آیا سرمایه‌گذاری‌های عظیم در هوش مصنوعی به نتیجه رسیده‌اند یا جهان در آستانه یک حباب جدید قرار دارد؟

بورس24 : در حالی که شرکت‌هایی همچون انویدیا و اوپن‌ای‌آی همچنان قراردادهای میلیارددلاری جدیدی امضا می‌کنند و تب سرمایه‌گذاری در سهام مرتبط با هوش مصنوعی در بازارهای مالی فروکش نکرده است، بسیاری از تحلیل‌گران در حال طرح این پرسش‌اند که آیا این سرمایه‌گذاری‌ها واقعاً به بازدهی پایدار منجر خواهند شد یا اینکه اقتصاد جهانی در حال ورود به مرحله‌ای مشابه با حباب دات‌کام است.

دیدگاه بدبینانه؛ نشانه‌های حباب در بازار فناوری

بر اساس داده‌های موجود، نسبت قیمت به درآمد شیلر (CAPE) شاخص S&P 500 اکنون به بالای سطح ۴۰ رسیده که تنها در دو مقطع تاریخی پیش از بحران بزرگ ۱۹۲۹ و ترکیدن حباب دات‌کام مشاهده شده بود. علاوه بر این، گزارش شرکت Bain & Company هشدار می‌دهد که برای پاسخ‌گویی به تقاضای پردازشی هوش مصنوعی تا سال ۲۰۳۰، به سالانه دو تریلیون دلار درآمد نیاز است؛ در حالی که با لحاظ صرفه‌جویی‌های ناشی از هوش مصنوعی، همچنان حدود ۸۰۰ میلیارد دلار کسری باقی می‌ماند. نکته نگران‌کننده دیگر، افزایش وابستگی شرکت‌های بزرگ فناوری به انتشار اوراق قرضه است. آلفابت در همین راستا ۲۵ میلیارد دلار و اوراکل ۱۸ میلیارد دلار اوراق منتشر کردند که نشانه‌ای از نیاز فزاینده به تأمین مالی پروژه‌های پرهزینه زیرساختی هوش مصنوعی است.

دیدگاه خوشبینانه؛ سودآوری واقعی و رشد پایدار

از سوی دیگر، عملکرد مالی قدرتمند «هفت شگفت‌انگیز» شامل اپل، مایکروسافت، آلفابت، آمازون، مِتا، تسلا و انویدیا تصویر متفاوتی ارائه می‌دهد. برای نمونه، درآمد گوگل کلاد در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۴ با رشد ۳۴ درصدی به ۱۵.۲ میلیارد دلار رسید، در حالی که بخش کلاد هوشمند مایکروسافت ۲۱ درصد رشد را تجربه کرد و سرویس آژور به لطف تقاضای بالا برای خدمات مبتنی بر هوش مصنوعی ۳۳ درصد افزایش درآمد داشت. آمازون وب سرویس نیز با رشد ۱۹ درصدی به ۲۷.۳ میلیارد دلار رسید.

جمع‌بندی؛ تعادل میان رشد و ریسک

به نظر می‌رسد بازار هوش مصنوعی در مرحله‌ای از بلوغ قرار دارد که درآمدهای واقعی در حال توجیه بخشی از ارزش‌گذاری‌های سنگین است. جروم پاول، رئیس فدرال رزرو نیز اشاره کرده که این شرکت‌ها برخلاف دوران دات‌کام، مدل تجاری و سودآوری مشخص دارند. با این حال، برخی کارشناسان هشدار می‌دهند که اگر نرخ بهره بالا باقی بماند و هزینه سرمایه افزایش یابد، فشار بر سهام فناوری ممکن است بیشتر شود. با توجه به نقدینگی بالای غول‌های فناوری (حدود ۴۷۰ میلیارد دلار ذخایر نقدی)، احتمال بروز بحران سیستمی پایین است، اما بازار همچنان باید میان رشد سریع و ریسک‌های مالی تعادل برقرار کند.