وجه تضمین اولیه قراردادهای آتی سکه طلا بیشتر شد

وجه تضمین اولیه قراردادهای آتی سکه طلا از روز یکشنبه(5 بهمن) در بورس کالای ایران افزایش می یابد.

به گزارش خبرنگار بورس24 ؛ مدیریت توسعه بازار مشتقه بورس کالای ایران اعلام کرد بر اساس مصوبه هیئت پذیرش در خصوص تعیین وجه تضمین اولیه قرارداد آتی سکه طلا و با توجه به افزایش قیمت تسویه روزانه قراردادهای فعال در روزهای گذشته، از روز یکشنبه( 5 بهمن) پس از اتمام روز معاملاتی وجه تضمین اولیه برابر مبلغ 23 میلیون ریال تعیین می شود.

گفتنی است؛ وجه تضمین اولیه قرارداد آتی سکه طلا پیش از این مبلغ 21 میلیون ریال تعیین شده بود.

بر اساس این گزارش؛ قرارداد آتی، توافق نامه‌ای مبنی بر خرید و فروش یک دارایی در زمان معین در آینده و با قیمت مشخص است. به عبارت دیگر در بازار آتی، خرید و فروش دارایی پایه قرارداد براساس توافق نامه‌ای که به قرارداد استاندارد تبدیل شده است، صورت می‌گیرد که در آن به دارایی با مشخصات خاصی اشاره می‌شود.

همچنین در بازارهای آتی الزامی نیست که کالا یا دارایی به طور فیزیکی رد و بدل شود و برخلاف بازارهای نقدی، انتقال مالکیت فوری دارایی مطرح نمی‌شود؛ بنابراین در این بازارها بدون در نظر گرفتن این که فرد مالک دارایی باشد یا نباشد، قراردادها قابل خرید و فروش هستند.

برخلاف بازارهای نقد که پشتوانه آن تحویل دارایی است، بازارهای معاملات آتی مبتنی بر تسویه نقدی است و یکی از اهداف آن، خرید و فروش دارایی در آینده است.

مزایای قرارداد آتی سکه طلا

سرمایه‌گذاران با استفاده از معاملات قراردادآتی از قرار گرفتن دارایی‌هایشان در معرض نوسانات قیمت بازار جلوگیری می‌نمایند.

امکان فروش استقراضی دارایی: در قراردادهای آتی برای اینکه سرمایه‌گذار قادر به فروش قرارداد آتی باشد نیاز به مالک بودن آن کالا یا دارایی معین ندارد بلکه با عمل پیش فروش می‌تواند یک قرارداد آتی را در بازار بفروشد و در صورت نیاز به تحویل، آنرا از بازار فیزیکی تهیه نماید.

اهرم مالی: سرمایه گذار با یک سپرده اولیه می‌تواند معادل ارزش دارایی را کنترل کند.

مفهوم وجه تضمین اولیه در قرارداد آتی سکه طلا

به منظور اطمینان از انجام تعهدات، هر یک از طرفین معامله درصدی از ارزش قرارداد را به عنوان "وجه تضمین اولیه" نزد کارگزار سپرده می‌کنند که متناسب با تغییر ارزش قراردادهای آتی، حساب هر یک از طرفین تعدیل می‌شود. مبلغ وجه تضمین اولیه متغیر و از طریق بورس کالا تعیین و اعلام می‌گردد.

بنابراین با کاهش قیمت‌ها، از حساب سپرده خریدار کسر و به حساب سپرده فروشنده افزوده می‌شود و بالعکس. عملیات بروزرسانی حساب‌ها در پایان هر روز معاملاتی توسط اتاق پایاپای انجام می‌گیرد. همواره باید در حساب سپرده سرمایه‌ گذار مبلغی تحت عنوان "حداقل وجه تضمین" که معمولاً ٧٠ درصد وجه تضمین اولیه است، موجود باشد.

چنانچه سپرده سرمایه‌گذار از حداقل وجه تضمین کمتر شود اصطلاحاً call margin شده و ایشان ملزم به واریز وجه تا سطح وجه تضمین اولیه و یا بستن موقعیت خواهد بود. مبلغ واریزی "سپرده جبرانی" نامیده می‌شود.

