معدنی ها کی بر می گردند...!؟

بورس24 : نخستین نشست از سلسله نشست های تخصصی تحلیل و بررسی وضعیت صنایع مهم بورس و فرابورس که توسط شرکت مشاور سرمایه گذاری ایرانیان تحلیل و پایگاه اطلاع رسانی و تحلیلی بورس24 تحت عنوان «بازار از دریچه بزرگان »برگزار می شود، به «صنایع معدنی و فولادی با نگاه ویژه به سنگ آهنی ها » اختصاص یافت.

به گزارش خبرنگار بورس24 ،در این نشست که روز دوشنبه در محل کارگزاری ارگ هومن برگزار شد،مهندس مرتضی علی اکبری معاون مالی و اقتصادی هلدینگ سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات به تشریح آخرین وضعیت صنعت و ارائه چشم انداز بخش معدن و فلزات و صنعت فولاد پرداخت.همچنین مهندس حسین ملاحسین آقا مدیر عامل فولاد سازی گل گهر و مدیر عامل اسبق سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات ،آینده صنعت سنگ آهن و فولاد را مورد اشاره قرار داد و با تاکید بر این که سیاست سازان اقتصادی نباید بخش مسکن را دستمایه حرکت های اقتصادی قرار دهند و این صنعت تجربه سال های قبل را در تکان دادن اقتصاد تکرار نخواهد کرد،توجه به زیر ساخت های صنعت فولاد را مورد توجه قرار داد. در ادامه این نشست سیاوش صبور تحلیلگر بازارهای صنایع معدنی و فلزی نیز به ارائه تحلیل های بنیادی از این صنعت پرداخت.

زمزمه تقسیط بهره مالکانه

در ابتدای این نشست معاون مالی و اقتصادی هلدینگ سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات ، شایعه بازگرداندن پروانه بهره بهره برداری به نام شرکت های چادر ملو و گل گهر را رد نکرد و گفت:برای این کار اقداماتی صورت گرفته اما هنوز منتج به نتیجه نشده است.

وی در خصوص روند اجرایی مصوبات دولت برای دریافت بهره مالکانه گفت: مصوبات در این زمینه در بودجه 94 برای بهره مالکانه کنسانتره 21.5 درصد،گندله 18درصد،آهن اسفنجی 15 درصد و سنگ آهن دانه بندی شده 25 درصد است که باید رعایت شود.وی در خصوص آخرین خبرها در این خصوص نیز گفت :حق پروانه سال های 92 و 93 شرکت های چادر ملو و گل گهر نیز طبق تفاهم با دولت از سال 95 تقسیط می شود.

او در خصوص آخرین تغییرات مدیریتی در صندوق بازنشستگی فولاد را نیز گفت : طی هفته های اخیر آقای احمد زاد اصل به جای آقای دریه در این صندوق منصوب شده اند.او در عین حال وجود شایعه برای ادامه بحران صنایع معدنی تا سال 96 را رد نکرد و برای بهبود فضای کسب و کار در این حوزه اظهار امیدواری نمود.

مهندس علی اکبری دراین نشست با بیان این که واردات در صنعت فولاد آسیب های زیادی به این صنعت وارد کرده است ،افزود: تا سال 1404 برای دست یابی به تولید 55 هزارتن فولاد به شدت کمبود کنسانتره و گندله خواهیم داشت و همچنان نیازمند واردات خواهیم ماند. وی گفت:واردات فولاد در سال 92 نسبت به 91 تقریبا 91 درصد افزایش یافته است . همچنین واردات در سال 93 نسبت به 92 نیز 80 درصد افزایش داشته است. وی با بررسی ظرفیت طرح های چادر ملو و گل گهر (با احتساب ظرفیت های تولید شرکت های زیر مجموعه )و سهم آن ها از چشم انداز 2020(1400)کشور گفت :اگر ظرفیت های تولیدی کنسانتره دو شرکت معدنی اصلی کشور یعنی چادر ملو و گل گهر را در نظر بگیریم،با توجه به این که در سال 1393 چادرملو 11 میلیون تن و گل گهر 8.5 میلیون تن ظرفیت تولید داشته اند،بر اساس برنامه ریزی ها ظرفیت چادرملو در سطح 11 میلیون تن باقی می ماند،اما ظرفیت مجموعه گل گهر تا سال 1400 تا22.5 میلیون تن بالا خواهد رفت که در مجموع انتظار می رود تولید کنسانتره در این شرکت تا 33.5 میلیون تن افزایش یابد.یه این ترتیب سهم از برنامه برای تولید کنسانتره تا 53درصد بالا خواهد رفت.وی همچنین در ادامه برنامه ریزی برای تولید 27میلیون تن گندله در این 2 شرکت با مورد اشاره قرار داد.

