انفجار بدهی هوش مصنوعی؛ موتور جدید رشد بدهی شرکت‌های جهان

بورس24 : تازه‌ترین گزارش مؤسسه مالی بین‌المللی (IIF) نشان می‌دهد بدهی مرتبط با توسعه هوش مصنوعی به مهم‌ترین محرک افزایش بدهی شرکت‌های جهانی در سال ۲۰۲۵ تبدیل شده است. بر اساس این گزارش، انتشار اوراق قرضه مرتبط با پروژه‌ها و زیرساخت‌های هوش مصنوعی در ایالات متحده با رشد سالانه ۱۴۵ میلیارد دلاری، به رکورد بی‌سابقه ۲۲۰ میلیارد دلار رسیده است؛ رقمی که به‌تنهایی با مجموع کل اوراق منتشرشده طی سه سال گذشته برابری می‌کند. این جهش، نشان‌دهنده سرعت بالای جذب سرمایه در حوزه فناوری‌های پیشرفته و رقابت فشرده شرکت‌ها برای تثبیت موقعیت خود در اقتصاد مبتنی بر هوش مصنوعی است.

نقش تعیین‌کننده شرکت‌های فناوری در بازار بدهی

گزارش IIF نشان می‌دهد با احتساب وام‌های بانکی، مجموع بدهی تأمین‌شده توسط شرکت‌های فناوری به حدود ۲۷۰ میلیارد دلار رسیده که دومین رکورد بزرگ در تاریخ بازار بدهی شرکتی محسوب می‌شود. بخش عمده این تأمین مالی به توسعه مراکز داده، زیرساخت‌های پردازشی، تراشه‌های پیشرفته و مدل‌های هوش مصنوعی اختصاص یافته است. تحلیلگران معتقدند شرکت‌های بزرگ فناوری آمریکایی، با تکیه بر دسترسی آسان‌تر به بازار سرمایه و انتظارات بالای سودآوری، نقش اصلی را در این موج بدهی ایفا کرده‌اند.

پیامدهای ژئوپولیتیکی و پولی رشد بدهی هوش مصنوعی

افزایش بدهی شرکت‌های فناوری در شرایطی رخ می‌دهد که سیاست‌های پولی فدرال رزرو همچنان عامل کلیدی تعیین هزینه تأمین مالی است. با وجود سطح بالای نرخ بهره، تقاضا برای سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی آن‌چنان قدرتمند بوده که بسیاری از شرکت‌ها ریسک بدهی بالاتر را پذیرفته‌اند. در سطح کلان، رقابت ژئوپولیتیکی میان آمریکا و سایر اقتصادهای بزرگ برای برتری در فناوری‌های هوش مصنوعی نیز به تشدید این روند دامن زده و تأمین مالی را به یک ابزار استراتژیک تبدیل کرده است.

بازتعریف نقشه بدهی جهانی

در نتیجه این تحولات، بدهی شرکت‌های غیرمالی جهان به نزدیکی ۱۰۰ تریلیون دلار رسیده که بالاترین سطح ثبت‌شده در تاریخ است. کارشناسان هشدار می‌دهند اگرچه سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی می‌تواند بهره‌وری و رشد اقتصادی را افزایش دهد، اما تمرکز سنگین بدهی در یک بخش خاص، ریسک‌های ساختاری جدیدی برای نظام مالی جهانی ایجاد می‌کند. به این ترتیب، رونق تأمین مالی هوش مصنوعی نه‌تنها مسیر نوآوری، بلکه دینامیک بدهی جهانی را نیز به‌طور بنیادین در حال بازتعریف است.