به دنبال انگیزه برای چرخش

سایه اصغری -  بورس24 : بورس تهران معاملات دومین روز هفته را منطقی‌تر و متعادل‌تر از بازار شنبه آغاز کرد و در دقایق ابتدایی، موج خفیفی از تقاضا وارد میدان شد اما از آنجا که خریداران هیجان و عجله بالایی برای برگشت نداشتند، به مرور شاهد عقبگرد بازار و سرخ‌پوش شدن بسیاری از نمادها بودیم. با این حال در نیمه دوم بازار و بواسطه جذابیت قیمت‌ها، فروشنده‌ها کمی از مواضع خود عقب نشستند و لذا با پیشروی آرام خریداران، فضا رو به بهبود رفت و در نهایت 54 درصد از نمادها در دامنه مثبت به کار خود خاتمه دادند. در نتیجه معاملات روز گذشته، شاخص کل به‌لطف اثرگذاری نمادهای پتروشیمی، با رشد حدود 12 هزار واحدی تا ارتفاع دو میلیون و 777 هزار واحدی پیشروی کرد. ارزش معاملات با رشد خفیف 11 درصدی به 7.2 همت رسید اما تراز نقدینگی حقیقی‌ها کماکان منفی (خروج 440 میلیارد تومان) بود. 

در بازار دیروز حمایت از نمادهای پرتراکنش اندکی افزایش یافت اما حجم معاملات و حضور نه‌چندان قوی خریداران بیانگر این موضوع است که هنوز انرژی و انگیزه قوی برای چرخش بازار ایجاد نشده و لذا به نظر می‌رسد به مدت زمان بیشتری برای تغییر مسیر نیاز داریم. هنوز بسیاری در بازار تردید دارند و برای منفی شدن آن دلایل متعددی مطرح می‌کنند. یکی از بهمن و اسفند به عنوان ماه‌های پُر عرضه حقوقی‌ها سخن می‌گوید، دیگری گزارش‌های نه‌چندان خوب ماهانه را عامل افت می‌داند و برخی هم معتقدند پول درون بازار پشت صف پتروشیمی‌ها رفته و خلاصه هر کس روند اصلاحی بازار را به یک موضوع ارتباط می‌دهد. البته همانطور که طی روزهای اخیر هم اشاره شد، برخی از پارامترها نظیر P/E و P/S جذاب در کنار ارزش بازار 120 میلیارد دلاری مانعی برای افت جدی قیمت‌ها خواهد بود و برآورد ما این است که از اینجا به بعد ماجرا، اصلاح بازار بیشتر در بُعد زمان (حرکت‌های رفت و برگشتی) صورت بگیرد و خیلی کاهش قیمت علی‌الخصوص در نمادهای با شرایط بنیادی قوی و آنهایی که چشم‌انداز مثبت سودسازی دارند، نداشته باشیم.

فراموش نکنیم که P/E آینده‌نگر بازار در چه سطحی قرار دارد. سود شرکتها تا پایان دوره 9 ماهه حدود 1,400 همت و تا پایان سال با نرخ ارز 65 هزار تومانی، به بیش از 1,600 همت خواهد رسید. اگر میانگین دلار نیما برای سال آینده را حدود 75 هزار تومان لحاظ کنیم، سود (سر انگشتی) 1404 شرکتها به بیش از 2,000 همت خواهد رسید. علاوه بر این، انتظار می‌رود در فصل مجامع پیش رو، حدود 500 همت سود میان سهامداران شرکتها توزیع شود. ارزش کل بازار سرمایه (بورس + فرابورس) در حال حاضر 10.370 همت است. بنابراین چنانچه قیمت‌ سهام را تا تیرماه 1404 ثابت فرض کنیم، نسبت P/E-forward بازار به کمتر از 5 واحد خواهد رسید ! به همین دلیل است که اعتقاد داریم اگر ریسک سیاسی و نظامی جدیدی تحمیل نشود، بازار در این قیمت‌ها نخواهد ماند و به احتمال بسیار بالا بخش زیادی از این رشد تا خرداد سال آتی پیشخور و محقق خواهد شد.

جالب است بدانید که ارزش بازار در تاریخ انتخابات ریاست جمهوری 148 میلیارد دلار، ابتدای سال 152 میلیارد دلار، کف دوره رونق سال 1401 در آبان ماه 167 میلیارد دلار و روز کذایی 19 اردیبهشت 1402 که موجبات بی‌اعتمادی به بورس را فراهم کرد، 210 میلیارد دلار بوده است. یعنی ما برای اینکه به ابتدای سال و در ادامه به سقف اردیبهشت 1402 بازگردیم، نیاز به رشد به ترتیب 25 و 70 درصدی ارزش دلاری بازار داریم ! حتی بازار برای اینکه کف آبان 1401 را پیش بگیرد، نیاز به رشد 35 درصدی دارد !

