سرمایه گذاران بیش از هر زمان دیگر نگرانند!

بورس24 : راه پیش روی اقتصاد جهان در سال جاری یک راه هموار نیست و عوامل گوناگون که برخی از آنها فعلا پایدار هستند اقتصادها را در معرض خطر قرار داده‌اند. در هفته های اخیر شاهد افزایش شدید قیمت نفت، عملکرد منفی بسیاری از بورس های بزرگ به ویژه بورس آمریکا و تداوم شیوع اومیکرون و همچنین شدت پیدا کردن تنش‌های ژئوپلیتیک بین روسیه و غرب بر سر اوکراین هستیم و این یعنی دولت ها و بانک های مرکزی برای عبور از موانع پیش رو باید بسیار با دقت حمل کنند.

همه گیری اومیکرون، تنش‌های ژئوپلیتیک، نرخ های بالای تورم، افزایش نرخ های بهره در آمریکا و کاهش نرخ رشد اقتصاد چین سبب می‌شوند مسیر اقتصاد جهان در سال جاری پر مانع و ناهموار باشد. از دید صندوق بین‌المللی پول، روند بهبود شرایط اقتصاد جهان ادامه پیدا خواهد کرد اما رشد اقتصادی کند می‌شود و ریسک های متعدد وجود خواهد داشت. تورم یک مشکل بزرگ و نسبتا پایدار است. طی دو سال اخیر میزانی عظیم نقدینگی به اقتصاد جهان تزریق شده و بازگشایی اقتصادها در کنار اختلال ها در زنجیره های تامین و کمبود نیروی کار زمینه را برای افزایش نرخ‌های تورم فراهم کرده است. البته رشد نرخ تورم صرفا حاصل افزایش تقاضا نیست. وضعیت نامساعد آب و هوایی به افزایش قیمت مواد غذایی منجر شده است.

به همین دلیل است که مهار تورم مشکلی نیست که بانک‌های مرکزی به تنهایی بتوانند آن را حل کنند. از سوی دیگر، قیمت انرژی مدت‌هاست در حال افزایش است و شاید در ماه های آینده نیز این روند ادامه پیدا کند. بانک مرکزی آمریکا قصد دارد از ماه آینده نرخ‌های بهره را بالا ببرد. دیگر بانک های مرکزی بزرگ نیز چنین اقدامی را انجام خواهند داد اما درباره تاثیر این اقدامات اطمینان وجود ندارد و بسیاری از نهادهای تحلیلگر معتقدند تا پایان سال جاری نرخ های تورم خیلی کاهش نخواهد یافت.

افزایش نرخ های بهره در آمریکا به اقتصاد این کشور و دیگر کشورها لطمه وارد می‌کند و کشورهایی که بدهی های بیشتری به دلار دارند لطمات بزرگ تری تحمل خواهند کرد. صندوق بین المللی پول از این کشورها خواسته هرچه زودتر وضعیت بدهی خود را سامان دهند زیرا از ماه آینده نرخ های بهره در آمریکا بالا برده می‌شود و احتمالا امسال ۵ بار این اقدام انجام خواهد شد.

موضوع دیگری که بر تمام بازارها و اکثر اقتصادها تاثیر خواهد گذاشت کاهش نرخ رشد اقتصاد چین است. امسال اقتصاد چین رشد کمتر از ۵ درصد خواهد داشت که بسیار پایین‌تر از رقم مربوط به سال گذشته است. از دید کارشناسان، چین باید سیاست‌های پولی و مالی خود را با دقت تدوین کند تا به رونق اقتصاد این کشور لطمه وارد نشود و نیز مقامات این کشور باید مراقب باشند استراتژی "تحمل صفر" در قبال همه گیری اومیکرون به شکلی باشد که به اقتصاد لطمه نزند. اومیکرون یک سویه بسیار قابل انتقال است و به همین دلیل مهار آن دشوار خواهد بود. تدابیری که برای مقابله با این سویه اتخاذ می‌شود به روند بهبود اقتصاد جهان لطمه خواهد زد.

تنش‌های ژئوپلیتیک بین روسیه و غرب بر سر اوکراین در هفته های اخیر به بازارهای مالی لطمه زده و سبب رشد شدید قیمت نفت شده است. هفته گذشته همزمان با انتشار اخباری درباره احتمال حمله قریب الوقوع روسیه به اوکراین، سرمایه‌گذاران دچار وحشت شدند و شاخص های بورس آمریکا سقوط کردند. دارایی های پرریسک از جمله سهام در دوره های بحرانی جذابیت کمتری پیدا می‌کنند. در روزهای اخیر نیز عملکرد بورس های بزرگ چندان خوب نبوده است. درباره افق این تنش ها هیچ چیز مشخص نیست.

موضوع افزایش نرخ های بهره یک موضوع بسیار حساس و اثرگذار است. پس از اعلام نرخ تورم در آمریکا مربوط به ماه گذشته، بانک گلدمن ساکس پیش بینی خود از تعداد دفعات افزایش نرخ های بهره در آمریکا را به ۷ بار بالا برد. قبلا این بانک معتقد بود پنج بار نرخ ها در آمریکا بالا برده خواهد شد. سه عامل سبب می شود بانک مرکزی مجبور شود نرخ‌های بهره را بارها بالا ببرد: نرخ بالای تورم، رشد سریع سطح دستمزدها و انتظارات تورمی. تحلیلگران بانک مریل لینچ نیز معتقدند امسال نرخ های بهره در آمریکا هفت بار بالا برده خواهد شد. در این میان وضعیت اقتصاد آمریکا به سرعت مهار کرونا و رفع اختلال ها در زنجیره‌های تامین وابسته است. اگر این اختلال ها پایدار باشند و اومیکرون همچنان به اقتصاد لطمه بزند ممکن است شاهد رکود در اقتصاد باشیم. سرمایه گذاران باید با در نظرگرفتن تمامی این موارد که بیان شد تصمیم گیری کنند.

در زیر نمودار تغییرات شاخص متوسط صنعتی داوجونز در بورس آمریکا در شش ماه اخیر نشان داده شده است: