فوربس خبر داد: ایران، قدرتی نفتی در منطقه با ژئوپولتیکی منحصر به فرد

 زمزمه های عجیب و غریبی از آخرین جلسه اعضای اوپک به گوش می رسد و به نظر می آید هر 12 عضو این نهاد تصمیم دارند تا میزان تولیدات خود را 30 میلیون بشکه در روز ثابت نگاه دارند. اما به هر حال، بازار عکس العمل خاصی به قیمت نفت نشان نمی دهد و قیمت این کالای خاص همچنان در محدوده 60 دلار فراز و نشیب دارد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه(سنا)، قیمت نفت با تمام فراز و نشیب های خود در محدود هر بشکه 60 دلار معامله می شود ، در حالی که کارشناسان معتقدند برای ایجاد جهش در بازارها نیاز به تغییرات و افزایش قیمت این کالا داریم.

بر اساس این گزارش، تصمیم اخیر اوپک مبنی بر تولیدات روزانه 30 میلیون بشکه از این کالا، تصمیم به جایی بود، زیرا در بازار این کالا، تقاضای چندانی وجود ندارد.

این در حالی است که، اعضای اوپک، که حدود 30 درصد از نفت جهان را تولید می کنند، در نشست قبلی خود در ماه نوامبر سقف تولید 30 میلیون بشکه در روز را حفظ کردند، اقدامی که از آن به عنوان تلاش برای به حاشیه راندن تولیدکنندگان نفت شیل در آمریکا در بازار یاد می شود.

با این که اوپک در نظر دارد با کاهش میزان تولیدات عرضه و تقاضا را در این بازار متعادل نگاه دارد اما کارشناسان صحبت از قیمت نفت 40 دلاری می کنند قیمتی که برای هیچ بازاری قابل تصور نیست .

از طرف دیگر ، نگاه ها به مذاکرات سیاسی ایران و 6 قدرت جهانی است.

اگر این مذاکرات به نتیجه خوبی برسد، ایران میزان تولیدات نفت خود را افزایش خواهد داد و مشتریان بیشتری به سوی نفت خود را جذب می کند، اما همچنان عکس العمل اوپک به فضای باز سیاسی ایران و میزان تولیدات نفت این کشور نامعلوم است.

به نظر می رسد با افزایش میزان تولیدات نفت در ایران، این کشور به عنوان یکی از کشورهای قدرتمند در منطقه چه از لحاظ ژئوپولتیک و چه از لحاظ منابع، به قدرت بسیار زیادی دست یابد.

افزایش میزان تولید نفت، موجب توسعه شرکت های نفتی این کشور خواهد شد و اقتصاد ایران را با روزهای جدید رو به رو می کند.

گفته ها حاکی از این است که، شرکت های نفتی بزرگ دنیا مثل شل و توتال نیز برای سرمایه گذاری در پروژه های نفتی ایران ابراز علاقه کرده اند و آینده روشنی را برای صنعت نفت در این کشور تصور کرده اند که حاضر شده اند قبل از نهایی شدن توافقات، موقعیت این کشور را بررسی کنند.

اما به نظر رفتار ایران بسیار منطقی و عملگرا است و اوپک نمی تواند بهانه ای برای مخالفت پیدا کند.

این در حالی است که بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران، طی مصاحبه ای از افزایش یک میلیون بشکه نفت پس از به نتیجه رسیدن توافقات خبر داده است.

وی افزوده بود: در 6 یا 7 ماه آتی امیدوارم که روزانه یک میلیون بشکه به تولیدات خود اضافه کنیم. این گفته زنگنه به این معنا است که ایران در نظر دارد در ماه های آتی 25 درصد به میزان تولیدات نفت بیفزاید .

به نظر می رسد زنگنه برنامه های جامعی برای بعد از تحریم دارد و بازار در ظرف نهایت 18 ماه آینده شاهد سرازیر شدن نفت ایران به بازارهای جهانی خواهد بود.

