دلار ما و دلار آن ها !

طاها حشمتی: نرخ دلاردر پایان هفته گذشته دوباره وارد کانال 33 هزارتومان شد. سکه امامی نیز در پی افزایش نرخ دلار داخلی و نرخ اونس جهانی دوباره از مرز 15 میلیون تومان گذشت.

افزایش نرخ البته هم در بازار ارز و سکه کمتر از یک درصد بود. در بازار متشکل نیز نرخ اسکناس فروخته شده 31 هزار و 490 تومان و در صرافی‌ ها نرخ توافقی 31 هزار و 790 تومان بود.

این در حالی است که نرخ دلار محاسبه شده در سکه امامی با توجه به نرخ اونس 1663 دلاری روز پنجشنبه ، 37 هزار و 600 تومان بود. فاصله نرخ دلار آزاد و دلار سکه بیش از 4500 تومان است.

معامله اسکناس دلار با نرخ توافقی در محدوده 31 هزار و 500 تا 31 هزار و 700 تومان در بخش‌های دولتی و تفاوت 1500 تومانی با نرخ بازار آزاد همچنان فشار کنترلی بر قیمت بازار آزاد را حفظ کرده است.

این هفته نیز میزان نوسان قیمت ارز به دلیل کاهش تقاضا چندان نوسانی نبوده است. قیمت بالای ارز و کاهش قدرت خرید عمومی در شرایط تورمی مانع از تقاضای زیاد تجاری برای ارز است اما افزایش انتظارات تورمی عاملی مهم در سوق دادن خرید به عنوان دارایی‌ های سرمایه‌ ای است.

تازه‌ ترین آمار تورم، تجارت خارجی، نقدنگی و پایه پولی شهریور ماه توسط بانک مرکزی منتشر شد که بر مبنای آن تورم ماهانه شاخص کل مصرف‌ کننده در شهریور‌ ماه سال جاری با 0.2 واحد درصد افزایش نسبت به ماه قبل (2.4 درصد) به 2.6 درصد رسید.

تورم‌ های نقطه به نقطه و دوازده‌ ماهه شاخص کل بهای کالاها و خدمات مصرفی در شهریور‌ ماه سال جاری نیز به‌ ترتیب ارقام 44.9 و 39.6 درصد را ثبت کرد که نسبت به مردادماه سال جاری به ترتیب معادل 0.9 و 0.5 واحد درصد کاهش نشان می‌ دهد.

این رقم البته در حالی است که پیش بینی صندوق بین‌ المللی پول تداوم تورم 40 درصدی ایران در سال 2023 است.

بنا بر آمار بانک مرکزی، در حوزه تجارت خارجی با توجه به اطلاعات منتشره از سوی گمرک ج.ا.ایران، طی نیمه نخست سال 1401 ارزش صادرات گمرکی برابر با 24.3 میلیارد دلار بود که موید افزایش حدوداً 13.3 درصدی آن در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۴۰۰ است.

ارزش واردات گمرکی نیز در این مقطع معادل 26.0 میلیارد دلار گزارش شده است که حاکی از افزایش حدوداً 13.2 درصدی آن نسبت به دوره مشابه سال قبل است.

واردات 24.3 میلیارد دلاری در مقال صادرات 26 میلیارد دلاری نشان از کسری تراز تجاری 1.7 میلیارد دلاری دارد. واردات 24.3 میلیارد دلاری شش ماهه به معنی نیاز حداقل 4 میلیارد دلاری ارز وارداتی است که باید دانست چه سهمی از این میزان بر اساس نرخ نیمایی تامین می‌ شود؟ و در صورت رفع عمده این نیاز، باید نسبت به تداوم کنترل قیمت ارز با نرخ توافقی خوش‌ بین بود.

