تقابل دو دیدگاه درباره بورس

بورس24 : دیروز مصادف بود با اولین سالگرد ریزش سنگین اخیر بازار. یک سال قبل در چنین روزی بازار پس از تجربه چند ماه روند صعودی و بازدهی های بالا وارد فاز رکود شد و روند اصلاحی آن حدود 5 ماه به طول انجامید.

نیمه های خرداد ماه سال 1397 بود که بازار سرمایه با اقبال همراه شد و شاخص کل بورس که در ارتفاع 99 هزار واحدی قرار داشت، پس از پیمودن یک روند صعودی نسبتا پرشتاب حدود 100 درصد رشد کرد و به محدوده 195 هزار واحدی رسید. در این زمان شاخص کل 96 هزار واحد ارتفاع را طی کمتر از 4 ماه پیمود و در هفته دوم مهر ماه به بالاترین حد خود که تا آن زمان تجربه کرده بود، رسید.

نهم مهر ماه اما آغاز یک ریزش نسبتا سنگین برای بازار بود. دقیقا یک سال قبل جو عمومی بازار چرخش 180 درجه ای انجام داد و مسیر نزول را در پیش گرفت. اصلاحی که تا پایان بهمن ماه و تا کاهش شاخص کل تا محدوده 156 هزار واحد ادامه یافت. یعنی به دنبال دوره صعود 4 ماهه بازار که با میانگین بازدهی 96 درصدی همراه بود بازار حدود 5 ماه دوره کاهش را متحمل شد و بازدهی متوسط بازار منفی 20 درصد بود.

مراقب باشیم اتفاق سال 83 دوباره تکرار نشود

در گفت و گو با بهزاد گلکار از کارشناسان خبره بازار سرمایه پرسیدیم که به نظر شما علت اصلی فشار عرضه ها در روز گذشته چه بود و این عرضه ها تا چه حد می تواند به همزمانی با آغاز دوره رکود 4 ماهه سال گذشته ارتباط داشته باشد و این که اگر بخواهیم شرایط کنونی بازار را با یک سال قبل مقایسه کنیم چقدر تفاوت یا شباهت دارد؟

او ابراز داشت: در ابتدا باید گفت که بازار این روزها را نمی توان با سال گذشته مقایسه کرد زیرا اولا شرایط التهابی که در بازارهای گوناگون مانند بازار مسکن و ارز در سال گذشته تجربه شد با وضعیت امسال متفاوت است. دوما شرایط تحریمی امسال با سال گذشته کاملا متفاوت است. به طوری که در سال جاری تحریم ها التهابی در بازار به وجود نیاورده اند و از سوی دیگر در بازار ارز نیز نوسان نداریم.

وی تاکید کرد: بنابراین با توجه به این که شرایط سال جاری با سال گذشته اصلا قابل مقایسه نیست قیاس بازار امروز با یک سال قبل مقایسه ای بسیار ساده انگارانه به نظر می رسد و بعید است که حرفه ای ها این دو شرایط را با یکدیگر قیاس کنند. بلکه کارشناسان حرفه ای افق را می بینند. اما افق بازار بیانگر چیست؟ آن گونه که از افق بازار به نظر می رسد در چهارچوبی قرار نمی گیرد که با سرعت کنونی بتواند به روند صعودی خود ادامه دهد و بازار قطعا به اصلاح نیاز دارد و حتی نیازمند اصلاح های بزرگ تری است.

گلکار تصریح کرد: پی بر ای هایی که در حال حاضر فعالان بازار سرمایه به سهم ها داده اند خیلی خیلی بالا و خوشبینانه است و به اعتقاد من بازار می بایست زودتر از این ها نفس می کشید. بازار نیز موجود زنده ایست که نیاز به نفس کشیدن دارد اما متاسفانه اخیرا با سرعت زیادی و به صورت یکنفس در حال صعود بود.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه ضمن تاکید بر نادرست بودن مقایسه بازار امسال با سال گذشته اذعان داشت: متاسفانه بزرگ ترین نگرانی که فعلا وجود دارد این است که اتفاقی که در سال 83 برای بازار افتاد امسال نیز تکرار شود. خوشبینی های بیش از حدی که در سال 83 وجود داشت موجب شد تا بازار به شدت رشد کند اما با یک شوک بسیار بسیار کوچک که در آن زمان ایجاد پرونده برای برنامه هسته ای ایران بود، بازار وارد دوره ریزشی شد که سال ها ادامه داشت.

او اضافه کرد: در حال حاضر نیز این نگرانی وجود دارد که اکنون که فعالان بازار سرمایه بیش از حد به بازار خوشبین شده اند یک شوک بسیار کوچک شامل ریسک های سیستماتیک می تواند اثر منفی بسیار بسیار بزرگی بر بازار داشته باشد و اتفاقی که در سال 83 رخ داد یکبار دیگر تداعی شود.

بازار تا آخر مهر ریسکی ندارد

اما پژمان شعبانپور فرد کارشناس و خبره بازار های مالی درباره شرایط فعلی بازار سرمایه و چشم انداز پیش روی بازار نظر متفاوتی دارد.

او به بورس24 گفت: کافی است گزارش های منتشر شده در کدال را نگاه کنید، عملکرد شش ماهه شرکت ها قابل دفاع است و این وضعیت نشان می دهد با متغیر های فعلی بازار سرمایه ما حداقل تا پایان مهر ماه ریسکی ندارد.

وی در ادامه گفت: طبیعتا نوسانات مثبت و منفی در ذات بازار های مالی است و این موضوع منجر به پویایی بازار و گردش سهام بین سرمایه گذاران خواهد شد، این امری عادی است که پس از هر دوره رشد متوالی ، بازار با فشار فروش و جابه جایی سهم روبرو باشد.

شعبانپور فرد گفت: توجه به این موضوع نیز خالی از لطف نیست که بازار سرمایه در این روزها پر حجم معامله می شود چه در روزهای مثبت و چه در روزهای منفی این موضوع نیز خود سیگنالی است که نشان می دهد بازار خریدار دارد و این حجم معاملات نشان می دهد بازار با ریسک کمی روبرو است.

این فعال بازار سرمایه افزود: GDP کشور در سال ۹۲ در حدود ۴۲۰ میلیارد دلار بود و ارزش بازار در محدوده ۱۵۵ میلیارد دلار اکنون با توجه به شرایط فعلی و در نظر گرفتن دلار ۱۱ هزار تومانی ارزش بازار همچنان جای رشد دارد و باید این موضوع را نیز لحاظ کرد که در سال های اخیر شرکت های جدیدی نیز در بورس عرضه شده است.

شعبانپور فرد در پایان گفت: با توجه به متغیر های فعلی، گزارشات شش ماهه، ظرفیت های موجود در خصوص افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی، حجم معاملات و نقدینگی موجود در بازار ریسک خاصی در بازار وجود ندارد.