در صورتیکه سپرده جبرانی واریز نگردد، کارگزاری اقدام به بستن موقعیت سرمایه‌گذار و جبران ضرر و زیان خود نموده و مابقی وجوه را به حساب وی واریز می‌نماید. در صورتیکه امکان بستن موقعیت در ساعات عادی معاملات نباشد، معاملات وارد بازار جبرانی می‌گردد.

بازار جبرانی

این بازار پس از پایان جلسه معاملات همان روز گشایش می‌یابد و شامل ٦ دوره ١٠ دقیقه ‌ای حراج تک قیمتی است. دامنه نوسان در این بازار از ٦% در ١٠ دقیقه اول شروع شده و در هر دوره بر میزان دامنه نوسان افزوده می‌شود و نهایتاً به دوره ششم با دامنه نوسان ٣٢% ختم می‌شود.

تسویه نهایی

سرمایه‌گذار باید سه روز قبل از آخرین روز معاملاتی، آمادگی خود را جهت تسویه نهایی به کارگزار اعلام نماید و بدین ترتیب وارد دوره سه روزه می‌گردد که می‌تواند موقعیت‌های خود را ببندد و یا جهت تسویه نهایی اقدام نماید. در تسویه نهایی فروشنده سکه ها باید اقدام به تحویل آنها و خریدار باید اقدام به واریز وجه سکه‌ها براساس شرایط قراردادهای در اختیار خود نمایند. در صورتیکه در پایان آخرین روز معاملاتی سرمایه‌گذار دارای موقعیت باز باشد و از انجام تسویه نهایی خودداری نماید می‌بایست جریمه‌ای معادل ١% ارزش قرارداد بر اساس قیمت تسویه آخرین روز معاملاتی را پرداخت نماید.

نقش اتاق پایاپای در معاملات قرارداد آتی

تسویه معاملات در اتاق پایاپای انجام و تضمین می‌شود. اتاق پایاپای خود را در برابر طرفین معامله مسئول می‌داند و در برابر خریدار نقش فروشنده و بالعکس در مقابل فروشنده به عنوان خریدار عمل می نماید و بدین معنی است که مسئولیت ریسک طرف مقابل معاملات به اتاق پایاپای برمی‌گردد.

فرایند افتتاح حساب و انجام معاملات

سرمایه گذار به منظور اخذ کد معاملات قراردادهای آتی باید در کارگاه آموزشی "مفاهیم اولیه و فرایند معاملات آتی در بورس کالا" شرکت نمایند. در انتهای دوره آموزشی از متقاضیان آزمون اخذ می شود و در صورتی که متقاضی حدنصاب نمره را کسب نماید مجاز به دریافت کد معاملات قراردادهای آتی خواهد بود. سپس سرمایه‌گذار به کارگزاری مراجعه نموده و نامه معرفی به بانک، جهت افتتاح حساب در اختیار بورس کالا را دریافت می‌نماید.

پس از افتتاح حساب سرمایه‌گذار فرم‌‌های مربوطه شامل فرم درخواست کد معاملاتی، فرم مشخصات، اقرارنامه و بیانیه ریسک و تعهدنامه را تکمیل و امضاء می‌نماید.

کدمعاملاتی آتی سرمایه‌گذار بعد از ٤٨ ساعت کاری فعال شده و وی قادر به انجام معامله می‌باشد. معاملات در روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ١٠ الی ١٨ و در روزهای پنج شنبه از ساعت ١٠ الی ١٦ انجام می‌شود.

سرمایه‌گذار قبل از انجام معاملات باید وجه تضمین اولیه را در حساب در اختیار بورس خود واریز نماید. در صورتیکه سرمایه‌گذار تقاضای برداشت وجه از حساب در اختیار بورس خود را داشته باشد، این امکان با تکمیل وامضاء فرم درخواست انتقال وجه و ارسال آن به شرکت کارگزاری فراهم خواهد شد.