بر اساس این آمار همچنین حجم نقدینگی در پایان شهریورماه سال1401  به (معادل 55949.3 هزار میلیارد ریال) رسیده نسبت به پایان سال 1400 معادل 15.8 درصد افزایش یافته است. همچنین، نرخ رشد دوازده‌ ماهه نقدینگی در شهریور‌ماه 1401 معادل 37.5 درصد بوده است.

گفته شده حدود 2.5 واحد درصد از رشد نقدینگی در دوازده‌ ماهه منتهی به پایان شهریور ماه سال 1401 مربوط به اضافه شدن اطلاعات خلاصه دفترکل دارایی­ ها و بدهی­ های بانک مهر اقتصاد به اطلاعات خلاصه دفترکل دارایی­ ها و بدهی­ های بانک سپه (به‌ واسطه ادغام بانک‌ های متعلق به نیروهای مسلح در بانک سپه) است و فاقد آثار پولی است.

 بر این اساس باید انتظار داشت تا به میزان حداقل 32 درصد نرخ رشد نقدینگی را در پایان سال شاهد باشیم که بر شتاب تورم تاثیر قابل توجهی دارد.

بانک مرکزی این هفته همچنین در اعلام شاخص‌های کلان اقتصادی پایان شهریور  اعلام کرد: رشد پایه پولی در دوازده ماهه منتهی به شهریور­ماه سال 1401 به 33.1 درصد رسید. لازم به ذکر است پایه پولی در پایان شهریورماه سال 1401 (معادل 6907.3 هزار میلیارد ریال) نسبت به پایان سال 1400، رشدی معادل 14.4 درصد داشته که در مقایسه با رشد متغیر مذکور در دوره مشابه سال قبل (13.1 درصد) به میزان 1.3 واحد درصد افزایش یافته است. 

بر این اساس و با توجه به شرایط سیاسی و تنگناهای موجود و ریزش ادامه‌دار بازار سرمایه ناگزیر شاهد سیل نقدینگی به بازار ارز و سکه و طلا و تداوم سفته‌بازی در بازار مسکن خواهیم بود. دلار در صورت کنترل قیمت با نرخ ارز توافقی، سقف مورد انتظار قیمت خود را در سکه حفظ خواهد کرد.

در بازارهای جهانی

بهای طلا در محدوده 1650 دلار با نوسان تقریبا 10 دلاری این هفته را پشت سرگذاشت. اتفاق مهم تقابل برابری یورو و دلار در مرز یک است. بانک مرکزی اروپا در حالی نرخ بهره سپرده را با 75 صدم درص افزایش تا 1.5 درصد بالا برد و برابری یورو به دلار را به 1.1 رساند و سبقت نرخ یورو در مقابل دلار در بازار ایران را در روزهای پایانی هفته رقم زد که اعلام نرخ رشد تولید ناخالص داخلی آمریکا (در سه ماهه سوم) به 2.6 درصد و 0.2 درصد بیشتر از پیش‌ بینی‌ ها موجب تقویت دلار و افت دوباره برابری یوروبه دلار در سطح 0.99 شد.

از این رو ممکن است دلار قدری نسبت به دلار در ایتدای هفته آینده در بازار ایران عقب بنشیند.

انتظار می‌ رود تا در اجلاس روزهای اول و دوم ماه نوامبر فدرال رزرو نرخ بهره شبانه overnight با 75 صدم درصد با 1.5 برسد.

طلا همچنان به دلیل افزایش تورم و رشد قیمت دلار تحت فشار است. بحران انرژی و تورم در آمریکا و اروپا کماکان عامل مهمی بر تثبیت قیمت طلا است. 

جدول نرخ‌ های بسته شده مختلف ارز در هفته منتهی به 5 آبان ماه 1401 (تومان)

نرخ پایانی دلار در بازارهای داخلی و منطقه

نرخ ارز صرافی‌ بانک‌ ها (10 صبح)  (تومان)

متوسط نرخ ارز صرافی‌ های غیر بانکی تهران (تومان)

نرخ فروش سکه و اونس (میلیون تومان)