ریزی راهبردی برنامه راهبردی ملی مس در این جلسه گفت: شرکت ملی صنایع مس ایران، در شهر کار بهینه‌سازی و تحلیل صنعت مس متمرکز است. مواردی که در ادامه مطرح می‌کنم با هدف ارائه نگاهی تازه و غیرتکراری نسبت به صنعت مس تنظیم شده و بر ابعاد نوین توسعه پایدار در این صنعت تأکید دارد.
همان‌گونه که مستحضرید، با توجه به گذار جهانی به سمت «صنعت سبز» و فرآیندهای کربن‌زدایی، صنعت مس از جایگاه ویژه‌ای در جذب سرمایه‌گذاری برخوردار است. با این حال، باید توجه داشت که حرکت به سمت تولید «مس سبز»، هرچند یک فرصت استراتژیک محسوب می‌شود، در عین حال ریسک محدودی نیز برای این صنعت به همراه دارد؛ هرچند این ریسک از منظر تأثیرگذاری بسیار ناچیز است.
الزامات جهانی کربن‌زدایی و استاندارد Copper Mark
ملاطاهری گفت: در مسیر حرکت به سمت «مس سبز»، مجموعه‌ای از الزامات جهانی کربن‌زدایی مطرح است که زنجیره معدن و فلزات، از جمله مس، را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مشابه آنچه در صنعت فولاد نیز مشاهده می‌شود، موضوع «ردپای کربن» و «مالیات کربن» اهمیت روزافزونی یافته است.
در این میان، اگرچه صنعت مس از مزیت نسبی بالایی در این زمینه برخوردار است، اما همان‌گونه که اشاره شد، تهدیدهای جزئی نیز وجود دارد. استاندارد بین‌المللی «Copper Mark (RRAES)» اکنون به‌عنوان معیار جهانی شناخته می‌شود که تولیدکنندگان مس را ملزم می‌سازد تا فرآیندهای خود را به سوی تولید مس سبز با کربن حداقلی هدایت کنند.
به‌بیان ساده، همان‌گونه که در بازار کالاهای مصرفی شاهد تمایز قیمت بین محصولات معمولی و محصولات دارای نشانهای زیست‌محیطی هستیم، تولید مس سبز نیز با هزینه و در نتیجه قیمت بالاتری همراه است. اکنون پرسش اساسی این است که آیا بازار جهانی، ظرفیت پذیرش این پریمیوم قیمتی را دارد یا خیر.
سهم تولید مس سبز در بازار جهانی
وی گفت: در حال حاضر، حدود ۳۰ درصد از تولیدات جهانی مس به محصولات سبز اختصاص یافته است و پیش‌بینی می‌شود طی سال‌های آینده این رویکرد به یک الزام قطعی تبدیل شود. از این‌رو، ضروری است که از هم‌اکنون، شرکت ملی صنایع مس ایران تمهیدات لازم را برای حضور پرقدرت در این بخش اتخاذ کند.
ابزارهای جهانی کاهش آلایندگی کربنی
این مقام مسئول در ملی مس گفت: در سطح جهانی، دو ابزار اصلی برای کنترل و کاهش آلایندگی کربنی طراحی شده است: نخست، نظام مالیات بر کربن که در کشورهایی مانند سوئد به ازای انتشار هر ۷ تن کربن، حدود ۱۱۰ دلار مالیات اخذ می‌شود و در اروپا نیز این رقم به‌طور میانگین ۹۰ یورو است.
دوم، «طرح‌های تجارت انتشار (ETS)» است که در قالب آن برای میزان انتشار مجاز کربن سقف مشخصی تعیین شده و شرکت‌ها موظف‌اند میزان مازاد انتشار خود را از طریق خرید و فروش سهمیه جبران کنند.
پیش‌بینی تقاضا و ریسک‌های کلان
وی گفت: در پیش‌بینی روند آینده مصرف جهانی مس، انتظار می‌رود که تقاضا تا سال ۲۰۵۰ به حدود ۶ میلیون تن افزایش یابد که نسبت به وضعیت کنونی رشدی شش‌برابری محسوب می‌شود. این رشد صرفاً ناشی از توسعه بخش‌های انرژی تجدیدپذیر نیست، بلکه عوامل کلان‌تری همچون رشد اقتصادی، جمعیت، شهرنشینی و فناوری نیز در آن نقش دارند.
هم‌زمان، ریسک‌هایی نظیر بی‌ثباتی‌های ژئوپولیتیک، تغییرات آب و هوا، محدودیت‌های تجاری و تغییر ساختار اقتصاد جهانی به سمت خدمات نیز می‌تواند بر مصرف مس اثر منفی بگذارد.
