استیبل‌کوین‌ها رمزارزهای باثباتی هستند که با پشتوانه دارایی‌های واقعی یا الگوریتمی، نوسانات شدید بازار را کاهش می‌دهند و امکان تراکنش‌های سریع، کم‌هزینه و قابل اعتماد را در اکوسیستم بلاک‌چین فراهم می‌کنند.
بورس24 : استیبل‌کوین‌ها نسل تازه‌ای از رمزارزها هستند که با تکیه بر پشتوانه‌های فیزیکی، پولی یا الگوریتمی با هدف ایجاد ثبات قیمتی در بازار دیجیتال توسعه یافته‌اند. این دسته از دارایی‌های دیجیتال با حذف نوسانات شدید، به ابزار مهمی در مبادلات، وام‌دهی و خدمات مالی مبتنی بر بلاک‌چین تبدیل شده‌اند.
استیبل‌کوین چیست و چگونه عمل می‌کند؟
استیبل‌کوین‌ها گروهی از رمزارزها هستند که برای ایجاد ثبات قیمتی طراحی شده‌اند؛ این ثبات یا از طریق پشتوانه دارایی‌های مشخص فراهم می‌شود یا از طریق الگوریتم‌هایی که عرضه توکن را متناسب با میزان تقاضا تنظیم می‌کنند. نخستین استیبل‌کوین در سال ۲۰۱۴ معرفی شد و با ترکیب امنیت و سرعت بلاک‌چین و کاهش نوسانات شدید، به‌تدریج به گزینه‌ای قابل اتکا برای کاربران تبدیل شد.
در ابتدا، این توکن‌ها عمدتاً برای خرید رمزارز در صرافی‌هایی استفاده می‌شدند که امکان تبادل مستقیم با ارز فیات نداشتند. اما امروزه کاربرد آن‌ها فراتر رفته و در معاملات، پرداخت‌ها، وام‌دهی و انواع خدمات مالی مبتنی بر قراردادهای هوشمند نقش‌آفرین هستند.
ماهیت دیجیتالی و قابلیت برنامه‌پذیری استیبل‌کوین‌ها باعث شده بتوانند با برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) و قراردادهای هوشمند تعامل کنند و در بسیاری از پلتفرم‌ها جایگزینی سریع و کم‌هزینه برای تراکنش‌های سنتی باشند.
نقش استیبل‌کوین‌ها در کاهش نوسانات بازار
رمزارزهای سنتی معمولاً با نوسانات شدید قیمتی همراه‌اند. نوسان‌پذیری به معنای تغییرات غیرقابل‌پیش‌بینی ارزش دارایی است که می‌تواند در مدت‌زمانی کوتاه قیمت را به‌طور قابل توجهی افزایش یا کاهش دهد. حتی رمزارزهای بزرگ نیز گاهی بیش از ۱۰ درصد در دوره‌های کوتاه نوسان دارند و همین ویژگی توانایی آن‌ها را برای ایفای نقش «پول» در مبادلات روزمره کاهش می‌دهد.
یک دارایی باید سه ویژگی اصلی داشته باشد تا نقش پول را ایفا کند: وسیله مبادله، واحد سنجش ارزش و ابزار ذخیره ارزش. استیبل‌کوین‌ها دقیقاً به این دلیل اهمیت دارند که با کاهش نوسانات قیمتی، امکان استفاده از بلاک‌چین را در پرداخت‌ها و تراکنش‌های واقعی فراهم می‌کنند و به پلی میان رمزارزها و ارزهای فیات تبدیل می‌شوند.
پشتوانه و سازوکار حفظ ارزش استیبل‌کوین‌ها
استیبل‌کوین‌ها به دلیل ثبات نسبی خود می‌توانند نقش ابزار ذخیره ارزش را هم ایفا کنند و در معاملات روزمره کاربرد داشته باشند. بسیاری از آن‌ها با پول‌های فیات مانند دلار آمریکا یا کالاهایی مانند طلا «پگ» شده‌اند؛ یعنی ارزش یک واحد از آن‌ها برابر با یک واحد از دارایی مرجع حفظ می‌شود.
