هفته نامه اکونومیست در شماره جدید خود به برخی نکات مهم درباره وضعیت اقتصاد جهان اشاره کرده است. باید به این نکات توجه داشت تا درکی بهتر از روندهای آینده پیدا کرد. به رغم نمایان شدن نشانه های امیدوارکننده این پرسش مطرح است که آیا زمان اعلام حل مشکلات اقتصادی جهان فرا رسیده است؟ آیا ما به بحران های متعدد مواجه هستیم یا روندهای مثبت متعدد؟ در مطلب حاضر بخش هایی از این مقاله نشریه اکونومیست آورده شده است.
بورس24 : نوسان شاخص های مالی و قیمت مواد خام در روزهای اخیر بزرگ نبوده و این در حالی است که داده های بسیار مهم از اقتصاد آمریکا و اروپا منتشر شده است. در هفته های اخیر اخبار گوناگون از اقتصادهای بزرگ و عوامل ژئوپلیتیک نظیر جنگ اوکراین منتشر شده و سرمایه گذاران مجبور هستند بر تمامی تحولات بازارها تمرکز کنند زیرا دوران حاضر دورانی پر حادثه است و درباره آینده هیچ قطعیتی وجود ندارد.
تا چند هفته پیش دیدگاه ها درباره آینده کاملا منفی بود و ریسک رکود به شدت بالا رفته بود زیرا در آمریکا بانک مرکزی مشغول بالا بردن نرخ های بهره بود، اروپا با بحران انرژی مواجه بود و در چین سیاست "کووید صفر" به کاهش شدید نرخ رشد اقتصاد منجر شده بود. اما اکنون وضعیت تغییر کرده زیرا بانک مرکزی آمریکا بالا بردن نرخ های بهره را کند کرده، سیاست های سختگیرانه دولت چین برای مهار تورم کنار گذاشته شده و وضعیت انرژی در اروپا بهتر از حدی است که قبلا تصور می شد. در واقع پس از سه سال بحرانی و پرآشوب، سرمایه گذاران به دلایلی می توانند درباره افق اقتصاد جهان خوشبین باشند اما آیا ریسک ها از میان رفته است؟
شاهد کاهش نرخ تورم در آمریکا هستیم یعنی بانک مرکزی می‌تواند به زودی بالا بردن نرخ های بهره را متوقف کند در نتیجه ریسک رکود کاهش یافته است. از سوی دیگر هوای گرم تر از حالت طبیعی در زمستان اروپا به کاهش قیمت انرژی منجر شده است و سال جاری قطعا نرخ رشد اقتصاد چین بالاتر از سال گذشته خواهد بود. به همین دلیل عملکرد بورس ها و بازار مواد خام در ماه جاری مثبت بوده است اما برای اعلام پایان مشکلات اقتصادی جهان خیلی زود است. ماه گذشته میلادی نرخ تورم در آمریکا مثل ماه های قبل از آن کاهش یافت و به دلیل قیمت پایین تر انرژی و دیگر کالاها، احتمالا نرخ تورم پایان سال جاری میلادی به نزدیک 2 درصد کاهش می یابد. اما همزمان با کاهش نرخ تورم شاهد افت نرخ رشد اقتصادی هستیم.
ماه پیش تولید صنعتی و خرده فروشی کاهش یافت و شاخص‌های مهم اقتصاد نشان می‌دهند رخ دادن رکود تقریباً قطعی است. در حال حاضر بازار کار سالم ترین بخش اقتصاد است اما تقاضای بالا برای نیروی کار خبر خوبی برای بانک مرکزی نیست زیرا این نهاد سخت‌تر خواهد توانست فشارهای تورمی را مهار کند. رشد دستمزدها کند شده اما همچنان بالاست. از سوی دیگر ممکن است شرکت ها قیمت کالاها و خدمات خود را بالا ببرند و هر دو عامل سبب حفظ شدن فشارهای تورمی می شود. بسیاری از سرمایه‌گذاران انتظار دارند بانک مرکزی آمریکا پایان سال جاری نرخ های بهره را پایین آورد اما اگر این نهاد واقعاً بخواهد تورم را به نزدیکی دو درصد کاهش دهد و در آن سطح نگه دارد باید تا وقتی رشد دستمزدها متوقف شود نرخ های بهره را بالا نگه دارد حتی اگر رکود رخ دهد.
اگر آمریکا دچار رکود شود، اروپا نیز دچار رکود خواهد شد. در اروپا با آنکه قیمت انرژی کاهش یافته اما تورم بالاست و کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا گفته است نرخ‌های بهره باید بسیار بالاتر برده شود. افزایش ارزش دلار سبب می شود بانک مرکزی اروپا برای مهار تورم با مشکلات بزرگ تری مواجه شود و نیز وضعیت اقتصادهای نوظهور که بدهی دلاری بالا دارند نگران کننده خواهد شد.
پایان یافتن سیاست "کووید صفر" در چین ریسک تداوم اختلال ها در زنجیره های تامین را کم کرده اما بازگشایی اقتصاد چین بر فشارهای تورمی می افزاید زیرا قیمت انواع مواد خام افزایش خواهد یافت. علت اینکه اکنون مخازن گاز در اروپا پر است این است که سال پیش تقاضای چین برای گاز طبیعی مایع ۲۰ درصد پایین تر از حد معمول بود. سال جاری تقاضای چین برای تمامی مواد خام از جمله انرژی افزایش خواهد یافت و این به معنای رشد قیمت هاست.
با توجه به آنچه بیان شد اقتصاد جهان امسال با مشکلات بزرگ مواجه خواهد بود و هیچکس نباید تصور کند سال جاری سال رونق خواهد بود و ریسکی وجود نخواهد داشت. تنها وقتی سطح دستمزدها بالا نرود و بحران انرژی پایان یابد می توان گفت وضعیت اقتصاد جهان بهتر خواهد شد.
در روزهای اخیر سرمایه گذاران هم خوشبین بوده اند و هم نگران. امروز نوسان شاخص های مالی در بورس های بزرگ آسیا و اروپا اندک بوده و در بورس آمریکا شاخص ها کمی کاهش یافته اند. این نگرانی وجود دارد که بانک مرکزی آمریکا نرخ های بهره را بیش از حد بالا ببرد و بدون آنکه لازم باشد زمینه رکود را فراهم کند. رکود در اقتصاد آمریکا اثرات بزرگ بر بازارها و اقتصادها خواهد داشت. برای مثال از تقاضا برای کالاهای چینی می کاهد و نرخ رشد اقتصاد چین کمتر از حدی خواهد بود که اکنون پیش بینی شده است. همچنین اقتصادهای وابسته به صادرات به چین دچار مشکل خواهند شد.
بدین ترتیب اقدامات بانک مرکزی آمریکا بسیار مهم است. در هفته پیش رو روزهای سه شنبه و چهارشنبه نخستین نشست کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا برگزار می شود و تصمیم این نهاد و سخنان رییس بانک مرکزی پس از نشست بسیار اثرگذار خواهد بود.
در زیر نمودار تغییرات شاخص استاندارد اند پورز در بورس آمریکا در یک سال اخیر نشان داده شده است:
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.