چشم انداز 55 میلیون تنی!

معاون مالی و اقتصادی هلدینگ معادن و فلزات همچنین در بررسی برنامه دستیابی ایران در تولید فولاد تا افق 1400 نیز گفت:برنامه این است که تا آن زمان به مصرف داخلی 41 میلیون تن و صادرات 14 میلیون تن برسیم که جمع تولید آن در ایران را 55 میلیون تن اعلام کرد.

علی اکبری ظرفیت فعلی تولید فولاد خام تا پایان سال 93 را 22 میلیون تن اعلام کرد که تا سال 95باید به 35 میلیون تن افزایش یابد.بر اساس برنامه ریزی های صورت گرفته ،قرار است ظرفیت فعلی تولید آهن اسفنجی از 18 میلیون تن تا سال آینده به 30 میلیون تن ،گندله از 22 میلیون تن به 38میلیون تن و کنسانتره از 28 میلیون تن به 46 میلیون تن افزایش یابد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود در تشریح کمبودها در صنعت سنگ آهن بر طبق نظام چشم انداز 1404 ادامه داد:برنامه تولید 55 میلیون تن فولاد بر اساس شیوه تولید به گونه ای است که 46 میلیون تن آن از طریق احیا مستقیم و 9 میلیون تن آن به صورت کوره بلند تولید خواهد شد.وی افزود :برای تولید 46 میلیون تن فولاد به روش احیا مستقیم حدود 83 میلیون تن کنسانتره ،80 میلیون تن گندله و 55 میلیون تن آهن اسفنجی نیاز است.وی ادامه داد که برای تولید 9 میلیون تن فولاد به روش کوره بلند حدود 22 میلیون تن سنگ آهن نیاز است و درمجموع برای تولید 55میلیون تن فولاد به 143 میلیون تن سنگ آهن احتیاج داریم.

این مقام مسئول در «ومعادن» در این نشست همچنین به بررسی تغییرات قیمت نقدی سنگ آهن فاین از مارس 2014 تا ماه می 2015 پرداخت و با ارائه نموداری از افت متوسط 52 درصدی قیمت آن در بازارهای جهانی به ویژه FOB چین خبر داد. وی همچنین در خصوص افت قیمت بیلت در بازارهای کشورهای CIS و ترکیه نیز گفت:از ابتدای سال 2013 تاکنون قیمت بیلت در بازارهای این کشور ها 36 درصد کاهش داشته است.وی کاهش نرخ میلگرد در دنیا را نیز از ابتدای سال2013 تقریبا 32 درصد عنوان کرد.

سنگ آهن،چند...!؟

پیش بینی قیمت های جهانی سنگ آهن نیز از دیگر مواردی بود که علی اکبری به آن ها اشاره داشت . بنابراین گزارش تا سال 2016 قیمت هر تن سنگ آهن بر اساس یک پیش بینی متعادل از 75 دلار بالاتر نخواهد رفت و از این سال به بعد تا 81 دلار و تا سال 2023 تقریبا 86 دلار عنوان شده است.بنابراین گزارش پیش بینی حداکثری قیمت سنگ آهن تا سال 2016 تقریبا 94 دلار و از این سال به بعد 100 دلار خواهد بود.

پایان انگوران!!!

این کارشناس بازار سرمایه در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص وضعیت ذخایر فلزات سرب و روی نیز به ارائه آمار پرداخت و گفت:69 درصد ذخایر سرب و روی کشور در معدن مهدی آباد است .14 درصد در معدن انگوران و بقیه در سایر مناطق قرار دارد.وی با بیان این که پیش بینی وضعیت سرب و روی نسبت به فولاد مثبت تر است ، تولید سروب و روی در ایران از سال 90 تاکنون را مورد اشاره قرار داد و افزود :از سال 90 تاکنون تولید کنسانتره روی از 424 هزار تن به 347 هزار تن رسیده است.وی در خصوص حاشیه سود شرکت های تولیدی سرب و روی در کشور نیز 2 شرکت عمده را مورد اشاره قرار داد و گفت : حاشیه سود خالص در شرکت کالسیمین 46 درصد و در زرین معدن آسیا 28درصد بوده است.وی با اشاره به این که میانگین قیمت روی افزایشی بوده است،میانگین سود خالص شرکت های سرب و روی کشور تا پایان سال 93 را تقریبا 20 درصد عنوان کرد.وی گفت:متوسط قیمت شمش روی درکشور در سال 90 به ازای هر کیلو 26هزار و 500 ریال بوده که در سال 93 این رقم به 72 هزار و 100 ریال رسیده است.