این ثبات از طریق پشتوانه واقعی، ذخایر نقدی یا اوراق بهادار کوتاه‌مدت، و امکان بازخرید مستقیم توکن با ارز پایه تضمین می‌شود. اگر قیمت از تعادل فاصله بگیرد، معامله‌گران با آربیتراژ آن را به محدوده مناسب بازمی‌گردانند. همین سازوکار باعث می‌شود ارزش اسمی اغلب استیبل‌کوین‌ها پایدار بماند و قدرت خرید کاربران حفظ شود.
کاربردهای مالی و معاملاتی استیبل‌کوین‌ها
استیبل‌کوین‌ها ابتدا برای جایگزینی ارز فیات در صرافی‌ها طراحی شدند، اما امروز کاربردهای متنوع‌تری پیدا کرده‌اند. از جمله: استفاده در پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi)، وام‌دهی با بازده بالاتر از حساب‌های سنتی، دریافت وام با وثیقه رمزارزی، انجام تراکنش‌های بین‌المللی سریع و کم‌هزینه، و انتقال حقوق و دستمزد در سطح جهانی.
استیبل‌کوین‌ها روی شبکه‌های بلاک‌چینی مختلفی منتشر می‌شوند و همین ویژگی باعث گسترش استفاده آن‌ها در صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) شده است؛ جایی که تراکنش‌ها بدون واسطه و مستقیم میان کاربران انجام می‌شود.
سازوکارهای حفظ ثبات در استیبل‌کوین‌ها
همان‌طور که ارزهای فیات ثبات خود را با سیاست‌های بانک مرکزی حفظ می‌کنند، استیبل‌کوین‌ها نیز از چهار نوع سازوکار برای ایجاد ثبات استفاده می‌کنند: پشتوانه فیات، پشتوانه رمزارزی، پشتوانه کالایی و الگوریتمی. بخشی از دارایی‌های پشتوانه ممکن است در اوراق بدهی دولتی یا اوراق قرضه شرکتی کوتاه‌مدت سرمایه‌گذاری شود تا نقدشوندگی و امکان بازخرید دائمی تضمین گردد.
استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه ارزی (فیات)
در این مدل، ذخایر معادل ارزش توکن‌ها به‌صورت نقدی یا اوراق بهادار نقدشونده در حساب‌های بانکی نگهداری می‌شود. ذخایر توسط نهادهای مرکزی مدیریت و به‌طور منظم حسابرسی می‌شود. خریداران مستقیم باید احراز هویت (KYC) و مراحل مبارزه با پول‌شویی (AML) را طی کنند.
هرچند توکن‌ها پس از انتشار میان تمام کاربران آزادانه جابه‌جا می‌شوند، صادرکننده قادر است در صورت درخواست مراجع قانونی، دارایی برخی آدرس‌ها را مسدود کند.
استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه رمزارزی
این دسته توسط سایر رمزارزها پشتیبانی می‌شود. نمونه مشهور آن Wrapped Bitcoin (WBTC) است که با پشتوانه بیت‌کوین روی شبکه اتریوم عرضه می‌شود.
برای حفظ ثبات، این مدل معمولاً بیش‌ازحد وثیقه‌گذاری می‌شود؛ مثلاً برای صدور ۵۰۰ دلار استیبل‌کوین ممکن است ۱۰۰۰ دلار اتر نگهداری شود. الگوریتم‌های خودکار و قراردادهای هوشمند، تعادل عرضه و تقاضا را تنظیم می‌کنند و پایداری قیمت را تضمین می‌نمایند.
این نوع نسبت به مدل‌های فیات، غیرمتمرکزتر است و بدون تکیه بر نهاد واحد، توسط پروتکل‌ها مدیریت می‌شود.
استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه کالایی
این نوع استیبل‌کوین نماینده دارایی‌های فیزیکی مانند طلا، نفت یا املاک است. طلا رایج‌ترین پشتوانه در میان این گروه است.
کاربران می‌توانند مالکیت دیجیتالی بخشی از یک کالای واقعی را به دست آورند بدون اینکه نیاز به نگهداری فیزیکی آن داشته باشند. این توکن‌ها معمولاً قابل بازخرید نقدی یا تبدیل به دارایی فیزیکی معادل نیز هستند.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.