بانک مرکزی به دنبال گواهی اوراق، سکه و دلار به دنبال رکوردهای قبلی

بورس24 : دلار و سکه در هفته گذشته رکوردهای قبلی خود را تکرار کردند و با وجود افزایش عرضه دلار توسط بانک مرکزی و معرفی دو ابزار اوراق گواهی ارزی و اوراق سکه برای کاستن از تقاضای سفته‌بازی، نرخ‌ها به دنبال رسیدن و عبور از سقف رکوردهای کسب شده است. دلار در میانه هفته گذشته باز هم از 36 هزار تومان عبور کرد اما تا ظهر پنجشنبه به 35 هزار و 430 تومان رسید. بهای سکه نیز با و جود نوسان اندک اونس جهانی طلا در مرز 1770 دلار،  دوباره 16 میلیون تومان را رد کرد.

با وجود تلاش بانک مرکزی برای عرضه اوراق سکه، بهای فروش نقدی سکه امامی در بازار تهران در هفته گذشته دوباره رو به افزایش نهاد. شناسایی نقدینگی سرازیر به این بازار از طریق فروش اوراق گواهی طبعا مورد قبول فعالان این عرصه نیست. تجربه پیش‌فروش و ثبت‌نام فروش سکه در دهه گذشته همواره در زمانی تکرار شده که بازار و شرایط تورم انتظاری با چشم‌انداز تاریکی روبرو بوده و این روند همچنان ادامه دارد. تقاضا برای خرید سکه در حالی ادامه دارد که نرخ دلار محاسبه شده در آن بر اساس نرخ اونس 1767 دلاری، تقریبا 38 هزار و 600 تومان است. این نرخ بر اساس مابه التفاوت نرخ تورم ایران و آمریکا در حال رسیدن به سقف قیمتی خود در اسفند ماه امسال حرکت خواهد کرد. البته از سطح 41 هزارتومان برخی روزهای هفته‌های گذشته افت قابل توجهی داشته است اما همچنان این فاصله قیمتی نشان می‌دهد که سکه بر محور تورم حرکت کرده است.

نرخ دلار اسکناس در ابتدای سال در ششم فروردین ماه 1401 با نرخ 26 هزار و 300 تومان مورد معامله قرار گرفت و با 36 درصد افزایش قیمت به نرخ‌های این روزهای بازار رسیده است. سکه امامی نیز 33 درصد افزایش قیمت از 12 میلیون و 300 هزارتومان تا قیمت‌های فراتر از 16 میلیون تومان اوج گرفته است. همانطور که اشاره شد نرخ سکه بر اساس فاصله تقریبا 33 درصدی تورم ایران و آمریکا در حال حرکت است و حباب قیمتی ندارد.

بانک مرکزی در خصوص ویژگی‌های اوراق سکه اعلام کرد: اوراق سکه بانک مرکزی معاف از مالیات بوده و کلیـه اشخاص حقیقی می توانند حداکثـر معادل 100 سکه تمام بهـار آزادی طرح جدید و همچنین صندوق های سرمایه گذاری طلا بدون محدودیت، نسبت به خرید این اوراق اقدام کنند. سررسید این اوراق 6 ماه پس از عرضه اولیه، با تسویه نقدی در سررسید بوده و قیمت تسویه نقدی اوراق نیز معادل میانگین موزون قیمت های پایانی تمامی گواهی‌های سپرده سکه بانک‌ها و اوراق سکه بانک مرکزی در بورس کالای ایران در آخرین جلسه معاملاتی خواهد بود.

همچنین در تازه‌ترین برنامه بانک مرکزی برای کنترل قیمت بازار ارز، جزئیات «اوراق گواهی ارزی بانک مرکزی» اعلام شد: «اوراق با نام، صرفاً و اصالتاً قابل خرید توسط اشخاص حقیقی ایرانی بالاتر از 18 سال و تاریخ انتشار و سررسید آن به ترتیب 25‏‏/8‏‏/1401 و 25‏‏‏/11‏‏‏/1401 خواهد بود. حداقل و حداکثر میزان خرید اوراق توسط هر شخص حقیقی به ترتیب معادل ریالی 1000 دلار و 4000 دلار است. ضمناً با توجه به محدودیت عرضه اسکناس کمتر از 100 دلار، مبالغ گواهی‎های مزبور مضاربی از معادل ریالی 100 دلار قابل عرضه و بازخرید خواهد بود. پرداخت وجه اوراق در زمان انتشار صرفاً به «ریال» خواهد بود. بانک مرکزی به وکالت از خریداران اوراق، نسبت به تامین ارز (دلار) و نگهداری آن تا زمان سررسید اوراق اقدام می‌نماید. دارندگان اوراق در سررسید، می‌توانند یکی از روش‌های زیر را انتخاب نمایند: الف) پرداخت حق‌الوکاله مذکور در تبصره ذیل این بند و دریافت اسکناس ارز (دلار) از بانک عامل ب) تسویه نقدی (ریالی) که در این صورت حق‌الوکاله‌ای دریافت نخواهد شد. نرخ حق‌الوکاله معادل هفت درصد (7٪) مبلغ ریالی در زمان سررسید مذکور در بند (7) خواهد بود. مبنای محاسبه برای تعیین مبلغ ریالی در زمان بازخرید، سررسید و انتشار اوراق، نرخ پایانی روز قبل دلار توافقی (اسکناس) است.»

در همین حال میزان عرضه ارز نیمایی توسط بانک مرکزی چندین برابر تقاضا است. اما قیمت اسکناس دلار مسیر خود را طی می‌کند اگرچه حجم زیادی از تقاضای واقعی واردات با نرخ نیمایی تامین می‌شود.

در عرصه بین‌المللی تشدید برخی تحریم‌های اتحادیه اروپا و آمریکا و تداوم ناآرامی‌ها همچنان عامل مهمی برای انتظارات تورمی است. علاوه بر مقامات آمریکا، کشورهای اروپایی در نشست حکام در بیانیه‌ای اعلام کردند که «کل ذخایر اورانیوم غنی شده ایران 18 برابر از محدودیت‌های تعریف شده در برجام است.ایران اگر تصمیم نگیرد که به صورت کامل به تعهدات برجامی بازگردد، وضعیت در آینده نزدیک بدتر خواهد شد. خواسته فرابرجامی تهران مانع رسیدن به پایان مذاکرات در شهریور ماه گذشته است»

در امریکا کنترل مجلس نمایندگان در اختیار جمهوریخواهان و کنترل مجلس سنا در اختیار دموکرات‌ها  قرار گرفت و دو سال پایانی ریاست جمهوری بایدن تحت تاثیر جمهوریخواهان نیز قرار خواهد گرفت و بازارهای غیر متشکل ایران این روند را بر فعالیت خود متاثر می‌بینند.

در بازارهای جهانی

بهای طلا در محدوده 1770 دلار نوسان داشت. افزایش نرخ بهره در آمریکا و اروپا همچنان دلیل مهمی برای کنترل قیمت طلا در شرایط تورمی است.

جدول نرخ‌های بسته شده مختلف ارز در هفته منتهی به 26 آبان ماه 1401 (تومان)

نرخ پایانی دلار در بازارهای داخلی و منطقه

نرخ ارز صرافی‌ بانک‌ها (10 صبح)  (تومان)

متوسط نرخ ارز صرافی‌های غیربانکی تهران (تومان)

نرخ فروش سکه و اونس  (میلیون تومان)