در سین های سفره هقت سین که از ساعاتی پیش از تحویل سال نو به مدت 13روز گسترانده می شود رازهای نفهفته وجود دارد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران؛ آیینها و برگزاری آنها برخاسته از باورها، فرهنگ، تاریخ، مکتب، شیوه زندگی، شرایط جغرافیایی، اسطوره ها و نیز نشان از خواست و آرزوهای خفته مردم هر سرزمین است که باید فلسفه زیبای آیین های خود را بدانیم، چرا که همین آیین ها به جامعه سربلندی و به مردم سرزندگی می دهند.
جشن نوروز از آیین های باستانی و ملی ایرانیان است که یکی از مقدمات مهم و اصلی آن، گستراندن "سفره هفت سین" از هفت نعمت خداوندی است که ساعاتی پیش از تحویل سال نو گسترده شده و در مدت سیزده روز نوروز نگه می دارند و در پایان این دوره، سبزه ی سفره هفت سین را به آب می دهند.
در واقع از مشهورترین مراسم نوروزی ایرانیان، گستردن سفره هفت سین است. این سفره را با هفت چیز که نام آنها با حرف «سین» آغاز می شود، تزیین می کنند. با ظهور اسلام در ایران زمین، سفره هفت سین ایرانی ها به قرآن مجید مزین شده و آغازین ساعات سال نو را با دعای معروف تحویل سال و خواندن آیاتی از قرآن جشن می گیرند.
چرا"هفت"؟
عدد هفت در زبان باستانی به نام ” امرداد” است. امرداد معنای جاو دانگی و بی مرگی نام داشت و از آنجائی که این عدد معنای زیبای زندگی و جاودانگی را می داد، هفت واژه را به نشانه آن گزینه کرده و بر خوان نوروزی می چینند.
به روایتِی هفت "سین"، نشانه هفت دانه گیاهی است که میتوان با آن سبزه نوروز را تهیه کرد: جو، ماش، عدس، ارزن، لوبیا، نخود و گندم.
زمان پارسیانِ کهن، مردم از هر هفت دانه، سبزه می پروراندند (10 روز قبل از نوروز) و ظروفِ آنرا بر سر درِ خانه های خود میگذاشتند و هر کدام بیشتر و بهتر سبز می شد، نشانه پر ثمریِ آن محصول برای کاشت در آن سال بود.
هفت در میان اعداد از اهمیت و ارزش خاصی برخوردار است. هفت برای ایران و ایرانیان باستان مقدس بود و از آن برای مفاهیم مثبت، خوش یمنی و فال نیک استفاده میشد. مانند؛ هفت رنگ رنگین کمان، دوران کودکی 7 سال است، هفت خان رستم در شاهنامه، هفت آسمان، هفت اقلیم، هفت روز هفته، هفت فرشته، هفت شهر عشق در عرفان، هفت پیکر و...
مهر پیروزی بر زندگی با ماهی گلی
ماهی قرمز نماد برج «حوت» یا «برج ماهی» در « گاهشماری شمسی بُرجی» است که سال ها در ایران رواج داشت. در برخی ار کتابهای ایران باستان مثل کتاب پهلوی «بندهش» نام پهلوی این برج های دوازه گانه آمده و نام برج دوازدهم سال «ماهی» یا «دوماهی» نوشته شده است.
در فرهنگ ایران «ماهی قرمز» به عنوان نشانه ای از «برج حوت» بر روی بسیاری از آثار برجامانده از دورههای مختلف تاریخی مثل دوره ساسانی در ارتباط با نوروز و سال نو دیده می شود. ایرانیان ماهی را هنگام حلول سال نو بر سر سفره هفتسین می گذارند تا سال از «برج حوت» به «برج حمل» تحویل شود. البته نمونه قرمز رنگ این ماهی در چند دهه اخیر به خاطر اصلاح نژاد فراوان شده و به نشانه مهر، پیروزی، شادی، سرزندگی و برکت معنا می یابد.
دیوان را فراری دهید
سیر نماد میکروب زدایی و پاکیزگی محیط زیست و سلامت بدن و نیز زدودن چشم زخم است که باید حتما بر سر سفره نهاده شود.به اعتقاد زرتشتیان بوی سیر دیوان را می گریزاند. در خصوص سکه هم همانند سیرباید گفته شود که نمایانگر پاکی محیط، زدودن آلودگی و باطل کردن سحر و جادو است.