فلز مس نیز مورد توجه وی در این نشست بود که رتبه ایران در ذخایر مس را در بین کشورهای جهان رتبه نهم ارزیابی کرد .

به گفته وی، تولید مس در ایران در سال 88 تقریبا 210 هزار تن بوده که در سال 93 به 193هزار تن رسیده است.او گفت:جایگاه ایران در تولید مس در آسیا رتبه چهارم است و در بین کشورهای جهان رتبه 15 را داراست.در مصرف مس پالایش شده نیز ایران در آسیا جایگاه 13 را ثبت کرده است.وی در بخش دیگری از آمارهای خود به افت 16درصدی قیمت مس کاتد در دنیا از ابتدای 2013 تاکنون اشاره کرد و کاهش 15 درصدی نرخ کاتد مس در بورس کالای ایران را نیز مورد بررسی قرار داد.

سود آوری شرکت های معدنی در ایران از سال 89 تا 94 نیز از دیگر مواردی بود که در این نشست از زبان معاون مالی و اقتصادی هلدینگ معادن و فلزات شنیده شد.بر این اساس EPSچادر ملو در سال 89 265 ریال بوده که در بودجه سال 94 651 ریال پیش بینی شده است.این سود در سال 89 برای گل گهر 237 ریال بوده که در بودجه 94 در حدود 434 ریال پیش بینی شده است. همچنین EPSشرکت فولاد صبا نور در سال 89 170 ریال اعلام شده بود که برای سال جاری 323 ریال عنوان شده است.

متوسط P/E بازار در صنایع معدنی در فلزات اساسی در سال 90 تقریبا 9.5بوده که در سال جاری به 6 رسیده ست. در مس این نسبت از 8 به 6 رسیده و از استخراج کانه های فلزی از 10.2 تا 4.5 افت کرده است.برای سرب و روی نیز این نسبت از 13.5تا 6 کاهش زیادی یافته است.او همچنین گفت:متوسط بازدهی صنایع معدنی درایران در صنعت استخراج کانه های فلزی103درصد مثبت بوده که در سال 93 این رقم 36درصد منفی شده است.وی در پایان ارزش طرح های توسعه ای در کل صنایع معدنی ایران را 485هزار میلیارد ریال عنوان کرد.

او در نهایت گفت:بهبود سهام معدنی بورس تهران تا سال 95 به طول می انجامد.

مسکن دیگر صنعت کشور را تکان نمی دهد

مهندس حسین ملا حسین آقا نیز در این نشست محور عمده بحث خود را بر این پایه گذارد که تکیه و تمرکز اقتصاد دانان بر تجربیات گذشته و راه حل های سنتی گذر از رکود با استفاده از موتور مسکن نا کارآمد است .او ابزارهای قدیمی تحریک مسکن را در این دوره اقتصادی ، به دلیل شرایط اقتصادی جهانی ،وضعیت سیاسی منطقه و همچنین عوامل سیاسی؛اقتصادی،اجتماعی در داخل کشور و خصوصا بانک ها غیر موثر بیان کرد.وی علت اصلی این وضع را ناکارآمدی عوامل سرمایه ،سازمان و نیروی انسانی برشمرد به نحوی که با وجود ارزان بودن قیمت آب ،ارزان بودن قیمت انرژی اعم از گاز و برق ملاحظه می شود که قیمت تمام شده کالاهای تولیدی غیر سنتی از قابلیت صادرات برخوردار نیستند و شاهدیم که قیمت مسکن در ایران امروز در بالاترین سطح در میان کشورهای در حال توسعه است و در پاره ای از موارد گران تر از قیمت مسکن در کشورهای توسعه یافته است. صرف نظر از سهم تامین منابع خرید توسط مصرف کننده ،در خصوص مواد غذایی هم امروز قیمت اقلام عمده مصرفی مردم نسبت به بسیاری از کشورهای دنیا گران تر است.