تحلیل عرضه و تقاضای جهانی مس
ملاطاهری گفت: بر اساس داده‌های تحلیلی، مصرف مس پالایش‌شده جهان در سال ۲۰۲۳ به ۲۷.۳۰۴ میلیون تن رسیده و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۵ در حدود ۲۷.۱۹ میلیون تن تثبیت شود. در افق بلندمدت، مازاد تقاضای جهانی مس تا حدود ۷.۵۴۷ میلیون تن افزایش خواهد یافت.
این عدم تعادل، به دلیل رشد پایدار تقاضا و محدودیت‌های عرضه، نشانهای از استمرار روند افزایشی قیمت جهانی مس است.
چشم‌انداز قیمتی جهانی مس
با توجه به قیمت تعادلی کنونی در محدوده ۱۰ هزار دلار به ازای هر تن، پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۵ این سطح حفظ شود و تا سال ۲۰۲۹، در سناریوی میانه قیمت به حدود ۱۴ هزار دلار و در سناریوی خوش‌بینانه به مرز ۱۷ هزار دلار برسد.
این رشد قیمتی ناشی از توسعه انرژی‌های سبز، گسترش خودروهای الکتریکی، استفاده از فیبر نوری و تغییر ساختار مصرف جهانی فلزات است.
ساختار عملیاتی و ذخایر ملی مس ایران
به گفته وی، اکنون به ساختار عملیاتی شرکت ملی صنایع مس ایران می‌پردازیم. ذخایر قطعی شرکت در حال حاضر حدود ۶.۵ میلیارد تن برآورد می‌شود و ذخایر زمین‌شناسی آن نیز حدود ۲۲.۵ میلیارد تن است.
این میزان ذخیره برای تأمین تولید سالیانه ۱ میلیون تن «مس محتوای معدنی» به مدت ۲۵ سال کفایت می‌کند.
برنامه افزایش استخراج و خرید ماشین‌آلات
ملاطاهری افزود: در حال حاضر، میزان استخراج سالیانه سنگ سولفور حدود ۷۰ میلیون تن است؛ برای تحقق هدف تولید ۱ میلیون تن مس محتوای معدنی، باید این رقم به حدود ۳۰۰ میلیون تن افزایش یابد.
برنامه تأمین ماشین‌آلات موردنیاز آغاز شده و تاکنون قرارداد خرید ۱۳۰ دستگاه نهایی و در حال تحویل است.
توسعه ظرفیت تولید کنسانتره و کاتد
معاون طرح و برنامه‌ریزی راهبردی ملی مس افزود: در بخش تغلیظ، طبق برنامه توسعه هفتم، هدف افزایش ظرفیت به حدود ۳ میلیون و ۲۰ هزار تن کنسانتره تعیین شده است. با احتساب طرح‌های جاری، ظرفیت کل بیش از ۴ میلیون تن کنسانتره برنامه‌ریزی شده و تمامی قراردادهای آن منعقد و در حال اجرا است.
این برنامه به‌صورت مرحله‌ای طراحی شده است تا بازگشت سرمایه هر فاز، منابع مالی لازم برای فاز بعدی را تأمین کند.
ملاطاهری گفت: در حوزه ذوب و تولید کاتد، ظرفیت فعلی شرکت حدود ۳۲۰ هزار تن است که با بهره‌برداری از طرح کاتد سَنگون، به ۵۲۰ هزار تن افزایش خواهد یافت.
در گام نخست، با راه‌اندازی واحدهای جدید ذوب و پالایش، ظرفیت تولید «مس محتوای معدنی» به حدود ۸۰۰ هزار تن و ظرفیت تولید کاتد به ۵۲۰ هزار تن می‌رسد. تأمین مالی این فازها نیز مبنای اجرای فاز دوم و دستیابی به هدف نهایی تولید سالیانه ۱ میلیون تن مس محتوای معدنی خواهد بود.
حرکت ملی مس به‌سوی تولید پایدار و سبز
وی گفت: به‌این‌ترتیب، شرکت ملی صنایع مس ایران با اتکا به ذخایر قابل‌اتکا، توسعه پیوسته زنجیره ارزش از معدن تا کاتد، و انطباق تدریجی با استانداردهای بین‌المللی محیط‌زیستی نظیر «Copper Mark»، مسیر تحقق «تولید پایدار و سبز» را در چارچوب راهبرد کلان خود دنبال می‌کند.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.