سیب سلامتی می آورد
سیب، نمادی از تندرستی و زیبایی است. سیب را مادر یا پدربزرگ خانواده بر سفره هفت سین می چیند شاید به آن خاطر که همه ما بارها شاهد دلواپسی و نگرانی مادر خانواده برای حفظ سلامتی اعضای خانه بوده ایم.
به یکدیگر عشق هدیه کنید
سماق نماد عشق مهر و پیوند دلها است که بر سر سفره هفت سین نهاده می شود و سنجد که عطر برگ و شکوفههای آن محرک عشق و مهر است و از مقدمات اصلی زایندگی به شمار می آید، باید بر سر خوان نوروزی نمایان باشد. وجود سنجد در سفره نوروزی انگیزه زایش کیهانی است. گاه زرتشتیان دانه های سنجد را با آویشن در هم می آمیزند و همراه با نقل و سکه بر سر سفره نوروزی می گذارند.
سینی برای خالی نبودن سفره یک ساله
سمنو که از جوانه های تازه رسیده گندم تهیه می شود، نماد فراوانی خوراک و غذاهای خوب و پر نیرو و نیز نمادی برای زایش گیاهی و بارور شدن گیاهان است.
این گونه دلهایتان را پر از شادی کنید
شاید زیباترین ویژگی سفره هفت سین را میتوان به وجود سبزه آن دانست، به این دلیل که سبزه با رنگ و طراوت خود دلها را شادمان می سازد و با نگریستن به آن طلوع سال جدید را زیباتر میکند.
سالی از جنس آیه های نور
یکی دیگر از چیدنیهای خوان نوروزی وجود کتاب مقدس به عنوان نماد اهورا مزدا است. در دوران ساسانیان کتاب اوستا را برخوان می گذاشتند و قبل از فرا رسیدن سال قسمتی از آن را که معمولا "فروردین یشت" است، می خواندند و از فرورهای شاهان، پاکان، پارسایان، دلاوران و شهسواران که در "فروردین یشت" نام آنها آمده، یاد میکردند.
امروز بر سر سفره نوروزی ما مسلمانان قرآن و بر سر خوان نوروزی کلیمیان تورات گذاشته میشود و هر کس قسمتی از کتاب دینی خود را میخواند تا سال نو را با آیههای مبارک الهی شروع کرده باشد.
نان برکت هرسفره
نان که نمادی از برکت است، چه در گذشته و چه در حال بر سر سفره نوروزی میگذاشتند و اکنون نیز یا نان سنگک بزرگی می پزند و برای برکت سفره بر آن میگذارند یا اینکه نان را به صورت کماج شیرین درآورده بر خوان نوروزی مینهند.
نمادی از آسمان و زمین در یک سین
تخم مرغ بن مایه خوان نوروزی است و به صورت رنگ کرده میبایست بر سر سفره هفت سین جلوه نمایی کند، زیرا که تخم و تخمه نمادی است از نطفه و نژاد و در روز جشن تولد آدمیان که تخمه و نطفه پدیدار میگردد تخم مرغ تمثیلی است از نطفه باروری که به زودی باید جان بگیرد و زندگی یابد و زایش کیهانی انجام پذیرد. پوست آن هم نمادی است ازآسمان و طاق کیهان.
هر فرزند یک شمع
آیینهای در بالای سفره نهاده میشود و در اطراف آن شمع یا چراغی میگذارند. اغلب تعداد شمعها با تعداد فرزندان خانواده ارتباط دارد و نیز آیینهای دیگر در زیر تخم مرغ گذاشته میشود تا انعکاس وجود آدمی در آیینه دیده شود و نیز آیینه زیر تخم مرغ هم نمایانگر تحویل سال است.
سفره را به رنگی پاک مزین کنید
خوان نوروزی (سفره هفت سین) باید سفید باشد، چرا که نشانه پاکی و سفید بختی و روشنایی است و نیز نشانه جهان بی پایان است که بارگاه یزدان در آن است.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.