مدیرعاما اسبق «ومعادن» گفت :در مورد بحث حمل و نقل نیز وضعیت اسفناک تری داریم و اگر توزیع غیر کارآمد سرمایه گذاری های صنعتی دراقصی نقاط کشور بدون توجه به مزیت و آمایش ملی را در جلو چشم قرار دهیم توقف و تعطیلی بخش عمده ای از سرمایه گذاری ها قابل پیش بینی است .باید جرات کنیم حداقل امروز جلوی هدر رفتن منابع کشور را در این مناطق بگیریم.امروز ایران با وجود دردست داشتن رتبه بالا در تعداد مهندسین فارغ التحصیل در دنیا چرا محصولات صنعتی و ماشین آلات در کشور گران و کم کیفیت است و نیروی انسانی با وجود بالابودن سطح سواد نیروی شاغل از کارایی قابل قبول برخوردار نیست.نباید تصور کنیم به صرف افزایش قیمت آب ،برق و گاز الزاما اقتصاد رقابتی خواهیم داشت بلکه اگر عوامل موثر و سازنده را به طور جامع مورد شناسایی و اصلاح قرار ندهیم ،مطمئن باشیم ظرف چند سال آینده به دلیل عدم توازن در جبران هزینه های انرژی شاهد تعطیلی صنایع و محرومیت خانوارها از مصرف خواهیم شد.اصلاح امور باید همه جانبه باشد و با سیاست های بنگاهی دولت نخواهد توانست بر مشکلات غلبه کند.

او در ادامه ، راه ایجاد جذابیت و فراهم کردن بستر سرمایه گذاری در کشور را ایجاد زیر ساخت های رشد و توسعه خدمات در کشور بیان کرد.وی دست یابی به 55 میلیون تن فولاد را در حد حرف اعلام کرد و افزود:در شرایط پیش رو زیر ساخت ها و زنجیره های تولید حتی پاسخگوی 25 میلیون تن ظرفیت 5 سال آینده هم نخواهد بود.به گفته وی،شاید رسیدن به رقم 36میلیون تن نیزجای حرف و حدیث داشته باشد.از طرفی می بینیم با وجود تامین کلیه مواد اولیه صنایع فولاد در کشور و ارزانی برق،آب و گاز ،محصولات فولادی قابل رقابت با فولادهای وارداتی نیستند ضمن این که صنایع فولاد ایران عمدتا با ارزهای ارزان و حمایتی ایجاد شده اند.

وی در ادامه این بحث افزود: کمبود برق مشکلات حمل و نقل و قیمت بالای آن درتولید ،محدودیت های مربوط به بنادر و اسکله های تخصصی صادرات و واردات ،نبود توجه به ظرفیت های اقتصادی و تکنولوژی ومحصولات روز دنیا از مشکلات دیگر توسعه این صنعت است.مشکل اساسی و جدی تری که امروزگریبان صنایع معدنی وفولادی کشور را گرفته ،سهامداری غیر تخصصی و پراکنده است.در واقع هر یک بخشی از پازل را در آغوش کشیده اند و عملا هدایت این زنجیره ارزش افزوده در کشور رها شده و بخش های اکتشاف ،بهره برداری معادن و صنایع فولاد دچار رکود و مشکلاتی شده اندکه به نظر تنها در صورت وجود راهبری تخصصی می توانست وجود نداشته باشد.جزیی نگری آفت این بخش زیر بنایی در کشور شده است.

ملا حسین آقا با برشمردن مزیت های و پتانسیل های موجود در کشور، یکی از راهکارهای برون رفت از این وضع را تغییر دیدگاه نسبت به منابع در دست دولت دانست .

این که ثروت دیگر در دست دولت نیست .ویژگی و خصوصیت دولت پولدار با دولت کم درآمد به لحاظ نگاه و تفکر ،سیاستگذاری ، برنامه ریزی و اجرا و اعمال قدرت متفاوت است.دولت ها باور کنند که به جای درآمد نفت ،باید به پتانسیل های دیگر کشور نیز توجه کنند و کانون قدرت و ثروت باید توزیع و جایگاه های دیگری بیابد.وی همچنین تاکید کرد که دست اندر کاران و تحلیلگران بازار سرمایه نیز بر این مبنا در تحلیل بنیادی بنگاه ها باید عوامل تازه و جدید را که دارای اثرات هم جانبه و استراتژیک است را مورد توجه قرار دهند.تحلیل صنایع پتروشیمی ،فولاد و غیره در چارچوب های مورد نظر قبلی ،کارآمد نیست.امروز حدود 200 هزار دستگاه خانه خالی و همچنین به همین میزان در استان تهران و حاشیه های آن با ارزشی بالغ بر35 میلیارد دلار در حال ساخت است.که می تواندمحرک بزرگی در اقتصاد کشور باشد .البته نه با باورهای گذشته ،بلکه می توان با یک جابجایی عظیم سرمایه از بخش مسکن به سایر بخش های اقتصادی این حجم بزرگ ساختمان مورد بهره برداری و شاید با کاهش قیمت صاحبان ساختمان تشویق شوند تا با فروش آن ها در حد قیمت های پایین تری منایع خود را در سایر بخش ها بکار گیرند.پس محرک معاملات مسکن می تواند انگیزه سرمایه گذاری در سایر بخش های کشور و حرکت منابع به طرف سایر باشد.