در این سوی ماجرا، دبیرخانه اوپک اعلام کرد، تولید نفت خام ایران در ماه مه نسبت به آوریل افزایش یافت و به دو میلیون و 845 هزار بشکه در روز رسید.
این آمار نشان می‌دهد، ایران در ماه مه، امارات را که ماه پیش رقابت نزدیکی با آن داشت کنار زده و پس از عربستان و عراق سومین تولیدکننده بزرگ سازمان کشورهای صادرکننده نفت شده است.
عراق در ماه مه نیز با افزایش تولید روزانه 104 هزار بشکه ای جایگاه خود را به عنوان دومین تولید‌کننده بزرگ اوپک پس از عربستان حفظ کرده و در این ماه روزانه سه میلیون و 800 هزار بشکه تولید کرده است. تولید نفت عراق در ماه آوریل روزانه سه میلیون و 695 هزار بشکه بود.
تولید نفت عربستان در ماه مه روزانه با چهار هزار و 300 بشکه کاهش نسبت به آوریل به 10 میلیون و 107 هزار بشکه در روز رسیده است.
امارات در ماه گذشته میلادی روزانه 11 هزار و 700 بشکه تولید نفت خود را افزایش داد و از دو میلیون و 818 هزار بشکه در روز به روزانه دو میلیون و 830 هزار بشکه رساند.
امارات در ماه آوریل رقابت تنگاتنگی با ایران برای گرفتن رتبه سوم اوپک داشت اما در ماه مه ایران با اختلاف روزانه 15 هزار بشکه ای بالاتر از این کشور قرار گرفته است.
تولید نفت کویت نیز در آوریل روزانه با 77 هزار و 400 بشکه کاهش از روزانه دو میلیون و 762 هزار بشکه به دو میلیون و 685 هزار بشکه در روز رسید
اوپک، نهادی تأثیرگذار
سازمان اوپک، سازمان کشورهای صادر کننده نفت، یک کارتل بین‌المللی نفتی است که متشکل از کشورهای الجزایر، ایران، عراق، کویت، لیبی، نیجریه، قطر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، اکوادور، آنگولا و ونزوئلا است.
۱۲ سپتامبر ۱۹۶۰ کشورهای صادرکنندهٔ نفت با هدف محافظت از منافع خود اقدام به تاسیس سازمان واحدی موافقت کردند که به اختصار «اوپک» نامیده شد . این توافق در پایان مذاکرات نمایندگان این کشورها در بغداد حاصل شد.
هدف اصلی این سازمان، آنچنان که در اساسنامه بیان شده، به این شرح است: «هماهنگی و یکپارچه سازی سیاست‌های نفت کشورهای عضو و تعیین بهترین راه برای تامین منافع جمعی یا فردی آنها، طراحی شیوه‌هایی برای تضمین ثبات قیمت نفت در بازار نفت بین‌المللی به منظور از بین بردن نوسانات مضر و غیر ضروری؛ عنایت و توجه ویژه به کشورهای تولید کننده نفت و توجه خاص به ضرورت فراهم کردن درآمد ثابت برای کشورهای تولید کننده نفت؛ تامین نفت کشورهای مصرف کننده به صورت کارآمد، مقرون به صرفه و همیشگی؛ و بازده مناسب و منصفانه برای آنهایی که در صنعت نفت سرمایه گذاری می‌کنند.
در دهه‌های اخیر افزایش کشورهای صادر کننده نفت که خارج از این سازمان قرار گرفته‌اند رو به افزایش بوده و اوپک مجبور است که برای حفظ بهای نفت خام با آنها که در صدرشان روسیه قرار گرفته‌است کنار آید.
با وجود این، دولتهای عضو اوپک که سران برخی از آنها وابستگی‌های خارجی دارند با سایر اعضای این سازمان هماهنگی کامل ندارند. این سازمان در راستای دفاع در مقابل سیاست استثماری شرکت‌های بزرگ نفتی مشهور به «هفت خواهران» که بدلیل در اختیار داشتن تکنولوژی تولید نفت و تسلط بر شبکه حمل و نقل نفت خام، از افزایش قیمت نفت جلوگیری می‌کردند و ارزش آن را بصورت مصنوعی در بازار پایین نگه می‌داشتند، به پیشنهاد ونزوئلا در سال ۱۳۳۹ طی جلسه‌ای در بغداد با حضور نمایندگان کشورهای ایران، عربستان، ونزوئلا، کویت و عراق تاسیس شد.
اوپک در دهه نخست عمر خویش سعی در تداوم بقا و در دهه دوم سعی در تاثیرگذاری بر بازار نفت و اعاده حقوق کشورهای تولید کننده داشت. اکنون اوپک با افزایش وحدت نظر اعضایش، توانسته‌است تاثیرات مثبتی در جهت جلوگیری از سقوط ناگهانی و نیز افزایش انفجاری قیمت نفت داشته باشد
تصمیماتی که اوپک اتخاذ می‌کند تأثیر بسیار زیادی بر قیمت نفت در جهان دارد.

بعنوان مثال، در زمان بحران نفتی سال ۱۹۷۳ اوپک از ارسال نفت به آن دسته از کشورهای غربی که در جنگ یوم کیپور یا "جنگ اکتبر"، از اسرائیل حمایت می‌کردند، خودداری کرد.

در آن جنگ، کشورهای غربی به حمایت از رژیم صهیونیستی با مصر و سوریه وارد جنگ شدند. خودداری اوپک از ارسال نفت به کشورهای غربی باعث شد قیمت نفت در بازارهای جهانی ۴ برابر افزایش بیابد. این رشد قیمت که به مدت ۵ ماه ادامه داشت، در ۱۷ اکتبر ۱۹۷۳ شروع شد و در ۱۸ مارس ۱۹۷۴ به پایان رسید. پس از آن کشورهای عضو اوپک در ۷ ژانویه ۱۹۷۵ با هم موافقت کردند و قیمت نفت خام را ۱۰٪ افزایش دادند.

در آن زمان، کشورهای عضو اوپک، از جمله آن کشورهایی که از قبل صنعت نفت خود را ملی کرده بودند، به اتفاق خواستار برقراری نظم نوین اقتصاد جهان با ائتلاف کشورهای اصلی تولید کننده نفت شدند.

آن کشورها که موفق شدند اولین اجلاس اوپک را در الجزیره ترتیب دهند، خواهان قیمت ثابت و عادلانه برای کالا، یک برنامه بین‌المللی غذا و کشاورزی، انتقال فناوری از شمال به جنوب و دموکراتیک کردن نظام اقتصادی بودند.