اما در ادامه ببینیم، برای برون‌رفت از وضعیت فعلی نیاز به چه محرک‌هایی داریم. طبیعتا یکی از مهمترین محرک‌ها به حرکت درآمدن مجدد دلار نیمایی خواهد بود. دلار آزاد طی روزهای اخیر با رشد آرامی از کانالهای 83 - 84 هزار تومان گذر کرده اما دلار توافقی مدتی است که در سطوح 66 - 67 هزار تومانی درجا می‌زند. البته روز گذشته نیما رشد 200 تومانی را تجربه کرد و چشمک ریزی به بازار زد. اما به هر جهت اختلاف بین دلار آزاد و توافقی 25 - 26 درصد است و بازار انتظار کاهش بیشتر شکاف بین ارز رسمی و غیررسمی را دارد. محرک دوم نرخ بهره است که فعلا بحث کاهش دستوری به نرخ 25 درصد اثرگذار نبوده و بسیاری منتظر تحولات و اقدامات مهم‌تری برای حرکت کاهشی آن هستند.

البته برخی معتقدند همیشه نرخ اعلامی از سوی بانک مرکزی نرخ اصلی بوده و بعد از گذشت مدتی سایر نرخ‌ها در این مسیر قرار خواهند گرفت. اما برداشت فعلی بازار این است که بانکها با مشتریان خود با همان نرخ 30 درصدی تمدید کرده و فعلا خبری از کاهش نرخ بهره نخواهد بود. محرک سوم می‌تواند اخبار و حواشی حول محور مجمع روز چهارشنبه ایران‌خودرو و تغییرات مدیریتی در این شرکت باشد. و محرک آخر مربوط به تحولات سیاسی و توافق بر سر آغاز دور جدیدی از مذاکرات میان ایران و غرب است. به نظر روی محرک دوم یعنی نرخ بهره (در کوتاه‌مدت) خیلی نمی‌توان حساب باز کرد و محرک چهارم هم خیلی قابل پیش‌بینی نیست و در مجموع این دو محرک تا حدودی بهم گره خورده‌اند. یعنی اگر بحث مذاکرات جدی شود و خیال دولت از بابت عدم حرکت نقدینگی به سمت بازارهای سفته‌بازی راحت شود، نرخ بهره هم به سرعت کاهش خواهد یافت. اما محرک اول و سوم تا حدودی در دسترس خواهند بود.

و در انتهای گزارش به این نکته اشاره کنیم که بازار از ابتدای زمستان روند اصلاحی داشته و حدود 6 هفته شاهد افت قیمت و دست‌به‌دست شدن سهام بوده‌ایم. احتمالا تا پایان بهمن هم وضعیت به همین شکل باشد و کمی دیگر اصلاح قیمتی و زمانی داشته باشیم تا این سیکل هم خاتمه یابد. البته در این بین رسیدن هر خبر و تحولی می‌تواند فضا را زودتر از موعد انتظار تغییر دهد اما به طور کلی با در نظر گرفتن این فضا و این سناریو، فنر بازار بار دیگر جمع شده و با اتفاق و تحولات و رویدادهای مختلف تغییر مسیر قوی‌تری را شاهد خواهد بود. در حال حاضر تمام تلاش بازار ایستادن در نقطه فعلی و از دست ندادن حمایت 2.7 میلیونی شاخص است.

به سراغ بازار برویم. بازاری که بد آغاز نکرد و برای دقایقی شاهد سبزپوش شدن بیش از 50 درصد از نمادها بودیم اما با گذر از دقایق ابتدایی و روشن شدن ضعف طرف تقاضا، مجددا فشار عرضه‌ها بیشتر شد. هر چند که در یک ساعت پایانی بازار، تعادل برقرار شد و فضا کمی رو به بهبود رفت. اما برای امروز هم بازاری نوسانی و کم‌رمق مورد انتظار است و تصور می‌کنیم در نیمه دوم بازار تقاضای بهتری را داشته باشیم.

2) جدول بررسی آخرین وضعیت شاخص‌ها، بازار، نوسانات بازارهای جهانی و منحنی ارزش معاملات :

3) سر تیتر خبرهای سیاسی و اقتصادی – اخبار و شایعات بازار :  

* مجمع تشخیص مصلحت نظام در بررسی لوایح CFT و پالرمو در آستانه تصمیمی بزرگ قرار گرفته است. برداشتن این دو مانع که زمینه خروج ایران از لیست سیاه FATF را فراهم می‌کند و به خودتحریمی پایان می‌دهد به باور فعالان اقتصادی می‌تواند به بهبود مبادلات تجاری و بانکی منجر شود.

* نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا در دیدار با ریچارد گرنل فرستاده ویژه ترامپ خواستار «عصر تازه» در روابط با واشنگتن شد. سفر گرنل موجب شد تا او اولین مقام ارشد ایالات متحده باشد که هواپیمایش پس از بیش از یک دهه در کاراکاس به زمین می‌نشیند !

* وبشهر در نظر دارد نسبت به واگذاری 55 درصد (1.3 میلیارد سهم) قشکر بصورت یکجا و نقد یا شرایطی (50 درصد نقد و مابقی اقساط) به قیمت پایه هر سهم 717 تومان اقدام نماید. زمان عرضه سهام روز دوشنبه مورخ 29/11/1403 می‌باشد و در صورت تحقق فروش، مراتب و آثار مالی مربوطه اطلاع‌رسانی خواهد شد. با توجه به سیاست بانک ملی نسبت به فروش دارایی‌ها و خروج اخیر وبانک از شاراک، محتمل است این بلوک هم خریدار داشته باشد. بنابراین روند معاملات در هر دو سهم را باید زیر نظر داشت. به نظر وبشهر پتانسیل حرکت به سمت قیمت‌های 700 تومانی را داشته باشد.

4) بررسی صنایع :

* در گروه پتروشیمی، با رسیدن شفاف‌سازی شرکتها و عدم رفع ابهام موجود درخصوص نرخ یوتیلیتی شاهد بازگشت نمادها به تابلوی معاملات هستیم. مهمترین اتفاق روز گذشته، عرضه صف تقاضای شگویا بود. سهمی که تنها با 8 درصد رشد به تعادل رسید. دلیل اصلی این مساله هم فارغ از شرایط نامطلوب بازار، P/E بالای سهم و ضعف فضای بنیادی شرکت است. در سایر نمادها به نظر 2 – 3 روز دیگر شاهد صف‌نشینی بازار باشیم. در مقطع فعلی، به نظر نمادهای نظیر شفن، جم، نوری و بوعلی گزینه‌های مطمئن‌تری برای خرید باشند. به‌خصوص شفن که P/E پائین‌تری دارد و اهرم بالاتری در نرخ فروش دارد. البته جم هم به دلیل عدم عرضه حجم مبنا برای امروز صف جدی‌تری خواهد داشت. در کنار این نمادها، منفی‌های تاپیکو هم برای خرید گزینه جذابی است.

* در گروه بانکی نزدیک شدن به زمان تعیین تکلیف پرونده fatf منتج به بهبود نسبی تقاضا در برخی از نمادها شد. در این گروه همه نگاه‌ها به وبملت است. سهمی که پس از رشد قدرتمند اخیر، مدتی است در یک الگوی مثلث متقارن در حال نوسان و استراحت بوده و برای برگشت به مدار رشد نیاز به گذر پر قدرت از مقاومت 340 تومانی دارد. در سوی دیگر وتجارت را داریم که حول محور 180 تومان در نوسان است. بهبود عملیات بانکداری نشان می‌دهد که وتجارت پس از کمی دست‌به‌دست شدن و کف‌سازی رالی جدیدی را با اهداف قیمتی 250 تومانی در پیش خواهد گرفت. و در نهایت اشاره به وپست داشته باشیم که تحت تاثیر گزارش خوب 9 ماهه نهتنها افت نکرد که رکورد قیمتی جدیدی را ثبت کرد. برای وپست اهداف قیمتی 850 تومانی را در میان‌مدت متصوریم. در کنار این نمادها، وسینا هم گزینه جذابی است.

* در گروه سیمانی، اکثر نمادها سبزپوش بودند و جالب است که در این گروه اصلاح قیمت‌ها عمیق نیست و عمدتا در بُعد زمان رخ می‌دهد. دلیل این مساله هم مازاد تقاضای سیمان در بازار است که منجر به رشد آرام قیمت سیمان در بورس کالا و در ادامه تقویت فروش و رشد سود شرکتها می‌شود. در این گروه سشرق با افزایش تقاضا به مقاومت مهم 1,200 تومانی رسیده است. این سهم برای رسیدم به تارگت میان‌مدتی 1,600 تومانی، باید از مقاومت فعلی خود گذر کند. در سوی دیگر سفارس را داریم که مدتی است حد فاصل قیمت‌های 5,300 تا 5,800 تومان در نوسان است. بنابراین سفارس برای راهیابی به کانال 6 هزار تومانی نیاز به خروج رو به بالا از محدوده اشاره شده دارد.

* و در نهایت اشاره به گروه تایرسازی داشته باشیم. با افزایش دلار نیمایی و افزایش نرخ مواد اولیه، بازار در انتظار موافقت دولت با افزایش نرخ تایر است. در این گروه دو نماد پارتا و پکویر را در این مقطع بیشتر می‌پسنیدم. البته پتایر و پیزد هم گزینه‌های بدی نیستند. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم در منفی‌های احتمالی بازار این نمادها را بیشتر زیر نظر داشته باشید.