تارگت افزایش 2000 میلیارد تومانی فروش گل گهر

ملا حسین آقا در خصوص طرح های دردست اجرا در منطقه گل گهر در قالب گل گهر 98 نیز از راه اندازی 4 خط تولید کنسانتره در شرکتهای معدنی و صنعتی گل گهر و گهر زمین خبر داد و دست یابی به ظرفیت 16.5میلیون کنسانتره تا پایان سال 94 را نیز مورد اشاره قرار داد. وی همچنین از راه اندازی کارخانه شماره 2 گندله سازی به ظرفیت 5 میلیون تن و تولید حدود 10 میلیون تن گندله خبر داد که به این ترتیب حدود 2 هزار میلیارد تومان در سال 95 به فروش شرکت معدنی و صنعتی گل گهر افزوده شده و سود آوری قابل توجهی را ایجاد خواهد کرد.مدیر عامل گل گهر ادامه داد: با راه اندازی و تولید حدود 15 میلیون تن آهن اسفنجی در شرکت توسعه آهن و فولاد گل گهر و همچنین یک میلیون تن در شرکت جهان فولاد ،عملا تمامی طرح های توسعه فاز اول منطقه گل گهر در سال 94 به بهره برداری می رسد.

ملا حسین آقا همچنین مهمترین طرح های در دست انجام در منطقه گل گهر را سرمایه گذاری و انجام زیر ساخت ها از جمله احداث و راه اندازی اولین فاز نیروگاه 500 مگاواتی در شرکت گهر انرژی در سال 94 و همچنین آغاز عملیات لوله گذاری خط انتقال آب خلیج فارس از تیرماه سال جاری اعلام و اظهار امیدواری کرد که با اجرای خط انتقال آب ،اجرای طرح های فولادی منطقه نیز سرعت بگیرد.وی در پایان تاکید کرد:مهمترین موضوعی که بازار سرمایه در خصوص پیشرفت طرح های گل گهر 98 باید مورد پیگیری قرار دهد،سرعت و چگونگی خط انتقال آب خلیج فارس است.

صنایع بالادستی باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد

در ادامه این نشست سیاوش صبور تحلیلگر بازارهای معدنی و فولادی به بیان دلایل افت و خیر قیمت ها در بازار های جهانی و داخلی پرداخت .وی افت تقاضا در چین را مهمترین دلیل کاهش قیمت های جهانی و کاهش تقاضا بر شمرد.وی نرخ گذاری فولاد در بازارهای جهانی را به دو عامل نرخ قیمت های جهانی و نرخ ارز مربوط دانست و در بازار داخلی نیز آن را تابعی از فروش با عرضه و تقاضای فولاد سازان و قیمت های فولاد در بازار داخلی معرفی کرد.وی در ادامه از ارتباط قیمت های سنگ آهنی ها با مذاکرات هسته ای نیز سخن گفت و به نقل از بیزینس مانیتور افزود:تحریم ها به طور 50 درصد بین 1 تا 3 سال ادامه می یابد و تحریم ها تحت 2 عامل باز شدن سوئیفت و قیمت نفت در بازارهای جهانی بر بازارهای داخلی اثر خود را باقی می گذارد.وی از تاثیر افت قیمت نفت به سطح 60 دلار بر کسری بودجه کشور سخن گفت و تاکید کرد . افت بهای نفت در صنایع پایین دستی تاثیر می گذارد.نقل انتقال پولی نیز برای صنعت فولاد حیاتی است .وی تاکید کرد دولت برای رشد اقتصادی باید به سمت صنایع بالادستی برود.سیاست های تشویقی باید برای این صنایع به کار گرفته شود. وی در خصوص چالش های فولاد و سنگ آهنی ها به برخی موارد نیز اشاره کرد.وی افت ناگهانی نرخ بیلت و سنگ آهنی در بازارهای جهانی را یکی از این وارد بر شمرد.رکود بازار و کمبود تقاضا مصرفی درصنایع پایین دستی مطالبات و بدهی های صنعت فولاد و سنگ آهنی ها از دولت و بانکها و همچنین کاهش صادرات به افغانستان و عراق را از جمله این موارد برشمرد.وی گفت برداشته شدن تحریم هاباید به شکل واقعی خود را در صنایع بالادستی مثل فولاد و سنگ آهنی ها نشان بدهد نه در صنایعی مانند خودرو .