کلاهبرداری‌های رایج در دنیای ارز دیجیتال

بورس24 : سرویس ارز دیجیتال - با گسترش روزافزون بازار رمزارزها، فرصت‌های مالی زیادی برای سرمایه‌گذاران ایجاد شده است. اما در کنار این فرصت‌ها، دنیای کریپتو به بستری برای فعالیت‌های مجرمانه و کلاهبرداری‌های گسترده نیز تبدیل شده است.

عدم نظارت کافی، ناشناس بودن تراکنش‌ها و هیجان‌زدگی سرمایه‌گذاران تازه‌وارد، شرایطی را فراهم کرده تا کلاهبرداران با روش‌های متنوعی اقدام به فریب کاربران کنند. در این مطلب به بررسی کامل کلاهبرداری‌های رایج در دنیای ارزهای دیجیتال می‌پردازیم.

بیشتر بخوانید: ترس در بازارهای مالی؛ ریشه‌ها، پیامدها و راه‌های کنترل

۱. پروژه‌های پانزی و طرح‌های هرمی

طرح پانزی یکی از شناخته‌شده‌ترین روش‌های کلاهبرداری مالی است که در دنیای رمزارزها نیز به وفور دیده می‌شود. در این نوع طرح‌ها، سود سرمایه‌گذاران قدیمی از طریق سرمایه‌های تازه‌واردان پرداخت می‌شود.

پروژه‌هایی مانند Bitconnect نمونه‌ای بارز از این مدل بودند که هزاران نفر را متضرر کردند. وعده‌های سودهای نجومی، ساختار وابسته به جذب زیرمجموعه و نبود محصول یا خدمات واقعی از نشانه‌های واضح طرح‌های پانزی هستند.

۲. توکن‌ها و پروژه‌های جعلی (Scam Coins)

در بازار کریپتو هر کسی می‌تواند با دانش فنی محدود، یک توکن بسازد و آن را با وعده‌های دروغین به سرمایه‌گذاران عرضه کند. این توکن‌ها معمولاً وب‌سایت‌های پرزرق‌وبرق، وایت‌پیپرهای کپی‌کاری‌شده و تبلیغات پرهزینه دارند، اما هیچ فناوری واقعی یا هدف تجاری پشت آن‌ها نیست. هدف صرفاً جذب سرمایه و فرار توسعه‌دهندگان با سرمایه کاربران است. اصطلاحاتی مثل "rug pull" به این معناست که توسعه‌دهندگان پس از جمع‌آوری سرمایه، پروژه را رها کرده و ناپدید می‌شوند.

۳. ایردراپ‌های جعلی و لینک‌های فیشینگ

ایردراپ‌ها به‌طور معمول به‌عنوان روش‌هایی برای توزیع رایگان توکن و جذب کاربران انجام می‌شود، اما همین ابزار در بسیاری از موارد تبدیل به تله‌ای برای دزدیدن اطلاعات کاربران شده است. کاربران با کلیک بر روی لینک‌های جعلی ایردراپ یا اتصال کیف پول به سایت‌های غیرمجاز، به طور ناخواسته کلید خصوصی خود را افشا می‌کنند یا اجازه برداشت دارایی را به هکرها می‌دهند.

بیشتر بخوانید: صبر در ترید ؛ راز موفقیت پنهان در بازارهای مالی

۴. کیف پول‌های جعلی و اپلیکیشن‌های مخرب

در فروشگاه‌های اپلیکیشن و حتی برخی سایت‌های معتبر، گاهی کیف پول‌هایی عرضه می‌شود که در ظاهر مشابه کیف پول‌های رسمی هستند، اما با هدف سرقت اطلاعات کاربران طراحی شده‌اند. این کیف پول‌ها ممکن است کلید خصوصی را ذخیره کنند یا اطلاعات ورود را به سرورهای مهاجم ارسال کنند. استفاده از کیف پول‌های رسمی با بررسی منبع دقیق دانلود، راه مقابله با این نوع تهدید است.

۵. پامپ و دامپ‌های سازمان‌یافته

گروه‌هایی در شبکه‌های اجتماعی مانند تلگرام و دیسکورد تشکیل می‌شوند که به صورت هماهنگ روی یک توکن ناشناخته خرید می‌کنند تا قیمت آن به‌طور مصنوعی افزایش یابد. پس از آن که سرمایه‌گذاران خرد با دیدن رشد سریع وارد می‌شوند، اعضای اصلی گروه به‌صورت ناگهانی توکن‌ها را می‌فروشند و قیمت سقوط می‌کند. در این میان تنها افراد مطلع از برنامه، سود می‌برند و دیگران متضرر می‌شوند.

۶. کلاهبرداری با هویت جعلی و سلبریتی‌ها

برخی کلاهبرداران با جعل هویت افراد مشهور در فضای مجازی، اقدام به تبلیغ پروژه‌های بی‌ارزش می‌کنند. نمونه‌های زیادی از تبلیغات تقلبی با نام ایلان ماسک، ویتالیک بوترین یا دیگر چهره‌های مشهور دیده شده است که کاربران را به ارسال رمزارز در ازای دریافت دوبرابری ترغیب می‌کند. این شیوه به نام "giveaway scam" نیز شناخته می‌شود.

۷. دستکاری قراردادهای هوشمند

برخی پروژه‌ها با سوءاستفاده از قراردادهای هوشمند، توکن‌هایی می‌سازند که به ظاهر قابل معامله هستند، اما کاربر پس از خرید نمی‌تواند آن‌ها را بفروشد یا انتقال دهد. این ترفند در بسیاری از پروژه‌های DeFi جعلی مشاهده شده و تنها راه مقابله با آن، بررسی کد قرارداد در پلتفرم‌هایی مانند Etherscan یا بهره‌گیری از تحلیل‌های فنی متخصصان است.

چگونه از کلاهبرداری‌های رمزارزی در امان بمانیم؟

برای محافظت از سرمایه خود در دنیای رمزارزها، رعایت چند نکته حیاتی است:

• هرگز به وعده سودهای نجومی و بدون ریسک اعتماد نکنید

• قبل از سرمایه‌گذاری، پروژه را از نظر تیم توسعه‌دهنده، اهداف، وایت‌پیپر و کد بررسی کنید

• فقط از کیف پول‌ها و صرافی‌های معتبر استفاده کنید

• مراقب لینک‌های مشکوک در شبکه‌های اجتماعی باشید

• همیشه احراز هویت دو مرحله‌ای را برای حساب‌های رمزارزی فعال کنید

• در صورت شک، از متخصصان مستقل یا انجمن‌های معتبر مشورت بگیرید

دنیای کریپتو با تمام جذابیت‌ها و فرصت‌هایش، محیطی پر از تهدیدهای پنهان نیز هست. شناخت روش‌های رایج کلاهبرداری، نخستین گام برای حفظ امنیت مالی در این بازار است. هرچند فناوری بلاکچین غیرقابل تغییر و شفاف است، اما این انسان‌ها هستند که با ناآگاهی یا طمع، قربانی دام‌های هوشمندانه می‌شوند. با آموزش، تحقیق و احتیاط می‌توان گام‌های مطمئن‌تری در مسیر سرمایه‌گذاری دیجیتال برداشت.