ابتکاری از متخصصان مجتمع پتاس خور برای مهار شنهای روان و گرد و غبار

 ر حالی که گرد و غبار در بعضی از ایام سال تا 10 استان کشور را فرا می گیرد و هوای کیفی ساکنان شهرهای بزرگ ایران را در خطر آلودگی فرو می برد یا در برخی از استان ها، حرکت شن های روان زندگی در روستاها و شهرها را با خطر مواجه می سازد، پیدا کردن راه حلی برای مهار شن های روان یا گرد و غبار، دغدغه جدی برای مسئولان و مدیران شهرها و استان های مختلف است.

مالچ های نفتی از سال های قبل برای حل مشکل پیش بینی شده، اما هزینه سنگین و آلودگی های زیست محیطی باعث ناکام ماندن طرح ها شده است. به تازگی اما متخصصان و مهندسان مجتمع پتاس خور و بیابانک با اجرای طرح تحقیقاتی، نوعی مالچ معدنی سازگار با محیط زیست ابداع کرده اند که با هزینه های بسیار کمتری اثرات فوق العاده ای در کنترل گرد و غبار، حرکت شن های روان و تثبیت آنها دارد و آزمایشات اثر گذاری فوق العاده آن را در مناطق بیابانی، معادن، کارگاه های ساختمانی و جاده های خاکی نشان داده و این اثر بخشی به تایید مراکز تحقیقاتی دانشگاه تهران هم رسیده است. محلول SSR400 مالچ معدنی جدیدی است که در مناطق بیابانی مورد استفاده قرار گرفته و در همه این موارد آزمایشات موفقی را پشت سر گذاشته است.
دکتر حمید رضا ناصری، استادیار دانشگاه تهران و مشاور علمی طرح «تاثیر محلول SSR400 به عنوان مالچ جدید در تثبیت شن های روان و گیاهان شن دوست» گفت: نتایج مثبتی از بررسی استفاده از مالچ معدنی در کاهش فرسایش باد در منطقه خور و بیابانک حاصل شد.
به گزارش روابط عمومی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، دکتر ناصری، با اشاره به نتایج طرح «تاثیر محلول SSR400 به عنوان مالچ جدید در تثبیت شن های روان و گیاهان شن دوست» -که توسط واحد پتاس خور و بیابانک اجرا شد- تصریح کرد: بررسی مالچ پاشی محلول SSR400 پس از یک سال، نشان داد که مقاومت ماسه در برابر جریان باد افزایش یافته و میزان تخریب تپه های مالچ پاشی شده کاهش یافته و شکل ظاهر تپه ها حفظ و جابجایی آن متوقف شده است.
وی ادامه داد: آزمایش های تونل باد در تپه های این منطقه نشان داد که بدون استفاده از محلول ترکیبی میزان فرسایش تپه ها تحت تاثیر باد با سرعت 18.5 متر بر ثانیه، 153 کیلوگرم در متر مربع بر ساعت است اما محلول استفاده شده این میزان فرسایش را به کمتر از یک کیلوگرم بر متر مربع در ساعت کاهش داده است.
ناصری درباره دیگر نتایج این طرح گفت: با وجود اثر این محلول بر کاهش جوانه زنی بذرهای کشاورزی، اما اثر سمی نداشته و پس از رفع شوری حاصل از محلول، همه بذرها با نسبت بالای 90 درصد به طور مجدد جوانه زده و سبز شدند.
وی افزود: این مالچ معدنی در مقایسه با مالچ نفتی از مزیت هایی نظیر «تقویت خاک و مضر نبودن»، «بی نیازی به تجهیزات خاص»، «قابل استفاده در رطوبت زیاد»، «قابل استفاده در زمستان و دماهای پایین» برخوردار است.
بهزاد سعیدی، مدیر بازرگانی واحد پتاس خور و بیابانک نیز با بیان اینکه محلول SSR400 به عنوان یکی از محصولات تولیدی این شرکت، نقشی مثبت در کنترل گرد و غبار و تثبیت خاک ناشی از تردد وسایل نقلیه در جاده های خاکی مناطق کارگاهی و غیره دارد، گفت: این محلول با برخورداری از 2 عنصر «کلرید کلسیم» و «کلرید منیزیم»، در واحد پتاس خور و بیابانک تولید و به بازار داخل عرضه شد و تاکنون شرکت ها و نهاد های مختلفی در داخل کشور همچون شرکت ملی صنایع مس، سنگ آهن مرکزی، اداره راه و شهرسازی و غیره از این محصول برای تثبیت خاک جاده ها استفاده کرده اند.
وی ادامه داد: محلول SSR400 علاوه بر کنترل گرد و غبار و تثبیت خاک جاده و نیز تپه های ماسه بادی، با مرطوب نگه داشتن خاک، سبب افزایش کشش سطحی جاده شده و استحکام بستر جاده را در اثر تردد ماشین آلات افزایش می دهد که در نهایت، از ایجاد موج و دست انداز جلوگیری کرده و هزینه های ناشی از تیغ زدن و هدر روی مصالح سطح جاده را به حداقل می رساند.
مدیر بازرگانی واحد پتاس خور و بیابانک خاطرنشان کرد: محلول یاد شده همچنین کاربرد 2 گانه ای برای ذوب برف و یخ موجود در سطح زمین در دمای زیر 10 تا 35 درجه دارد.
به گفته وی، این محصول تولیدی با احتساب ارزش افزوده، هر تن 63 هزار تومان در بازار به فروش می رسد.
سعیدی گفت: با وجود تاثیر فوق العاده هزینه پایین این محلول استفاده از آن چنان که باید و شاید در کشور متداول نشده و ضرورت دارد مدیران شهری به ویژه در استان ها و مناطقی که در معرض گرد و غبار قرار دارند، از این محلول استفاده کنند.